Soạn bài Tự đánh giá: Cố hương
Đọc văn bản “Cố hương”, SGK trang 32 – 36 và thực hiện các yêu cầu bên dưới:
Câu 1 (trang 36 sgk Ngữ Văn lớp 8 Tập 2): Đoạn tóm tắt phần lược đi cho biết những thông tin gì quan trọng để hiểu đoạn trích?
A. Sau hơn hai mươi năm xa cách, nhân vật Tấn trở lại thăm quê
B. Ngày trước, Tấn và Nhuận Thổ là bạn bè thân thiết với nhau
C. Chị Hai Dương – “nàng Tây Thi đậu phụ” cũng trở nên thực dụng
D. Thời tiết khi Tấn về quê đang giữa mùa đông, trời âm u và gió lạnh
Trả lời:
Đáp án đúng là: A.
Câu 2 (trang 36 sgk Ngữ Văn lớp 8 Tập 2): Nhân vật trung tâm của truyện là ai?
A. Nhuận Thổ
B. Tấn – nhân vật xưng “tôi”
C. Hoàng – cháu của Tấn
D. Mẹ của Tấn
Trả lời:
Đáp án đúng là: B.
Câu 3 (trang 36 sgk Ngữ Văn lớp 8 Tập 2): Việc lựa chọn ngôi kể trong văn bản không có tác dụng nào sau đây?
A. Giúp khám phá thế giới nội tâm của nhân vật
B. Khiến câu chuyện được kể lại chân thật, sinh động
C. Bộc lộ cảm xúc của nhân vật một cách trực tiếp, chân thực
D. Giúp người đọc dễ dàng xác định được bố cục của truyện
Trả lời:
Đáp án đúng là: D.
Câu 4 (trang 36 sgk Ngữ Văn lớp 8 Tập 2): Trong phần (2) của truyện ngắn này, chi tiết nào khiến nhân vật “tôi” bỗng nhiên hoảng sợ?
A. Khung cảnh ngôi làng mờ dần trước mắt nhân vật “tôi”.
B. Hình ảnh ngày xưa của Nhuận Thổ mờ nhạt dần trong tâm trí nhân vật “tôi”.
C. Nhân vật “tôi” suy nghĩ và mong mỏi về tương lai như những niềm hi vọng.
D. Mẹ của nhân vật “tôi” than phiền về cách hành xử của chị Hai Dương.
Trả lời:
Đáp án đúng là: C.
Câu 5 (trang 37 sgk Ngữ Văn lớp 8 Tập 2): Việc xác định chủ đề của truyện ngắn này vào vào câu hỏi nào sau đây?
A. Nhan đề của truyện là gì?
B. Sự việc nào là sự việc tiêu biểu trong truyện?
C. Tác phẩm viết về cái gì?
D. Vấn đề cơ bản mà truyện nêu lên là gì?
Trả lời:
Đáp án đúng là: D.
Câu 6 (trang 37 sgk Ngữ Văn lớp 8 Tập 2): Sự thay đổi của con người nơi “cố hương” biểu hiện cụ thể ở một số nhân vật như thế nào? Tác giả đã dùng những biện pháp nghệ thuật nào để làm nổi bật sự thay đổi ở các nhân vật ấy?
Trả lời:
– Sự thay đổi của con người nơi “cố hương” biểu hiện cụ thể ở một số nhân vật như sau:
|
Nhân vật |
Sự thay đổi |
|
|
Quá khứ |
Hiện tại |
|
|
Chị Hai Dương |
Được mệnh danh là “nàng Tây Thi đậu phụ” — có nhan sắc. |
Trở nên thực dụng (khi nhà nhân vật “tôi” bắt đầu sửa soạn hành lí, chẳng ngày nào là chị ta không đến để nhặt nhạnh đồ đạc bỏ lại), đanh đá đến mức khó có thể chịu được. |
|
Nhuận Thổ |
+ Một cậu bé ngây thơ, nhanh nhẹn, “khuôn mặt tròn trĩnh, nước da bánh mật”, “cổ đeo vòng bạc”. + Thân thiết, gần gũi với nhân vật “tôi” và mang đến cho nhân vật “tôi” bao nhiêu hiểu biết bất ngờ, khám phá thú vị. |
+ “nước da bánh mật trước kia nay đổi thành vàng sạm, lại có thêm những nếp răng sâu hoắm”, “mi mắt viền đỏ húp mọng lên”, “đội một cái mũ lông chiên rách tươm, mặc một chiếc áo bông mỏng dính, người co ro cúm rúm, tay cầm một bọc giấy và một tẩu thuốc lá dài”, bàn tay mất hết sự “hồng hào, lanh lẹn, mập mạp, cứng rắn” mà “vừa thô kệch vừa nặng nề, nứt nẻ như vỏ cây thông”. + Tỏ ra cung kính, giữ khoảng cách rất xa với nhân vật “tôi”. |
– Tác giả chủ yếu dùng biện pháp đối lập tương phản (cùng với liệt kê, so sánh) để làm nổi bật sự thay đổi ở các nhân vật ấy.
Câu 7 (trang 37 sgk Ngữ Văn lớp 8 Tập 2): Tác giả đã thể hiện thái độ, tình cảm gì trong văn bản?
Trả lời:
– Tác giả bộc lộ sự buồn bã và ít nhiều thất vọng khi trở về quê hương, đối diện với những thay đổi tiêu cực của cuộc sống và con người nơi đây.
– Tác giả mong muốn thế hệ sau có được một cuộc đời mới tốt đẹp hơn, đặc biệt là giàu có, phong phú, rộng mở hơn về tinh thần để vượt lên bao hệ luỵ của sự bần cùng, lạc hậu.
Câu 8 (trang 37 sgk Ngữ Văn lớp 8 Tập 2): Nhân vật “tôi” cảm thấy giữa bản thân và Nhuận Thổ “đã có một bức tường khá dày ngăn cách”. Theo em, bức tường này do nguyên nhân nào tạo nên?
Trả lời:
Nguyên nhân tạo nên “một bức tường khá dày ngăn cách” giữa nhân vật “tôi” và Nhuận Thổ:
+ Sự mặc cảm gắn liền với định kiến về giai tầng, đẳng cấp xã hội.
+ Sự bần cùng, lạc hậu khiến con người tha hoá, làm nhận thức của họ trở nên trì trệ, tâm thế dần bạc nhược, hèn kém.
+ …
Câu 9 (trang 37 sgk Ngữ Văn lớp 8 Tập 2): Nhân vật “tôi” muốn cháu Hoàng và Thủy Sinh phải có một “cuộc đời mới”. Theo em, “cuộc đời mới” là cuộc đời như thế nào?
Trả lời:
– “Cuộc đời mới” mà nhân vật “tôi” muốn cháu Hoàng và Thuỷ Sinh phải có là cuộc đời đầy đủ về vật chất và tinh thần, được sống trong một không gian rộng mở, đầy sức sống, tâm hồn trở nên tươi mới, phóng khoáng, giữa người với người không còn khoảng cách giữa giai tầng, đẳng cấp.
Câu 10 (trang 37 sgk Ngữ Văn lớp 8 Tập 2): Cuối tác phẩm, nhân vật “tôi” cho rằng: “… Kì thực trên mặt đất vốn làm gì có đường. Người ta đi mãi thì thành đường thôi.”. Hãy viết một đoạn văn (khoảng 10 – 12 dòng) trình bày ý kiến của em về quan điểm trên.
Trả lời:
Tham khảo
Để có thể đi đến thành công trong tương lai, mỗi người cần phải tự xác định, kiên trì khai phá cho mình con đường mới, nhẫn nại mở lối đi riêng chứ không thể tìm lối tắt bằng cách đi lại, bước theo con đường, lối đi mà người khác đã từng đi hoặc trông chờ một con đường, lối đi có sẵn. Mỗi cá nhân có những thế mạnh và hạn chế riêng, bởi thế, chỉ có bản thân chúng ta mới hiểu rõ con đường, hướng đi nào phù hợp với mình. Con đường, lối đi có sẵn hay phương hướng đã đem lại thành công cho người khác không chắc sẽ phù hợp với chúng ta. Do vậy, việc khai phá cho mình con đường mới, nhẫn nại mở lối đi riêng trở thành yêu cầu bắt buộc nếu muốn đạt được thành quả tốt trong tương lai. Con đường đi đến thành công không dễ dàng, vì thế, sự nhẫn nại, kiên trì và sức sáng tạo (tìm lối đi riêng) là những đòi hỏi tất yếu mà mỗi người cần phải có.
Xem thêm các bài Soạn văn lớp 8 Cánh diều hay, chi tiết khác:
Trình bày ý kiến về một vấn đề xã hội
Tự đánh giá: Cố hương
Hướng dẫn tự học trang 37
Kiến thức ngữ văn trang 38
Mời trầu