Giáo án KHTN 6 Bài 16 (Kết nối tri thức 2023): Hỗn hợp các chất| Khoa học tự nhiên 6

HOẠT ĐỘNG CỦA GV – HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

Dẫn dắt: Mỗi chất có màu, tính chất xác định. Vậy khi tạo nên hỗn hợp, màu sắc và tính chất của hỗn hợp có phụ thuộc vào màu sắc, tính chất riêng của các chất không?

+ GV cung cấp cho HS một số kiến thức để nhận ra một hỗn hợp. Ví dụ: hộp sữa không đựng “ chất sữa” mà chứa một hỗn hợp gồm nước, chất béo, protein, đường lactose, vitamin và khoáng chất.

+ Sau đó yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

1. Khi pha thêm nước vào cốc nước cam, em thấy màu và vị nước cam thay đổi như thế nào? Từ đó hãy cho biết tính chất của hỗn hợp có phụ thuộc thành phần không?

2. Hãy kể một số chất tinh khiết và hỗn hợp xung quanh em.

+ GV chia lớp thành các nhóm hoàn thành phiếu học tập 1: trả lời cho 2 câu hỏi trên.

Chú ý: Phân loại chất cần chọn các trường hợp rõ ràng, tránh các trường hợp phức tạp đối với HS lớp 6 như “ chất gỗ”, “ chất gạch”,…

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

+ HS tiếp nhận nhiệm vụ, trao đổi, thảo luận.

+ GV quan sát, hướng dẫn HS

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

+ GV gọi HS trả lời câu hỏi và kể tên được chất tinh khiết, hỗn hợp trong đồ vật bên ngoài SGK theo gợi ý của GV, hoàn thiện được phiếu học tập 1.

+ HS khác nhận xét, bổ sung

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

+ GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức.

I. Chất tinh khiết và chất hỗn hợp

1. Pha thêm nước, màu vàng của nước cam nhạt đi, bớt ngọt so với nước cam ban đầu

Kết luận: tính chất của hỗn hợp phụ thuộc vào thành phần của chất có mặt trong hỗn hợp

2. Một số ví dụ về chất tinh khiết: các đồ vật làm từ một kim loại duy nhất như trang sức bằng vàng, bạc,… nước cất, khí argon trong bóng đèn,…

Một số ví dụ về hỗn hợp: các hợp kim như gang, thép, đồng thau,…; rượu, không khí,….; đồng xu làm bằng nhôm, trong chiếc áo có chất cotton, chất màu,….

HOẠT ĐỘNG CỦA GV – HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

GV cùng HS thực hành thí nghiệm hòa tan đường vào nước và quan sát:

GV dẫn dắt: đường không bị biến mất, nó chỉ chia nhỏ thành các hạt mà mắt ta không nhìn thấy được, trộn lẫn vào trong nước. Nếm nước đường ta thấy vị ngọt của đường. Vậy có cách nào lấy lại đường từ cốc nước đường không?

Sau khi HS nhận thấy các dung dịch là hỗn hợp đồng nhất, có thể được tạo thành từ một hay nhiều nhất tan và dung môi, chất tan có thể là chất rắn, lỏng, khí. Dung môi là chất lỏng, thường là nước.

Một số dung dịch có vẻ ngoài giống chất tinh khiết, GV gợi ý cho HS suy nghĩ, tìm cách để nhận ra một dung dịch. Ví dụ: khi đun nước cất, nhiệt độ sôi không thay đổi ( 100 độ C) còn đun nước muối, nhiệt độ sôi cao hơn 100 độ C)

GV chia lớp thành các nhóm, hoàn thành phiếu học tập 2

Hoạt động: Tính chất của chất tan trong dung dịch có khác với ban đầu không?

GV hướng dẫn HS chia nhóm làm thí nghiệm ở nhà rồi viết báo cáo, trả lời câu hỏi trong hoạt động.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

HS thực hiện thí nghiệm ở nhà và viết báo cáo. Trả lời câu hỏi trong phần hoạt động.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

+ Đại diện nhóm báo cáo kết quả. 

+ Nhóm khác nhận xét.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

+ GV đánh giá, nhận xét. Chốt kiến thức. 

Khi cho thìa đường vào cốc nước và khuấy đều, ta thấy đường dường như đã biến mất. 

II. Dung dịch

1. Khi hòa tan đường vào nước, đường không bị biến đổi thành chất khác, nó chỉ chia nhỏ thành các hạt mà mắt ta không nhìn thấy được, trộn lẫn vào trong nước. Nếm nước đường, ta thấy vị ngọt của đường. Để cốc nước đường lâu ngày, nước bay hơi đi, đường lắng một phần thành chất rắn ở đáy cốc.

2. Nước muối, giấm ăn, nước giải khát có gas là các dung dịch, chúng đều trong suốt, đồng nhất. Dung môi của các dung dịch trên đều là nước còn chất tan lần lượt là muối ăn, acid (acetic acid) và đường, khí carbon dioxide

3. Hỗn hợp đồng nhất: nước đường, hỗn hợp không đồng nhất: nước cam

HĐ: chất rắn thu được có màu trắng và vị mặn là muối ăn ban đầu.