Soạn bài Người thứ bảy
1. Chuẩn bị
Yêu cầu (trang 86 sgk Ngữ Văn lớp 9 Tập 2):
– Đọc trước văn bản Người thứ bảy, tìm hiểu thêm thông tin về nhà văn Mu-ra-ka-mi Ha-ru-ki (Murakami Haruki).
– Đọc đoạn sau để hiểu thêm bối cảnh của đoạn trích.
Trả lời:
– Thông tin về nhà văn Mu-ra-ka-mi Ha-ru-ki (Murakami Haruki):
+ Ông sinh năm 1949 tại Kyoto, hiện đang sống ở Boston, Mỹ. Murakami cũng là một trong những tiểu thuyết gia Nhật Bản được biết đến nhiều nhất hiện nay ở cả trong nước lẫn ngoài nước.
+ Ông bắt đầu sự nghiệp cầm bút từ năm 23 tuổi, tính đến nay hơn 30 năm có lẻ với rất nhiều tác phẩm có giá trị, được dịch ra khoảng 38 thứ tiếng khác nhau trên thế giới. Ông đã trở thành một hiện tượng trong văn học Nhật Bản đương đại với những mỹ danh như: “nhà văn được yêu thích nhất”, “nhà văn best – seller”, “nhà văn của giới trẻ”, “nhà văn Nhật Bản được yêu thích nhất ở nước ngoài”…
+ Ông bắt đầu được thế giới biết đến qua tác phẩm đầu tay “Lắng nghe gió hát” khi ông 29 tuổi. Một năm sau đó, thiên tiểu thuyết thứ hai ra đời “Pillball, 1973”, nó như là phần tiếp nối của tác phẩm “Lắng nghe gió hát”. Cả hai tạo thành một thiên truyện hoàn hảo và bắt đầu định hình dần dần phong cách Murakami. Nhưng, phải đến tận khi “Săn cừu hoang” ra đời nó mới chính thức khẳng định được phong cách viết của ông: phong cách phương Tây đan xen phong cách Á Đông, hài hước thâm thuý, nhẹ nhàng, sâu sắc đi thẳng vào lòng người. Năm 1985 ông viết cuốn “Xứ sở kỳ diệu lạnh lùng và nơi tận cùng của thế giới” một câu truyện siêu hiện thực, câu chuyện tưởng tượng, mơ mộng cùng yếu tố ma thuật trong tác phẩm đã đưa Murakami sang một tầm cao mới. Đến năm 1987 khi “Rừng Nauy” ra đời đã trở thành hiện tượng, một trong 10 cuốn sách văn học dịch có ảnh hưởng lớn nhất ở nước này trong thế kỷ XX;…
2. Đọc hiểu
* Nội dung chính
Văn bản là câu chuyện giữa nhân vật tôi và câu bạn thân tên K. Cậu bạn bị cơn sóng dữ trong một trận bão cuốn đi. Hình ảnh đó đã ám ảnh tâm trí nhân vật tôi trong bốn mươi năm. Đến khi anh dúng cảm quay về quê nhà thì mọi thứ mới được xoa dịu.
* Trả lời câu hỏi giữa bài:
Câu 1 (trang 86 sgk Ngữ Văn lớp 9 Tập 2): Chú ý mối quan hệ giữa nhân vật “tôi” và K.
Trả lời:
– Nhân vật “tôi” và K là hai người bạn thân, K học thấp hơn “tôi” một lớp.
Câu 2 (trang 86 sgk Ngữ Văn lớp 9 Tập 2): Nhân vật K có điểm gì đặc biệt?
Trả lời:
– K có chứng khó đọc nhưng lại có năng khiếu trong lĩnh vực hội họa.
Câu 3 (trang 87 sgk Ngữ Văn lớp 9 Tập 2): Chú ý bối cảnh xảy ra câu chuyện.
Trả lời:
– Bối cảnh xảy ra câu chuyện: Cuối tháng 9, một cơn bão lớn đổ bộ vào thị trấn
Câu 4 (trang 87 sgk Ngữ Văn lớp 9 Tập 2): Con sóng được miêu tả thế nào?
Trả lời:
– Con sóng dâng lên cao, chạm đến chân nhân vật “tôi” và rồi rút dần, cứ thế cuộn sâu và biến mất.
Câu 5 (trang 88 sgk Ngữ Văn lớp 9 Tập 2): Điều gì khiến nhân vật “tôi” “không hiểu nổi”?
Trả lời:
– Điều khiến nhân vật “tôi” “không hiểu nổi” là K không nghe đươc cái tiếng gầm rú làm rung cả mặt đất như vậy.
Câu 6 (trang 88 sgk Ngữ Văn lớp 9 Tập 2): Hình dung K trong lòng con sóng dữ.
Trả lời:
– K vô cùng hoảng sợ và bàng hoàng trước con sóng, con sóng khổng lồ còn K quá nhỏ bé chỉ như hạt cát trong lòng con sóng. Khi cậu nhận ra thì con sóng đã ở quá gần mình.
Câu 7 (trang 89 sgk Ngữ Văn lớp 9 Tập 2): Hình dung tâm trạng của nhân vật “tôi”.
Trả lời:
– Tâm trạng của nhân vật tôi: bàng hoàng, ngơ ngác, không biết điều gì xảy ra, không biết mình phải làm gì.
Câu 8 (trang 89 sgk Ngữ Văn lớp 9 Tập 2): Vì sao đây lại là câu chuyện khó tin đối với vài người?
Trả lời:
– Đây là câu chuyện khó tin với vài người vì linh hồn K hiện về khi đã bị cơn sóng nuốt chửng.
Câu 9 (trang 90 sgk Ngữ Văn lớp 9 Tập 2): Nhân vật “tôi” ân hận về điều gì?
Trả lời:
– Nhân vật “tôi” ân hận vì đã sợ hãi, bỏ K lại một mình và chạy trốn. Ân hận hơn khi cha mẹ K và mọi người không trách mình.
Câu 10 (trang 90 sgk Ngữ Văn lớp 9 Tập 2): Vì sao nhân vật “tôi” phải chuyển nơi ở?
Trả lời:
– Nhân vật “tôi” phải chuyển nơi ở vì bị ám ảnh bởi hình bóng của K ở bãi biển này.
Câu 11 (trang 91 sgk Ngữ Văn lớp 9 Tập 2): Điều gì đã thay đổi trong con người nhân vật “tôi”?
Trả lời:
– Nhân vật “tôi” đã không còn mơ thấy ác mộng, bản thân đã được cứu rỗi.
Câu 12 (trang 91 sgk Ngữ Văn lớp 9 Tập 2): Tìm hiểu ý nghĩa những lời cuối của “người thứ bảy”.
Trả lời:
– Ý nghĩa của lời nói: Thứ đáng sợ nhất mà chúng ta thấy là ta luôn đầu hàng với nỗi sợ.
* Trả lời câu hỏi cuối bài:
Câu 1 (trang 92 sgk Ngữ Văn lớp 9 Tập 2): Tóm tắt văn bản và xác định nhân vật chính của truyện Người thứ bảy.
Trả lời:
– Tóm tắt: Nhân vật “tôi” và K là hai người bạn thân. Trong một cơn bão lớn, con sóng dữ dội đã cuốn K đi trước sự chứng kiến của nhân vật “tôi”. Hình ảnh đó đã ám ảnh trong tâm trí nhân vật “tôi” khiến anh phải chuyển chỗ ở. Sau bốn mươi năm, nhân vật “tôi” mới trở lại quê nhà. Anh dũng cảm quay trở lại bờ biển năm nó, nơi đã cuốn người bạn của mình đi mất. Dường như mọi thứ đã xoa dịu được nỗi đau của nhân vật “tôi”, anh không còn nằm mơ thấy ác mộng cũng như hình ảnh những con sóng dữ. Anh cảm thấy may mắn vì nỗi sợ hãi đã được biến mất.
– Nhân vật chính của truyện là: nhân vật “tôi”.
Câu 2 (trang 92 sgk Ngữ Văn lớp 9 Tập 2): Nêu nội dung chính của mỗi phần được đánh số trong văn bản bằng một câu ngắn gọn.
Trả lời:
– Phần 1: Hình ảnh K bị con sóng cuốn mất trước sự chứng kiến của nhân vật “tôi”.
– Phần 2: Nỗi ám ảnh trong tâm trí của nhân vật “tôi”.
– Phần 3: Nhân vật “tôi” đối diện với nỗi sợ và sự giải thoát trong tâm trí.
Câu 3 (trang 92 sgk Ngữ Văn lớp 9 Tập 2): Phân tích sự chuyển biến tâm lí của nhân vật “tôi” trước và sau cái chết của K; từ đó, nhận xét về tính cách nhân vật “tôi”.
Trả lời:
– Nhân vật “tôi” trước cái chết của K:
+ Nhân vật “tôi” và K có mối quan hệ thân thiết.
+ Đón nhận cơn bão bằng cả sự ngây thơ và hứng thú.
+ Khi con sóng đến: gọi K nhưng K không nghe thấy.
+ Khi con sóng cuốn lấy K -> tận mắt chứng kiến, chạy mất.
– Nhân vật “tôi” sau cái chết của K:
+ Đang nằm trên phòng bệnh của cha mình -> người cha kết luận nhân vật “tôi” vừa trải qua một cú sốc tâm lí hơn là cơn sốt đơn thuần.
+ Nhân vật tôi khi chứng kiến sự mất mát đó thì vô cùng sốc và đau buồn.
+ Khi thấy K trong con sóng: hoang mang, sợ hãi trong tâm trí.
=> Tính cách nhân vật “tôi”: là người sống có trách nhiệm, hồi trẻ còn ngây thơ, hồn nhiên nhưng sâu sắc và trưởng thành. Sự mất mát của K có thể coi là tình huống mà nhân vật “tôi” thay đổi tính cách. Nó là động lực để nhân vật “tôi” dám đối diện với nỗi sợ để thay đổi chính bản thân mình.
Câu 4 (trang 92 sgk Ngữ Văn lớp 9 Tập 2): Hình ảnh con sóng dữ dội và nụ cười của nhân vật K trong con sóng được nhắc lại nhiều lần có ý nghĩa và tác dụng gì trong việc thể hiện nội dung truyện?
Trả lời:
– Hình ảnh con sóng dữ dội tượng trưng cho những khó khăn thử thách trong cuộc sống mà con người luôn luôn phải đối mặt.
– Hình ảnh nụ cười của nhân vật K tượng trưng cho sự lạc quan để vượt qua những thử thách trong cuộc sống.
=> Hai hình ảnh này có ý nghĩa nhấn mạnh và tạo ra sự ấn tượng mạnh mẽ về cách truyền đạt nội dung, ý nghĩa và thông điệp của câu chuyện.
Câu 5 (trang 92 sgk Ngữ Văn lớp 9 Tập 2): Truyện Người thứ bảy muốn gửi bạn thông điệp gì? Đoạn kết của truyện có phải là nội dung thông điệp ấy không? Vì sao?
Trả lời:
– Truyện Người thứ bảy muốn gửi đến ta thông điệp: thay vì chạy trốn hãy đối diện với nỗi sợ, chúng ta hãy dũng cảm đối diện với nó để bản thân không bị đánh mất những giá trị quan trọng.
– Đoạn kết của truyện cũng chính là nội dung thông điệp vì bài học mà nhân vật “tôi” nhận ra cũng là thông điệp mà tác giả muốn gửi gắm đến bạn đọc.
Câu 6 (trang 92 sgk Ngữ Văn lớp 9 Tập 2): Em có ấn tượng sâu sắc nhất về chi tiết (hình ảnh, sự việc, nhân vật, lời thoại…) nào trong truyện ngắn này? Vì sao?
Trả lời:
Em thích nhất sự việc nhân vật “tôi” luôn cảm thấy ám ảnh về sự việc kinh hoàng đó bởi em thấy được hình bóng của mình. Để đối diện với điều này nhân vật “tôi” phải chuyển chỗ ở cũng giống như ta luôn phải chạy trốn với nỗi sợ. Để vượt qua một điều khó khăn, về mặt tâm lí là rất khó. Sự ám ảnh, niềm hoang mang, lo sợ luôn bủa vây họ và để cứu thoát cho chính bản thân mình chỉ còn cách chạy trốn khỏi nỗi sợ đó.
Xem thêm các bài soạn văn lớp 9 Cánh diều hay, chi tiết khác:
Sống, hay không sống?
Người thứ bảy
Thực hành tiếng Việt trang 92
Thực hành đọc hiểu: Đình công và nổi dậy
Phân tích một tác phẩm kịch
Thảo luận về một vấn đề đáng quan tâm trong đời sống