Tác giả tác phẩm: Những kinh nghiệm dân gian về thời tiết – Ngữ văn 7
I. Tác giả
– Tác giả dân gian
II. Tác phẩm Những kinh nghiệm dân gian về thời tiết
1.Thể loại: tục ngữ
2. Xuất xứ, hoàn cảnh sáng tác
– In trong kho tàng tục ngữ người Việt, Nguyễn Xuân Kính chủ biên
3. Phương thức biểu đạt: nghị luận
4. Tóm tắt Những kinh nghiệm dân gian về thời tiết
– Các câu ca dao tục ngữ là những kinh nghiệm dân gian được đúc kết , lưu truyền về các hiện tượng trong thiên nhiên, đưa ra dự báo xảy ra.
5. Bố cục tác phẩm Những kinh nghiệm dân gian về thời tiết
– Phần 1: Câu 1 về thời gian nhanh, chậm của trời nắng và trời mưa
– Phần 2: Câu 2 nhìn vào trăng để dự đoán thời tiết
– Phần 3: Câu 3 dự báo hiện tượng bão
– Phần 4: Câu 4 dựa vào tháng để dự báo rét
– Phần 5: Câu 5 dựa vào chuông chuồ để dự báo thời tiết
– Phần còn lại ngày và đêm của từng tháng khác nhau
6. Giá trị nội dung tác phẩm Những kinh nghiệm dân gian về thời tiết
– Tác giả dân gian đã nhìn vào các hiện tượng thiên nhiên dự đoán thời tiết
7. Giá trị nghệ thuật tác phẩm Những kinh nghiệm dân gian về thời tiết
– Lối nói ngắn gọn, có vần, có nhịp
– Giàu hình ảnh, lập luận chặt chẽ
– Hình thức và nội dung đối xứng với nhau
III.Tìm hiểu chi tiết tác phẩm Những kinh nghiệm dân gian về thời tiết
1. Câu tục ngữ thứ nhất
– Câu tục ngữ đầu tiên
+ Trời nắng chóng trưa, trời mưa chóng tối
+ Trời nắng mây quang đãng, bầu trời xanh, có ánh mặt trời chiếu sáng
+ Cho con người cảm giác giống như ban ngày ,buổi trưa
+ Trời mưa bầu trời xám xịt, u ám cảm giác trời nhanh về chiều chóng tối
2. Câu tục ngữ số hai
– Trăng quần thì hạn, trăng tán thì mưa
– Tác giả dân gian đã nhìn vào trăng để dự báo được thời tiết
+ Trăng chỉ có một vầng thì trời nắng
+ Nếu trăng có một vần sáng mờ tỏa ra như cái tán thì mưa
3. Câu tục ngữ số 3
– Gió heo may, chuồn chuồn bay thì bão
– Dựa vào gió và chuồn chuồn để đoán các hiện tượng thiên nhiên
– Miền Bắc nước ta có bão từ tháng 6 đến tháng 8, và bão mạnh dần lên, tháng bảy ta (tháng 7 âm lịch) trùng với tháng 8 (hay trong khoảng thời gian này) tháng 7 (âm lịch) có gió heo may (gió se se lạnh) nghĩa là có độ ẩm cao kết hợp với hiện tượng chuồn chuồn bay hàng đàn ra khỏi tổ thì theo kinh nghiệm dân gian chắc tới 90% là có bão.
4. Câu tục ngữ số 4
– Tháng giêng rét Đài,tháng Hai rét lộc, tháng Ba rét Nàng Bân
– Dựa vào tháng để dự đoán thời tiết
+ Rét đài là rét vào tháng giêng âm lịch,ở miền Bắc Việt Nam, rét khá đậm làm hoa rụng cánh còn trơ đài
+ Rét lộc là rét vào tháng 2 âm lịch ở Miền Bắc Việt Nam, thời tiết ẩm ướt thuận lợi cho sự hồi sinh của cây của cây cỏ sau mùa đông giá buốt
+ Rét Nàng Bân đợt rét cuối cùng của mùa đông xảy ra vào đầu tháng Ba âm lịch ở miền Bắc Việt Nam .Đây là đợt rét đậm kéo dài và kèm theo mưa nhỏ. Tên gọi rét Nàng Bân bắt đầu từ truyện cổ tích Nàng Bâng
5. Câu tục ngữ số 5
Chuồn chuồn bay thấp thì mưa
Bay cao thì nắng, bay vừa thì râm
– Tác giả dân gian nhìn chuồn chuồn để dự báo thời tiết
+ Áp suất không khí lúc đó thấp, gió đè lên con chuồn chuồn làm cho nó bay thấp xuống thì trời mưa
+ Ngược lại áp suất không khí lúc đó cao giúp cho chuồn chuồn bay cao lên thì trời nắng.
6. Câu tục ngữ số 6
Đêm tháng năm chưa nằm đã sáng
Ngày tháng mười chưa cười đã tối
– Đây là cách nói dân gian dựa vào tháng
+ Tháng 5 vào mùa hè trời nắng ngày dài hơn đêm
+ Tháng 10 vào mùa đông trời mưa nhiều
+ Mây âm u xám xịt nên cảm thấy nhanh tối
+ Đêm dài hơn ngày.
Xem thêm các bài tóm tắt tác giả, tác phẩm Ngữ văn lớp 7 Chân trời sáng tạo hay, chi tiết khác:
Tác giả – tác phẩm: Đừng từ bỏ cố gắng
Tác giả – tác phẩm: Những kinh nghiệm dân gian về thời tiết
Tác giả – tác phẩm: Những kinh nghiệm dân gian về lao động sản xuất
Tác giả – tác phẩm: Tục ngữ và sáng tác văn chương
Tác giả – tác phẩm: Những kinh nghiệm dân gian về con người và xã hội