Giải bài tập Khoa học tự nhiên lớp 6 Bài 22: Phân loại thế giới sống
Mở đầu
Mở đầu trang 101 SGK KHTN lớp 6: Việc phân loại thế giới sống cũng giống như chúng ta sắp xếp các loại sách vào giá sách. Theo em, chúng ta nên dựa vào tiêu chí nào để phân loại sinh vật vào các nhóm phân loại?
Lời giải:
Chúng ta cần dựa vào đặc điểm chung của các sinh vật để phân loại chúng vào các nhóm phân loại.
Hình thành kiến thức mới
Hình thành kiến thức mới 1 trang 101 SGK KHTN lớp 6: 1. Kể tên một số sinh vật trong hình 22.1, Từ đó, em hãy nhận xét về thế giới sống.
2. Thế giới sống có thể được phân loại theo những tiêu chí nào? Trên cơ sở đó, em hãy phân loại các sinh vật trong hình 22.1
Lời giải:
1.
– Một số sinh vật có trong hình 22.1 là: con khỉ, con nhận, con rùa biển, con bướm, con bọ, con cá, vi khuẩn E.coli, con cò, trùng giày, cây dương xỉ, cây thông, cây hoa súng,…
– Thế giới sống vô cùng phong phú và đa dạng với nhiều sinh vật khác nhau.
2.
– Việc phân loại thế giới sống có thể dựa vào một số tiêu chí sau:
+ Đặc điểm tế bào
+ Mức độ tổ chức cơ thể
+ Môi trường sống
+ Các kiểu dinh dưỡng
– Phân loại sinh vật trong hình 22.1:
|
Tiêu chí phân loại |
Tên sinh vật |
|
|
Đặc điểm tế bào |
Nhân sơ |
Vi khuẩn E.coli |
|
Nhân thực |
Con khỉ, con nhện, con rùa biển, con bướm, con bọ, con cá, con cò, trùng giày, cây dương xỉ, cây thông, hoa súng |
|
|
Mức độ tổ chức cơ thể |
Đơn bào |
Vi khuẩn E.coli, trùng giày |
|
Đa bào |
Con khỉ, con nhện, con rùa biển, con bướm, con bọ, con cá, con cò, cây dương xỉ, cây thông, hoa súng |
|
|
Môi trường sống |
Ở nước |
Rùa biển, con cá, vi khuẩn E.coli, trùng giày, hoa súng |
|
Ở cạn |
Con khỉ, con nhện, con bướm, con bọ, con cò, dương xỉ, cây thông |
|
|
Kiểu dinh dưỡng |
Tự dưỡng |
Dương xỉ, cây thông, cây hoa súng |
|
Dị dưỡng |
Con khỉ, con nhện, con bướm, con bọ, con cá, vi khuẩn E.coli, con cò, trùng giày |
|
Hình thành kiến thức mới 2 trang 102 SGK KHTN lớp 6: Quan sát hình 22.2, em hãy kể tên các bậc phân loại sinh vật theo thứ tự từ thấp đến cao trong thế giới sống.
Lời giải:
Trình tự các bậc phân loại từ thấp đến cao là:
Loài → chi → họ → bộ → lớp → ngành → giới
Hình thành kiến thức mới 3 trang 103 SGK KHTN lớp 6: Quan sát hình 22.4, em hãy cho biết sinh vật có các cách gọi tên nào?
Lời giải:
Có thể gọi tên sinh vật bằng các cách sau:
– Tên phổ thông
– Tên khoa học
– Tên địa phương
Hình thành kiến thức mới 4 trang 104 SGK KHTN lớp 6: 5. Quan sát hình 22.5, hãy cho biết sinh vật được chia làm mấy giới? Kể tên một số đại diện sinh vật thuộc mỗi giới.
6. Em có thể phân biệt các giới sinh vật dựa vào những tiêu chí nào?
Lời giải:
5.
– Các giới sinh vật được chia thành năm giới.
– Đại diện sinh vật của từng giới:
+ Giới Khởi sinh: vi khuẩn lam, vi khuẩn E.coli,…
+ Giới Nguyên sinh: trùng roi, trùng giày,…
+ Giới Nấm: nấm mỡ, nấm sò,…
+ Giới Thực vật: cây cam, cây bí,…
+ Giới Động vật: con mèo, con chó,…
6. Các tiêu chí sử dụng để phân biệt các giới sinh vật:
+ Đặc điểm tế bào
+ Mức độ tổ chức cơ thể
+ Môi trường sống
+ Các kiểu dinh dưỡng
Hình thành kiến thức mới 5 trang 105 SGK KHTN lớp 6: 7. Quan sát hình 22.6, em hãy nêu các đặc điểm được sử dụng để phân biệt các sinh vật trong hình.
8. Em hãy cho biết cách xây dựng khóa lưỡng phân trong trình 22.7.
Lời giải:
7. Các đặc điểm được dùng để phân biệt các sinh vật trong hình là:
– Khả năng di chuyển
– Có chân hay không
– Khả năng bay
8. Cách để xây dựng khóa lưỡng phân trong hình 22.7:
– Xác định điểm đặc trưng đối lập của các sinh vật, dựa vào đó phân chia chúng thành hai nhóm cho đến khi mỗi nhóm chỉ còn lại một sinh vật.
Luyện tập
Luyện tập 1 trang 102 SGK KHTN lớp 6: Từ cách phân loại loài Gấu đen châu mỹ, em hãy cho biết các bậc phân loại của loài Gấu trắng trong hình 22.3.
Lời giải:
– Loài: Gấu trắng
– Giống: Gấu
– Họ: Gấu
– Bộ: Ăn thịt
– Lớp: Động vật có vú
– Ngành: Dây sống
– Giới: Động vật
Luyện tập 2 trang 103 SGK KHTN lớp 6: Nêu cách gọi tên khoa học của một số loài sau đây, biết:
Lời giải:
– Con người: Homo sapiens
– Chim bồ câu: Cobumba livia
– Cây ngọc lan trắng: Magnolia alba
– Cây ngô: Zea mays
Luyện tập 3 trang 105 SGK KHTN lớp 6: Hãy xác định môi trường sống của đại diện các sinh vật thuộc năm giới bằng cách hoàn thành bảng theo mẫu sau:
Lời giải:
|
Giới |
Đại diện |
Môi trường sống |
||
|
Nước |
Cạn |
Sinh vật |
||
|
Khởi sinh |
Vi khuẩn E.coli |
+ |
+ |
+ |
|
Nguyên sinh |
Trùng roi |
+ |
||
|
Nấm |
Nấm mỡ |
+ |
||
|
Thực vật |
Hoa hồng |
+ |
||
|
Động vật |
Cá heo |
+ |
||
Vận dụng
Vận dụng trang 106 SGK KHTN lớp 6: Liên hệ việc sắp xếp các loại sách vào giá sách với việc sắp xếp các sinh vật của thế giới tự nhiên vào các nhóm phân loại có ý nghĩa gì?
Lời giải:
Việc sắp xếp các loại sách vào giá sách với việc sắp xếp các sinh vật của thế giới tự nhiên vào các nhóm phân loại giúp việc tìm kiếm thông tin trở nên dễ dàng hơn.
Bài tập
Bài 1 trang 106 SGK KHTN lớp 6: Thế giới sinh vật được chia thành các bậc phân loại từ nhỏ đến lớn theo trật tự:
A. Loài → chi → họ → bộ → lớp → ngành → giới
B. Loài → họ → chi → bộ → lớp → ngành → giới
C. Giới → ngành → bộ → lớp → họ → chi → loài
D. Giới → họ → lớp → ngành → bộ → chi → loài
Lời giải:
Đáp án: A
Bài 2 trang 106 SGK KHTN lớp 6: Tên khoa học của loài người là Homo sapiens Linnaeus, 1958. Hãy xác định tên giống, loài, tác giả, năm tìm ra loài đó.
Lời giải:
– Tên giống: Homo
– Tên loài: spapiens
– Tác giả: Linnaeus
– Năm tìm ra loài đó: 1758
Bài 3 trang 106 SGK KHTN lớp 6: Quan sát hình ảnh dưới đây, gọi tên các sinh vật và cho biết các sinh vật đó thuộc giới nào?
Lời giải:
|
Hình ảnh |
Tên gọi |
Giới |
|
|
Vi khuẩn E.coli |
Khởi sinh |
|
|
Con gà |
Động vật |
|
|
Con ong |
Động vật |
|
|
Trùng roi |
Nguyên sinh |
|
|
Rêu |
Thực vật |
|
|
Con ếch |
Động vật |
|
|
Cây phượng |
Thực vật |
|
|
Nấm đùi gà |
Nấm |
