Giải bài tập Khoa học tự nhiên lớp 6 Bài 20: Các cấp độ tổ chức trong cơ thể đa bào
Mở đầu
Mở đầu trang 94 SGK KHTN lớp 6: Ở cơ thể đơn bào, mỗi tế bào là một cơ thể. Vậy với cơ thể đa bào, các tế bào có sự phối hợp hoạt động với nhau như thế nào để tạo thành cơ thể sống?
Lời giải:
Các tế bào sẽ tập hợp với nhau để làm nên tảng xây dựng nên các cấp tổ chức cao hơn, từ đó phối hợp với nhau để tạo thành cơ thể sống.
Hình thành kiến thức mới
Hình thành kiến thức mới 1 trang 94 SGK KHTN lớp 6: Quan sát hình 20.1, 20.2 và trả lời các câu hỏi từ 1 đến 3
1. Hãy cho biết mối quan hệ từ tế bào đến mô.
2. Nhận xét về hình dạng và cấu tạo tế bào hình thành nên mỗi loại mô.
3. Hãy dự đoán chức năng của các tế bào trong một mô.
Lời giải:
1. Mô là tập hợp các tế bào giống nhau cùng phối hợp thực hiện một chức năng nhất định
2. Các tế bào có hình dạng và cấu tạo giống nhau mới có khả năng hình thành nên mô
3. Các tế bào trong cùng một loại mô có chức năng giống nhau.
Hình thành kiến thức mới 2 trang 95 SGK KHTN lớp 6: 4. Quan sát hình 20.3a và cho biết lá cây được cấu tạo từ những loại mô nào?
5. Quan sát hình 20.3b và cho biết dạ dày được cấu tạo từ những loại mô nào?
6. Mô và cơ quan có mối liên hệ với nhau như thế nào?
Lời giải:
4. Lá cây được cấu tạo từ một số loại mô như: mô biểu bì, mô giậu, mô meekf, mô dẫn
5. Dạ dày được cấu tạo từ một số loại mô như: mô cơ, mô biểu bì, mô liên kết, mô thần kinh
6. Mô là cấp độ tổ chức thấp hơn để hình thành nên cấp độ tổ chức cao hơn là cơ quan
Hình thành kiến thức mới 3 trang 96 SGK KHTN lớp 6: Quan sát hình 20.4, 20.5 và trả lời câu hỏi từ 7 đến 12.
7. Cho biết các hệ cơ quan cấu tạo nên cây cà chua.
8. Gọi tên các cơ quan cấu tạo nên hệ chồi tương ứng cới các số từ (1) đến (4) trong hình và nêu chức năng của mỗi cơ quan này.
9. Nêu chức năng của hệ rễ.
10. Hãy kể tên một số cơ quan cấu tạo nên hệ tiêu hóa ở người và gọi tên các số từ (5) đến (9).
11. Ở người có những hệ cơ quan nào? Nêu chức năng của hệ tiêu hóa.
12. Điều gì sẽ xảy ra nếu trong cơ thể có một hệ cơ quan nào đó ngừng hoạt động?
Lời giải:
7. Các hệ cơ quan cấu tạo nên cây cà chua là hệ chồi và hệ rễ.
8. Tên các cơ quan cấu tạo nên hệ chồi:
– (1) Lá. Chức năng: Quang hợp tổng hợp chất hữu cơ cho cây
– (2) Hoa. Chức năng: Là cơ quan sinh sản của cây
– (3) Quả. Chức năng: Là cơ quan sinh sản của cây
– (4) Thân. Chức năng: dẫn truyền các chất
9. Chức năng của hệ rễ:
– Hút nước và muối khoáng cho cây
– Bám sâu vào đất làm cho cây đứng vững
10. Tên các cơ quan cấu tạo nên hệ tiêu hóa:
– (5) Miệng
– (6) Thực quản
– (7) Dạ dày
– (8) Ruột già
– (9) Ruột non
11.
– Ở người có nhiều hệ cơ quan khác nhau, ví dụ:
+ Hệ tuần hoàn
+ Hệ hô hấp
+ Hệ tiêu hóa
+ Hệ thần kinh
+ Hệ bài tiết
+ Hệ sinh dục
– Hệ tiêu hóa có chức năng là biến đổi thức ăn thành các chất dinh dưỡng mà cơ thể có thể hấp thụ
12. Nếu trong cơ thể có một hệ cơ quan ngừng hoạt động có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe của con người, thậm chí có thể gây tử vong.
Luyện tập
Luyện tập 1 trang 94 SGK KHTN lớp 6: Cơ thể người được cấu tạo từ những loại mô nào? Cho ví dụ.
Lời giải:
Cơ thể người được cấu tạo từ rất nhiều các loại mô khác nhau, ví dụ: mô thần kinh, mô biểu bì, mô cơ,…
Luyện tập 2 trang 96 SGK KHTN lớp 6: – Điều gì sẽ xảy ra nếu cây cà chua bị mất đi hệ rễ?
– Vẽ bảng sau vào vở và hoàn thành theo mẫu sau:
Lời giải:
– Nếu cây cà chua bị mất đi hệ rễ nó sẽ dẫ héo chết vì không được cung cấp nước và các chất dinh dưỡng.
– Bảng cấu tạo và chức năng của các hệ cơ quan trong cơ thể:
|
Hệ cơ quan |
Cơ quan cấu tạo nên hệ cơ quan |
Chức năng hệ cơ quan |
|
Hệ tiêu hóa |
Thực quản, dạ dày, ruột,… |
Tiêu hóa thức ăn trong cơ thể |
|
Hệ tuần hoàn |
Tim và hệ mạch |
Cung cấp chất dinh dưỡng tới từng cơ quan trong cơ thể |
|
Hệ thần kinh |
Não, tủy sống, các dây thần kinh và hạch thần kinh |
Tiếp nhận, xử lí và phản hồi các kích thích từ môi trường |
|
Hệ hô hấp |
Đường dẫn khí, phổi |
Trao đổi khí |
|
Hệ bài tiết |
Thận, bàng quan, ống dẫn nước tiểu |
Bài tiết |
Vận dụng
Vận dụng trang 97 SGK KHTN lớp 6: Nêu tên các cấp độ tổ chức trong cơ thể đa bào tương ứng với các số từ (1) đến (5) trong hình sau:
Lời giải:
(1) Tế bào
(2) Mô
(3) Cơ quan
(4) Hệ cơ quan
(5) Cơ thể
Bài tập
Bài 1 trang 97 SGK KHTN lớp 6: Đơn vị cấu tạo và chức năng cơ bản của mọi cơ thể sống là
A. Mô B. Tế bào C. Cơ quan D. Hệ cơ quan
Lời giải:
Đáp án: B
Bài 2 trang 97 SGK KHTN lớp 6: Trong cơ thể đa bào, tập hợp các tế bào giống nhau cùng thực hiện một chức năng nhất định được gọi là
A. Mô B. Tế bào C. Cơ quan D. Hệ cơ quan
Lời giải:
Đáp án: A
Bài 3 trang 97 SGK KHTN lớp 6: Kể tên các cơ quan thuộc hệ hô hấp ở người và cho biết mối liên hệ về chức năng của các cơ quan.
Lời giải:
– Các cơ quan thuộc hệ hô hấp ở người: đường dẫn khí, phổi
– Mối liên hệ về chức năng:
+ Đưỡng dẫn khí: dẫn khí vào và ra; làm ẩm, làm ấm không khí vào phổi
+ Phổi: là nơi trao đổi khí giữa cơ thể và môi trường ngoài
Bài 4 trang 97 SGK KHTN lớp 6: Khi em tập thể dục, những cơ quan và hệ cơ quan nào trong cơ thể cùng phối hợp hoạt động?
Lời giải:
Khi em tập thể dục thì các cơ quan trong các hệ cơ quan đều phối hợp hoạt động:
– Hệ hô hấp.
– Hệ tuần hoàn.
– Hệ vận động.
– Hệ thần kinh.