Giải SBT Toán lớp 6 Bài 38: Dữ liệu và thu thập dữ liệu
Bài 9.1 trang 62 sách bài tập Toán lớp 6 Tập 2: Em hãy ghi lại năm sinh của các thành viên trong gia đình mình. Dãy dữ liệu thu được có phải dãy số liệu không?
Lời giải:
Tùy vào mỗi gia đình thì năm sinh của mỗi người khác nhau.
Chẳng hạn, gia đình em có 4 người, sinh các năm: 1978; 1982; 2005; 2010 thì dãy thu được là:
1978; 1982; 2005; 2010.
Dãy dữ liệu thu được là dãy số liệu.
Bài 9.2 trang 62 sách bài tập Toán lớp 6 Tập 2: Em hãy quan sát và liệt kê:
a) Các con vật nuôi trong nhà em hoặc nhà bạn của em;
b) Các cây thân gỗ em gặp trên đường đi học.
Lời giải:
Tùy vào mỗi gia đình có nuôi các con vật khác nhau hoặc những cây gỗ trên đường đi học.
Các em có thể tham khảo các sự vật sau:
a) Các con vật nuôi trong nhà em hoặc nhà bạn của em: con mèo, con chó, con gà, con chim,….
b) Các cây thân gỗ em gặp trên đường đi học: cây bàng, cây xoài, cây xà cừ, cây bằng lăng, cây sưa,…
Bài 9.3 trang 63 sách bài tập Toán lớp 6 Tập 2: An đun nước và đo nhiệt độ của nước tại một số thời điểm sau khi bắt đầu đun được kết quả như sau:
a) An đã thu được dữ liệu trên bằng cách nào: quan sát, làm thí nghiệm hay
lập bảng hỏi?
b) Tìm các giá trị không hợp lí (nếu có) trong dữ liệu về nhiệt độ của nước
mà An đo được. Giải thích.
Lời giải:
a) An đã thu được dữ liệu trên bằng cách làm thí nghiệm (đo nhiệt độ của nước tại một số thời điểm sau khi bắt đầu đun).
b) Giá trị 105 là giá trị không hợp lí vì ở điều kiện bình thường, nước sôi ở 100 độ C và sẽ bay hơi.
Bài 9.4 trang 63 sách bài tập Toán lớp 6 Tập 2: Bình thực hiện đo khối lượng riêng của viên sỏi (đơn vị là kg/m3) trong 5 lần và ghi lại kết quả như sau:
5000 4 769 5 167 4 923 300.
a) Dữ liệu Bình thu được có phải là số liệu không?
b) Biết khối lượng riêng của nước là 1 000 kg/m3. Trong các giá trị Bình ghi lại ở trên, giá trị nào không hợp lí? Vì sao?
Lời giải:
a) Bình đo khối lượng riêng của viên sỏi trong 5 lần thu được kết quả: 5000; 4 769; 5 167; 4 923; 300 thì dãy thu được là: 5000; 4 769; 5 167; 4 923; 300.
Dữ liệu Bình thu được là số liệu.
b) Trong các giá trị Bình ghi lại ở trên, giá trị 300 là không hợp lí vì khối lượng riêng của nước nhỏ hơn khối lượng riêng của sỏi và giá trị 300 chênh lệch quá nhiều so với các số liệu khác ở trên.
Bài 9.5 trang 63 sách bài tập Toán lớp 6 Tập 2: Trong các dữ liệu sau, dữ liệu nào là số liệu, dữ liệu nào không phải là số liệu?
(1) Diện tích của các tỉnh, thành phố trong cả nước (đơn vị tính là km2).
(2) Tên các loài động vật sống tại vườn Quốc gia Cúc Phương.
(3) Số học sinh nam của các tổ trong lớp 6A.
Lời giải:
(1) Diện tích của các tỉnh, thành phố trong cả nước (đơn vị tính là km2) là dữ liệu. Dữ liệu này là số liệu (diện tích của các tỉnh, thành phố).
(2) Tên các loài động vật sống tại vườn Quốc gia Cúc Phương là dữ liệu. Dữ liệu này không phải là số liệu (tên các động vật).
(3) Số học sinh nam của các tổ trong lớp 6A là dữ liệu. Dữ liệu này là số liệu (số lượng học sinh nam).
Vậy dữ liệu (1) và (3) là số liệu, dữ liệu (2) không là số liệu.
Bài 9.6 trang 63 sách bài tập Toán lớp 6 Tập 2: Tìm giá trị không hợp lí (nếu có) trong các dãy dữ liệu sau:
a) Tên một số truyện cổ tích: Sọ Dừa, Thạch Sanh, Ông lão đánh cá và con
cá vàng, Thầy bói xem voi.
b) Một số cây thân gỗ: xoan, xà cừ, bạch đàn, đậu tương, phi lao.
Lời giải:
a) Giá trị không hợp lí là: Thầy bói xem voi vì Thầy bói xem voi là truyện ngụ ngôn (không là truyện cổ tích).
b) Giá trị không hợp lí là: đậu tương vì đậu tương không là cây thân gỗ.
Vậy giá trị không hợp lí là: Thầy bói xem voi và đậu tương.
Bài 9.7 trang 63 sách bài tập Toán lớp 6 Tập 2: Để thu được mỗi dãy dữ liệu sau, em sẽ sử dụng phương pháp thu thập nào?
a) Số bạn thuận tay trái trong lớp.
b) Nhiệt độ sôi của một số chất lỏng.
c) Thủ đô của các quốc gia Đông Nam Á.
Lời giải:
a) Để thu được dữ liệu “Số bạn thuận tay trái trong lớp”, ta có thể sử dụng một trong hai phương pháp sau:
– Phương pháp 1: Quan sát trong quá trình học tập của các bạn đó.
– Phương pháp 2: Lập phiếu hỏi.
Vậy để thu được dữ liệu “Số bạn thuận tay trái trong lớp”, ta có thể dùng phương pháp quan sát hoặc lập phiếu hỏi.
b) Để thu được dữ liệu “Nhiệt độ sôi của một số chất lỏng”, ta tiến hành làm thí nghiệm để đo nhiệt độ sôi của các chất lỏng (nước, rượu, dầu ăn,…)
Vậy để thu được dữ liệu “Nhiệt độ sôi của một số chất lỏng” ta sử dụng phương pháp làm thí nghiệm.
c) Để thu được dữ liệu “Thủ đô của các quốc gia Đông Nam Á” ta sử dụng phương pháp tra cứu sách báo hoặc Internet.
Bài 9.8 trang 64 sách bài tập Toán lớp 6 Tập 2: Đoạn sau được trích từ Thời báo tài chính Việt Nam số ra ngày 26-5-2020:
“Cǎn cứ báo cáo nhanh của Văn phòng Bộ Công an và Cục Hàng hải Việt Nam, trong tháng 5-2020 (từ ngày 15-4-2020 đến 14-5-2020), toàn quốc xảy ra 998 vụ tai nạn giao thông, làm chết 529 người và làm bị thương 660 người. So với tháng cùng kì nǎm 2019 thì tháng 5-2020 đã giảm 328 vụ, giảm 29 người tử vong, giảm 415 người bị thương”.
Hāy liệt kê số vụ tai nạn giao thông, số người tử vong, số nguời bị thương trong tháng 5-2019 trên toàn quốc.
Lời giải:
Số vụ tai nạn giao thông trong tháng 5-2019 trên toàn quốc là:
998 + 328 = 1 326 (vụ)
Số người tử vong trong tháng 5-2019 trên toàn quốc là:
529 + 29 = 558 (người)
Số người bị thương trong tháng 5-2019 trên toàn quốc là:
660 + 415 = 1 075 (người)
Vậy số vụ tai nạn giao thông, số người tử vong, số nguời bị thương trong tháng 5-2019 trên toàn quốc lần lượt là: 1 326 ; 558 ; 1 075.
Bài 9.9 trang 64 sách bài tập Toán lớp 6 Tập 2: Thầy giáo theo dõi thời gian giải một bài toán của một nhóm 10 học sinh trong lớp và ghi lại trong bảng sau:
Em hãy viết ra dãy số liệu thu được.
Lời giải:
Trong bảng trên là thời gian giải một bài toán của một nhóm 10 học sinh trong một lớp.
Dãy số liệu thu được (đơn vị phút) là: 10; 5; 7; 9; 7; 8; 7; 9; 10; 15.
Bài 9.10 trang 64 sách bài tập Toán lớp 6 Tập 2: Một nhà nghiên cứu giáo dục đến một trường Trung học và phát cho 8 học sinh một phiếu hỏi có nội dung sau:
Kết quả kiểm phiếu như sau:
Hãy viết ra dãy dữ liệu thu được.
Lời giải:
Dãy dữ liệu thu được là: Đọc sách, xem ti vi, xem ti vi, chơi thể thao, đọc sách, hoạt động khác, chơi thể thao, chơi thể thao.