Địa lí lớp 7 Bài 1: Vị trí địa lí, phạm vi và đặc điểm tự nhiên Châu Âu
Video giải Địa lí 7 Bài 1: Vị trí, phạm vi và đặc điểm tự nhiên châu Âu – Cánh diều
A. Lý thuyết Địa lí 7 Bài 1: Vị trí địa lí, phạm vi và đặc điểm tự nhiên Châu Âu
I. Vị trí địa lí và phạm vi châu Âu
– Nằm phía tây của lục địa Âu-Á, ba mặt giáp biển và đại dương, ngăn cách với châu Á bởi dãy U-ran.
– Diện tích trên 10 triệu km2, chiếm 6,8% diện tích đất liền Trái Đất.
– Lãnh thổ tựa như một bán đảo lớn lục địa Âu –Á kéo dài phía tây nam. Đường bờ biển cắt xẻ mạnh, nhiều bán đảo , biển, vịnh biển ăn sâu vào đất liền, lãnh thổ hình dạng lồi lõm phức tạp
II. Đặc điểm tự nhiên
1. Các khu vực địa hình chính
Hình 1.1.Bản đồ tự nhiên Châu Âu
– Khu vực đồng bằng:
+ Chiếm 2/3 diện tích, ở phía đông châu lục.
+ Là một miền đồi lượn sóng thoải, xen kẽ các vùng đất thấp hoặc thung lũng rộng
– Khu vực miền núi: gồm núi già và núi trẻ.
+ Núi già nằm ở phía bắc và vùng trung tâm châu lục, chủ yếu là núi trung bình và núi thấp với đỉnh tròn sườn thoải, nhiều suối nước nóng.
+ Núi trẻ ở phía nam châu lục, có độ cao trung bình, núi cao trên 2000m chiếm 1,5% diện tích lãnh thổ. An-pơ là dãy núi trẻ, đồ sộ với đỉnh Mông- blăng độ cao khoảng 4807m
Hình 1.2. Một phần của dãy núi An-pơ
2. Đặc điểm phân hóa khí hậu
– Do lãnh thổ kéo dài từ vĩ độ cận cực đến cận nhiêt nên lãnh thổ nằm trong ba đới khí hậu chính.
– Đới khi hậu cực và cận cực: chiếm một dải hẹp ở Bắc Âu, nằm ở vĩ độ cao do tác động của dòng biển nóng Bắc Đại Tây Dương nên mùa đông không quá lạnh, mùa hạ mát và ẩm. Lượng mưa trong năm ít
– Đới khí hậu ôn đới: Gồm Tây Âu, Trung Âu, Đông Âu.
+ Khu vực Tây Âu và Trung Âu có kiểu khí hậu hải dương, mùa hạ mát , mùa đông không lạnh lắm, mưa quanh năm lượng mưa tương đối lớn.
+ Khu vực Đông Âu có kiểu khí hậu ôn đới lục địa khô và lạnh mưa ít. Càng vào sâu bên trong lục địa mùa đông lạnh hơn , lượng mưa ít.
– Đới khí hậu cận nhiệt đới: nằm ở Nam Âu khí hậu cận nhiệt địa trung hải mùa hạ nóng khô, mùa đông không lạnh lắm, mưa nhiều
– Phân hóa theo đai cao: trên một số đỉnh núi nhiệt độ rất thấp, có băng tuyết phủ.
Hình 1.3. Bản đồ khí hậu châu Âu
3. Các sông lớn
– Mạng lưới sông ngòi khá phát triển, sông ngắn, diện tích lưu vực không đáng kể
– Các sông lớn: Rai-nơ, Đa-nuyp, Von-ga
4. Các đới thiên nhiên
– Phân hóa theo ba đới rõ rệt:
+ Đới lạnh: phân bố ở Bắc Âu. Thực vật chủ yếu rêu và địa y. Động vật rất nghèo về thành phần thường gặp nhất là chuột Lem- mút, chó sói, chồn, cú bắc cực,..
+ Đới ôn hòa : gồm phần lớn bán đảo Xcan- đi- na –vi,Tây Âu, Trung Âu, một phần Đông Âu.Vùng ven biển phía tây có rừng lá rộng, rừng hỗn hợp. Vào sâu nội địa là rừng lá kim, thảo nguyên. Về phía đông nam chủ yếu là thảo nguyên, bán hoang mạc. Động vật có nai sừng tấm, sóc, gấu nâu, linh miêu,…
+ Đới nóng: phân bố ở Nam Âu, ven Địa Trung Hải. Thực vật phổ biến là rừng thưa, cây bụi lá cứng như sồi, nguyệt quế, thông,… Động vật là các loài bò sát: thằn lằn, tắc kè, rùa
B. Bài tập trắc nghiệm Địa lí 7 Bài 1: Vị trí địa lí, phạm vi và đặc điểm tự nhiên Châu Âu
Câu 1. Khí hậu ôn đới lục địa ở châu Âu thường tập trung ở đâu?
A. Phía bắc châu lục và các đảo vùng cực.
B. Các đảo và vùng ven biển phía tây.
C. Khu vực Đông Âu.
D. Phía nam châu lục
Đáp án: C
Giải thích:
– Khu vực Đông Âu do ảnh hưởng của gió Tây ôn đới đã giảm nên có kiểu khí hậu ôn đới lục địa khô và lạnh, mưa ít (SGK trang 89).
Câu 2. Lãnh thổ của châu Âu nằm ở đâu?
A. Phía tây lục địa Âu-Á
B. Nằm hoàn toàn bán cầu Tây.
C. Nằm hoàn toàn bán cầu Nam.
D. Phía đông lục địa Âu – Á.
Đáp án: A
Giải thích:
– Châu Âu là châu lục ở phía tây của lục địa Á – Âu (SGK trang 87).
Câu 3. Các dạng địa hình núi trẻ ở châu Âu thường phân bố ở đâu?
A. phía Bắc
B. Phía Nam
C. phía Tây
D. phía Đông
Đáp án: B
Giải thích:
– Khu vực núi trẻ tập trung ở phía nam khu vực (SGK trang 88)
Câu 4. Địa hình bị cắt xẻ mạnh, biển ăn sâu vào đất liền có ý nghĩa như thế nào đối với thiên nhiên châu Âu?
A. Thường xuyên đón gió, bão từ biển vào.
B. Tạo nhiều bán đảo, vũng vịnh.
C. Giao thông vận tải không thuận lợi.
D. Tạo nhiều quần đảo ven bờ.
Đáp án: B
Giải thích:
– Đường bờ biển bị cắt sẻ mạnh, tạo thành nhiều bán đảo và vịnh biển ăn sâu vào đất liền (SGK trang 87).
Câu 5. Cảnh quan rừng lá rộng thường được phân bố ở đâu châu Âu?
A. Khu vực phía nam.
B. Các đảo vào đảo thuộc Bắc Băng Dương.
C. Khu vực phía đông
D. Ven biển phía tây.
Đáp án: D
Giải thích:
– Ở ven biển phía tây có rừng lá rộng, rừng hỗn hợp (SGK trang 91)
Câu 6. Ranh giới tự nhiên nào ở phía đông, ngăn cách châu Âu với châu Á?
A. Sông Ê-nit-xây.
B. Dãy U-ran.
C. Sông Vôn-ga.
D. Sơn nguyên Trung Xi-bia.
Đáp án: B
Giải thích:
Châu Âu là bộ phận phía tây của lục địa Á – Âu, ngăn cách với châu Á bởi dãy U-ran(SGK – trang 87)
Câu 7. Phía Bắc châu Âu tiếp giáp với biển và đại dương nào?
A. Thái Bình Dương.
B. Ấn Độ Dương.
C. Bắc Băng Dương.
D. Nam Đại Dương.
Đáp án: B
Giải thích:
Châu Âu có ba mặt giáp biển và đại dương: phía bắc giáp Bắc Băng Dương (SGK trang 88).
Câu 8. Dạng địa hình nào chiếm phần lớn diện tích châu Âu?
A. Đồng bằng.
B. Cao nguyên.
C. Núi già.
D. Núi trẻ.
Đáp án: A
Giải thích:
Chiếm 2/3 diện tích và phân bố chủ yếu phía đông của châu lục (SGK trang 88)
Câu 8. Đới khí hậu cận cực và cực ở châu Âu phân bố ở đâu?
A. các đảo và vùng ven biển phía tây.
B. trung tâm và phía đông khu vực.
C. một dải hẹp ở Bắc Âu.
D. phía nam châu lục.
Đáp án: C
Giải thích:
– Đới khí hậu cực và cận cực: chiếm một dải hẹp ở Bắc Âu (SGK trang 89).
Câu 9. Đâu là đặc điểm của khí hậu ôn đới hải dương ở châu Âu?
A. Khí hậu lạnh giá quanh năm, lượng mưa rất ít.
B. khí hậu mùa hạ mát, mùa đông không lạnh lắm.
C. Khí hậu mùa hè nóng, mùa đông lạnh hơn.
D. Mùa hẹ nóng, mùa đông ấm, có mưa rào.
Đáp án: B
Giải thích:
– Khí hậu ôn đới hỉa dương: mùa hạ mát, mùa đông không lanh lắm, mưa quanh năm (SGK trang 89)
Câu 10. Sông ngòi châu Âu có đặc điểm gì?
A. Mạng lưới sông ngòi dày đặc.
B. Mạng lưới sông ngòi kém phát triển.
C. Mạng lưới sông ngòi phân bố không đều.
D. Mạng lưới sông ngòi nhiều thác gềnh, ngắn và dốc.
Đáp án: A
Giải thích:
– Châu Âu có mạng lưới sông ngòi khá phát triển (SGK trang 90)
Câu 11. Các sông đổ ra Bắc Băng Dương đều bị đóng băng vào mùa đông do nằm trong khu vực khí hậu
A. hàn đới, mùa đông dài, mùa hạ ngắn.
B. ôn đới lụa địa, mùa đông lạnh.
C. ôn đới hải dương, mùa đông lạnh.
D. núi cao, có băng tuyết vào mùa đông.
Đáp án: A
Giải thích:
– Do ở Bắc Băng Dương có khí hậu hàn đới, mùa đông dài, mùa hạ ngắn do góc chiếu của mặt trời ít nên các sông đổ ra Bắc Băng Dương thường đóng băng trong thời gian dài vào mùa đông.
Câu 12. Tại sao các vùng ven biển phía tây châu Âu lại thường mưa quanh năm?
A. Do ảnh hưởng dòng biển nóng Bắc Đại Tây Dương và gió Tây ôn đới
B. Do có nhiều sông ngòi cung cấp hơi ẩm.
C. Do tiếp giáp nhiều biển và đại dương.
D. Do ảnh hưởng của dòng biển lạnh và gió Tây ôn đới.
Đáp án: A
Giải thích:
– Khu vực Tây Âu và Trung Âu chiều ảnh hưởng trực tiếp của dòng biển nóng Bắc Đại Tây Dương kết hợp gió Tây ôn đới từ biển thổi vào nên khí hậu ôn đới hải dương, mùa hạ mát, mùa đông không lạnh lắm, mưa quanh năm (SGK trang 89).
Câu 13. Đặc điểm nào sau đây không phải của các dãy núi già châu Âu.
A. Nằm ở phía Bắc và vùng trung tâm.
B. Gồm các núi trung bình và núi thấp
C. Gồm các dãy núi cao trung bình trên 2000m
D. Đỉnh tròn, sườn thoải
Đáp án: C
Giải thích:
– Khu vực núi già nằm ở phía bắc và vùng trung tâm của châu lục, chủ yếu là các núi trung bình và núi thấp với những đỉnh tròn và sườn thoải, ở đây có nhiều suối nước nóng.
Câu 14. Nguyên nhân nào dẫn đến càng vào sâu trong nội địa rừng lá kim phát triển mạnh ở phía đông châu Âu?
A. Mặt đất bị tuyết gần như bao phủ quanh năm.
B. Khí hậu lạnh và ẩm ướt, nhiệt độ thấp.
C. Lượng mưa giảm dần, mùa đông lạnh.
D. Khí hậu mang tính chất lục địa, mưa ít.
Đáp án: C
Giải thích:
– Vùng ven biển phía đông: kiểu khí hậu ôn đới lục địa mùa hè nóng, mùa đông lạnh hơn, có tuyết rơi nhiều; lượng mưa ít, giảm dần từ tây sang đông.
Câu 15. Cảnh quan thiên nhiên tiêu biểu của đới lạnh là:
A. Rêu , địa y.
B. Rừng lá rộng phát triển.
C. Thiên nhiên thay đổi từ bắc xuống nam.
D. Rừng lá cứng địa trung hải.
Đáp án: A
Giải thích:
– Thực vật có các loài như rêu, địa y,… (SGK trang 91).
Xem thêm các bài tóm tắt lý thuyết Địa lí 7 Cánh diều hay, chi tiết khác:
Bài 2: Đặc điểm dân cư, xã hội châu Âu
Bài 3: Phương thức con người khai thác, sử dụng và bảo vệ thiên nhiên
Bài 4: Khái quát về liên minh Châu Âu
Bài 5: Vị trí địa lí, phạm vi và đặc điểm tự nhiên của Châu Á