Giải bài tập Sinh học lớp 11 Bài 37. Sinh trưởng và phát triển ở động vật
Bài giảng Sinh học 11 Bài 37: Sinh trưởng và phát triển ở động vật
Trả lời câu hỏi giữa bài
Trả lời câu hỏi 1 trang 147 SGK Sinh học 11: Cho ví dụ về sinh trưởng ở động vật. Cho ví dụ về phát triển ở động vật.
Phương pháp giải:
Sinh trưởng của động vật là quá trình gia tăng khối lượng và kích thước của cơ thể do tăng số lượng và kích thước tế bào.
Phát triển của động vật là quá trình biến đổi bao gồm sinh trưởng, phân hóa tế bào và phát sinh hình thái cơ thể.
Trả lời:
Ví dụ về sự sinh trưởng:
– Lợn nuôi 1 tháng dài thêm 40 cm.
– Trẻ em mới sinh nặng 3 – 4 kg, người trưởng thành nặng 40 – 50 kg.
Ví dụ về sự phát triển:
– Gà con phát triển thành gà mẹ.
– Sâu non phát triển thành bướm.
– Nòng nọc phát triển thành ếch.
Trả lời câu hỏi 2 trang 150 SGK Sinh học 11: Cho biết sự khác nhau về sinh trưởng và phát triển qua biến thái và không qua biến thái. Cho biết sự khác nhau về sinh trưởng và phát triển qua biến thái hoàn toàn và không hoàn toàn.
Trả lời:
Phân biệt sinh trưởng và phát triển qua biến thái và không qua biến thái
|
Sinh trưởng và phát triển không qua biến thái |
Sinh trưởng và phát triển qua biến thái |
|
Con non có các đặc điểm hình thái, cấu tạo và sinh lí gần giống với con trưởng thành. |
Con non có sự thay đổi đột ngột hình thái, cấu tạo và sinh lí mới biến đổi thành con trưởng thành. |
|
Con non phát triển thành con trưởng thành không trải qua giai đoạn lột xác. |
Con non phát triển thành con trưởng thành cần trải qua giai đoạn lột xác |
Phân biệt sinh trưởng và phát triển qua biến thái hoàn toàn và qua biến thái không hoàn toàn
|
Sinh trưởng và phát triển qua biến thái hoàn toàn |
Sinh trưởng và phát triển qua biến thái không hoàn toàn |
|
Ấu trùng (sâu ở côn trùng, nòng nọc ở ếch nhái) có hình dạng và cấu tạo rất khác với con trưởng thành. |
Ấu trùng có hình dạng, cấu tạo và sinh lí gần giống với con trưởng thành. |
|
Ấu trùng trải qua nhiều lần lột xác và qua giai đoạn trung gian (giai đoạn nhộng ở côn trùng) biến đổi thành con trưởng thành. |
Ấu trùng trải qua nhiều lần lột xác để trở thành con trưởng thành. |
Câu hỏi và bài tập (trang 151 SGK Sinh học 11)
Bài 1 trang 151 SGK Sinh học 11: Phân biệt sinh trưởng và phát triển?
Trả lời:
– Sinh trưởng ở cơ thể động vật là quá trình tăng kích thước của cơ thể do tăng số lượng và kích thước tế bào.
– Phát triển của cơ thể động vật là quá trình biến đổi bao gồm sinh trưởng, phân hóa (biệt hoá) tế bào và phát sinh hình thái các cơ quan và cơ thể.
Bài 2 trang 151 SGK Sinh học 11: Cho biết tên vài loài động vật có sinh trưởng và phát triển không qua biến thái, qua biến thái hoàn toàn và qua biến thái không hoàn toàn?
Phương pháp giải:
Phát triển không qua biến thái: kiểu phát triển mà con non có các đặc điểm hình thái, cấu tạo và sinh lí tương tự con trưởng thành. Đa số động vật có xương sống (bò sát, chim, thú) và rất nhiều loài động vật không xương sống phát triển không qua biến thái.
– Phát triển qua biến thái hoàn toàn: kiểu phát triển mà ấu trùng có hình dạng, cấu tạo và sinh lí rất khác với con trưởng thành, trải qua giai đoạn trung gian, ấu trùng biến đổi thành con trưởng thành.
– Phát triển qua biến thái không hoàn toàn: kiểu phát triển mà ấu trùng phát triển chưa hoàn thiện (gần giống với con trưởng thành), trải qua nhiều lần lột xác ấu trùng biến đổi thành con trưởng thành.
Trả lời:
– Động vật có sinh trưởng và phát triển không qua biến thái như: lợn, bò, trâu, gà, vịt, cá chép,..
– Động vật có sinh trưởng và phát triển qua biến thái hoàn toàn như: ruồi, muỗi, bọ rùa, nhái, cóc,…
– Động vật có sinh trưởng và phát triển qua biến thái không hoàn toàn như: bọ ngựa, cào cào,…
Bài 3 trang 151 SGK Sinh học 11: Tại sao sâu bướm phá hoại cây cối, mùa màng rất ghê gớm, trong khi đó bướm trưởng thành thường không gây hại cho cây trồng?
Phương pháp giải:
Do vào nguồn thức ăn của chúng khác nhau
Trả lời:
Sâu bướm ăn lá cây nhưng không có enzim tiêu hoá xenlulôzơ nên tiêu hoá và hấp thụ hiệu quả thấp nên sâu phải ăn rất nhiều lá cây mới đáp ứng được nhu cầu chất dinh dưỡng cho cơ thể.
Bướm trưởng thành chỉ ăn mật hoa nên không phá hoại cây trồng mà còn giúp cây trồng thụ phấn.
Bài 4 trang 151 SGK Sinh học 11: Sinh trưởng và phát triển của ếch (hình 37.5) thuộc kiểu biến thái hoàn toàn hay không hoàn toàn ? Tại sao?
Phương pháp giải:
Quan sát sự khác biệt giữa con non và con trưởng thành
Trả lời:
Quá trình sinh trưởng và phát triển của ếch (hình 37.5) thuộc kiểu biến thái hoàn toàn. Vì con non (nòng nọc) rất khác ếch trưởng thành về hình thái, cấu tạo và sinh lí.
Lý thuyết Bài 37: Sinh trưởng và phát triển ở động vật
I. KHÁI NIỆM SINH TRƯỞNG VÀ PHÁT TRIỂN Ở ĐỘNG VẬT
– Sinh trưởng của cơ thể động vật là quá trình gia tăng khối lượng và kích thước của cơ thể do tăng số lượng và kích thước tế bào.
– Phát triển của cơ thể động vật là quá trình biến đổi bao gồm sinh trưởng, phân hóa tế bào và phát sinh hình thái cơ thể.
– Biến thái là sự thay đổi đột ngột về hình thái, cấu tạo và sinh lí của động vật sau khi sinh ra hoặc nở từ trứng ra.
– Dựa vào đặc điểm sinh trưởng và phát triển ở động vật người ta chia thành các kiểu phát triển ở động vật:
+ Phát triển không qua biến thái
+ Phát triển qua biến thái:
– Phát triển qua biến thái hoàn toàn
– Phát triển qua biến thái không hoàn toàn.
II. PHÁT TRIỂN KHÔNG QUA BIẾN THÁI
Phát triển của động vật không qua biến thái là kiểu phát triển mà con non có các đặc điểm hình thái, cấu tạo và sinh lí tương tự con trưởng thành.
Đa số động vật có xương sống (bò sát, chim, thú) và rất nhiều loài động vật không xương sống phát triển không qua biến thái.
III. PHÁT TRIỂN QUA BIẾN THÁI
Phát triển qua biến thái là kiểu phát triển mà con non (ấu trùng) có các đặc điểm hình thái, cấu tạo và sinh lí khác nhau giữa các giai đoạn và khác với con trưởng thành.
1. Phát triển qua biến thái không hoàn toàn
– Phát triển qua biến thái không hoàn toàn là kiểu phát triển mà ấu trùng phát triển chưa hoàn thiện (gần giống với con trưởng thành), trải qua nhiều lần lột xác ấu trùng biến đổi thành con trưởng thành
– Gặp ở một số loài côn trùng như: châu chấu, cào cào, gián…
2. Phát triển qua biến thái hoàn toàn
Phát triển của động vật qua biến thái hoàn toàn là kiểu phát triển mà ấu trùng có hình dạng, cấu tạo và sinh lí rất khác với con trưởng thành, trải qua giai đoạn trung gian, ấu trùng biến đổi thành con trưởng thành.
Có ở đa số loài côn trùng (bướm, ruồi, ong…) và lưỡng cư…
