Giải SGK Công nghệ 9 Bài 6 (Cánh diều): An toàn vệ sinh thực phẩm

Giải bài tập Công nghệ lớp 9 Bài 6: An toàn vệ sinh thực phẩm

Mở đầu trang 29 Công nghệ 9: Yếu tố nào chưa đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm trong Hình 6.1. Giải thích.

Trả lời:

Yếu tố chưa đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm trong Hình 6.1:

Hình	Yếu tố chưa đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm
a	Ruồi, bọ bám vào thực phẩm.
b	Sử dụng dụng cụ chế biến không sạch sẽ, khiến cho vi khuẩn bám lên bề mặt thực phẩm.
c	Thực phẩm bị phun thuốc trừ sâu sát ngày ngày thu hoạch.

 

Khám phá trang 29 Công nghệ 9: Rau, quả sát ngày thu hoạch vẫn được bón phân hữu cơ và tưới nước từ mương có chứa những mỗi nguy sinh học nảo? Nều rõ nguồn gốc của chúng.

Trả lời:

Việc bón phân hữu cơ và tưới nước từ mương có thể tiềm ẩn các mối nguy sinh học sau:

– Mương thường chứa một lượng lớn vi khuẩn phân hủy tự nhiên từ các chất hữu cơ phân hủy. Những vi khuẩn này có thể gây ra sự ô nhiễm vi sinh vật cho rau quả nếu không được kiểm soát chặt chẽ.

– Một số vi khuẩn gây bệnh có thể tồn tại trong mương, đặc biệt là khi mương chứa nước thải từ động vật hoặc chứa chất thải hữu cơ. Các vi khuẩn gây bệnh này có thể gây nhiễm trùng cho rau quả nếu chúng tiếp xúc trực tiếp hoặc qua nước tưới.

– Nước từ mương cũng có thể chứa các loại ký sinh trùng từ phân của động vật. Những sinh vật này có thể gây nhiễm trùng khi tiếp xúc với rau quả hoặc khi rau quả được tưới bằng nước từ mương.

– Một số mương có thể bị ô nhiễm bởi các chất hóa học từ nước thải công nghiệp hoặc từ các nguồn ô nhiễm khác. Sự tiếp xúc với nước từ mương có thể đưa vào rau quả các chất ô nhiễm như kim loại nặng, thuốc trừ sâu, hoặc chất độc hại khác.

Khám phá trang 30 Công nghệ 9: Thực phẩm có thể nhiễm hóa chất hoặc sinh ra chất độc trong quá trình chế biến gây hại cho người sử dụng không? Các chất đó có thể xuất phát từ đâu?

Trả lời:

* Thực phẩm có thể nhiễm hoá chất hoặc sinh ra chất độc trong quá trình chế biến, và những chất này có thể gây hại cho người sử dụng.

* Các chất độc hại này có thể xuất phát từ nhiều nguồn khác nhau, bao gồm:

– Một số chất phụ gia, chất bảo quản và hóa chất được sử dụng trong quá trình chế biến thực phẩm có thể gây hại cho sức khỏe nếu sử dụng quá mức hoặc không đúng cách. Ví dụ, các chất bảo quản như nitrit và nitrat có thể tạo thành các hợp chất gây ung thư khi kết hợp với certain amines trong thực phẩm chế biến.

– Trong quá trình nấu nướng, chiên, nướng, hoặc nấu chín thực phẩm ở nhiệt độ cao, một số chất có thể được tạo thành hoặc phát sinh. Ví dụ, các hydrocarbon không khí có thể được tạo thành từ việc nướng thực phẩm ở nhiệt độ cao, và chúng có thể gây hại cho sức khỏe khi hít phải.

Khám phá trang 30 Công nghệ 9: Quá trình phơi thóc hoặc hạt trên đường hay trong sân có thể bị nhiễm các dị vật nào?

Trả lời:

Quá trình phơi thóc hoặc hạt trên đường hay trong sân có thể bị nhiễm các dị vật như: cát, sỏi, gạch, …

Khám phá trang 31 Công nghệ 9: Em và những người trong gia đình mình đã thực hiện được bao nhiêu điều theo hướng dẫn ở trên?

Trả lời:

Em và những người trong gia đình mình đã thực hiện được hầu hết các điều theo hướng dẫn ở trên.

Luyện tập trang 31 Công nghệ 9: Người bị tiêu chảy, sốt virus có nên nấu ăn cho những người khác không? Giải thích.

Trả lời:

– Người bị tiêu chảy, sốt virus không nên nấu ăn cho những người khác.

– Giải thích: vì nguy cơ lây nhiễm các vi khuẩn hoặc virus từ người bị bệnh sang thực phẩm và gây ra dịch bệnh cho người khác.

Khám phá 1 trang 32 Công nghệ 9: Cần lưu ý gì trong lựa chọn, bảo quản và chế biến thực phẩm để tránh những mối nguy hóa học?

Trả lời:

Trong lựa chọn, bảo quản và chế biến thực phẩm để tránh những mối nguy hóa học cần lưu ý:

– Chọn thực phẩm có nguồn gốc rõ ràng.

– Không sử dụng thực phẩm đã hết hạn

– Tránh sử dụng các hóa chất có hại trong quá trình chế biến.

Khám phá 2 trang 32 Công nghệ 9: Nhiều học sinh rất thích ăn đồ ăn vặt ngoài đường, hãy quan sát một số quán ăn ven đường và kể các mối nguy có thể nhận diện được.

Trả lời:

Các mối nguy có thể bao gồm:

– Thức ăn không được bảo quản đúng cách.

– Sử dụng nguyên liệu kém chất lượng.

– Các khu vực chế biến không đảm bảo vệ sinh.

Luyện tập trang 32 Công nghệ 9: Để hạn chế nhiễm chất độc hóa học sinh ra trong quá trình chế biến (rang, nướng, chiên) ở nhiệt độ cao, em cần thay đổi cách chế biến thực phẩm trong gia đình như thể nào?

Trả lời:

Để hạn chế nhiễm chất độc hóa học trong quá trình chế biến thực phẩm ở nhiệt độ cao, em có thể thực hiện các biện pháp sau đây trong gia đình:

– Thay vì nấu thức phẩm ở nhiệt độ cao, em có thể giảm độ nhiệt độ hoặc chọn các phương pháp chế biến như hấp hoặc nấu trong nước để giữ cho thực phẩm không tiếp xúc trực tiếp với nguồn nhiệt cao.

– Thay vì rang, nướng hoặc chiên, em có thể chọn các phương pháp chế biến khác như hấp, luộc hoặc đun để giữ cho thực phẩm không tiếp xúc trực tiếp với lửa hoặc nhiệt độ cao.

– Chọn lựa các dụng cụ chế biến thực phẩm chất lượng tốt, đảm bảo chúng không gây ra các tác động hóa học không mong muốn khi tiếp xúc với thực phẩm ở nhiệt độ cao.

– Đảm bảo không gian chế biến thực phẩm có đủ sự thông thoáng để giảm bớt khả năng tiếp xúc với các chất độc hại có thể phát sinh từ quá trình chế biến.

– Lựa chọn nguyên liệu thực phẩm sạch, không nhiễm phụ gia hóa học hay ô nhiễm từ môi trường, giúp giảm nguy cơ nhiễm chất độc từ nguồn nguyên liệu.

– Tuân thủ các hướng dẫn và quy định về an toàn thực phẩm trong quá trình chế biến, bao gồm việc lưu trữ thực phẩm, vệ sinh dụng cụ và môi trường chế biến.

Vận dụng trang 33 Công nghệ 9: Quan sát quá trình chế biến thực phẩm ở gia đình em và đánh giá ý thức thực hiện an toàn vệ sinh thực phẩm theo mẫu sau.

Trả lời:

TT	Tình huống	An toàn		Giải thích	Đề xuất giải pháp
		Có	Không
1	Dùng thớt bị nứt, bị mốc để cắt, thái thực phẩm.		Không	Thớt bị nứt, bị mốc có thể chứa vi khuẩn và nấm mốc gây hại cho thực phẩm. Khi sử dụng thớt này, vi khuẩn và nấm mốc có thể bám vào thực phẩm và gây ra nguy cơ nhiễm bệnh.	Thay thớt mới khi thớt cũ bị hỏng hoặc mốc. Đảm bảo vệ sinh thớt sau mỗi lần sử dụng bằng cách rửa sạch bằng nước ấm và xà phòng.
2	Dùng chung thớt để cắt thái thực phẩm sống và chín		Không	Vi khuẩn từ thực phẩm sống có thể lan sang thực phẩm chín thông qua thớt, gây ra nguy cơ nhiễm bệnh. Sử dụng cùng một thớt cho cả thực phẩm sống và chín có thể dẫn đến ô nhiễm chéo giữa các loại thực phẩm.	Sử dụng các thớt riêng biệt cho thực phẩm sống và chín để tránh ô nhiễm chéo. Rửa sạch thớt sau mỗi lần sử dụng.
3	Rửa rau sống không kĩ		Không	Rau sống có thể chứa bụi, bẩn và vi khuẩn. Nếu không rửa kĩ, vi khuẩn có thể lưu lại trên rau và gây nguy cơ nhiễm bệnh khi tiêu thụ.	Rửa rau sống với nước chảy, sử dụng bàn chải rau hoặc tay để cọ sạch. Làm sạch rau trước khi sử dụng để loại bỏ bụi, bẩn và vi khuẩn.
4	Rửa hạt bị mốc rồi nấu ăn		Không	Hạt bị mốc có thể chứa độc tố từ nấm mốc, gây hại cho sức khỏe. Khi nấu ăn, độc tố có thể vẫn tồn tại trong thức ăn và gây ra nguy cơ nhiễm độc.	Loại bỏ hạt bị mốc, không sử dụng cho việc nấu ăn. Kiểm tra hạt trước khi sử dụng để đảm bảo chúng không bị nấm mốc.
5	Ăn đậu, đỗ chưa nấu chín kĩ		Không	Đậu, đỗ chưa nấu chín kĩ có thể chứa các hợp chất độc hại như lectin và phytic acid. Ăn chúng có thể gây ra vấn đề tiêu hóa và hấp thụ chất dinh dưỡng không hiệu quả.	Nấu chín đậu, đỗ trước khi tiêu thụ để tiêu diệt các hợp chất độc hại. Sử dụng nước sôi để nấu đậu, đỗ để đảm bảo chúng được nấu chín đều.
6	Dùng chung khăn lau tay cho nhiều người		Không	Khăn lau tay chứa vi khuẩn từ tay người sử dụng. Nếu dùng chung, vi khuẩn có thể lây lan từ người này sang người khác, gây ra nguy cơ lây nhiễm.	Sử dụng khăn lau tay cá nhân cho mỗi người hoặc sử dụng khăn giấy để lau tay. Rửa khăn lau tay thường xuyên để loại bỏ vi khuẩn.
7	Ăn nhiều thức ăn bán sẵn ở vỉa hè		Không	Thức ăn bán sẵn ở vỉa hè thường không được bảo quản và chế biến trong điều kiện vệ sinh, dễ bị ô nhiễm vi khuẩn và gây ra nguy cơ nhiễm bệnh.	Tăng cường ý thức về vệ sinh thực phẩm và lựa chọn nơi mua thức ăn uy tín và đáng tin cậy. Tự chế biến thực phẩm tại nhà để đảm bảo an toàn vệ sinh.
8	Ăn nhiều thực phẩm chiên		Không	Thực phẩm chiên có thể chứa lượng dầu và chất béo cao, gây ra nguy cơ tăng cân, tăng cholesterol máu và các vấn đề sức khỏe khác nếu ăn quá nhiều.	Giảm lượng thực phẩm chiên trong khẩu phần ăn hàng ngày và thay thế bằng các phương pháp chế biến khác như hấp, luộc, nướng.
9	Diệt chuột, gián bằng bả, thuốc hóa học		Không	Sử dụng bả hoặc thuốc hóa học để diệt chuột, gián có thể gây ra ô nhiễm cho môi trường và thực phẩm. Ngoài ra, việc tiếp xúc trực tiếp với bả hoặc thuốc hóa học có thể gây ra nguy cơ độc hại cho sức khỏe.	Sử dụng các phương pháp diệt côn trùng và gặm nhấm an toàn hơn như dùng bẫy, lưới, hoặc hóa chất an toàn được phê duyệt.
10	Đeo trang sức, để móng tay dài khi sơ chế thực phẩm và nấu ăn		Không	Trang sức và móng tay dài có thể chứa vi khuẩn và bụi bẩn, gây ô nhiễm cho thực phẩm. Ngoài ra, có thể dễ dàng làm trầy xước hoặc văng vào thực phẩm trong quá trình chế biến.	Tháo trang sức và cắt ngắn móng tay trước khi tiến hành sơ chế thực phẩm và nấu ăn để tránh ô nhiễm thực phẩm.

Xem thêm các bài giải SGK Công nghệ lớp 9 Cánh diều hay, chi tiết khác:

Bài 1: Vai trò của các chất dinh dưỡng trong thực phẩm

Bài 2: Bảo quản chất dinh dưỡng trong thực phẩm

Bài 3: Lựa chọn thực phẩm

Bài 4: Tính chi phí bữa ăn

Bài 5: An toàn lao động trong chế biến thực phẩm

Bài 6: An toàn vệ sinh thực phẩm

Bài 7: Chế biến thực phẩm có sử dụng nhiệt

Bài 8: Chế biến thực phẩm không sử dụng nhiệt

Bài 9: Một số ngành nghề liên quan đến chế biến thực phẩm