Mời các quý thầy cô cùng tham khảo và tải về chi tiết tài liệu dưới đây:
KẾ HOẠCH DẠY HỌC HÓA HỌC 11 Ngày: 10/03/2021
BÀI 35: BENZEN VÀ ĐỒNG ĐẲNG
MỘT SỐ HIĐROCACBON THƠM KHÁC
I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức:
* Benzen:
– Trình bày được định nghĩa, công thức chung, đặc điểm cấu tạo, đồng phân, danh pháp của benzen
– Nêu được các tính chất vật lí về quy luật biến đổi của nhiệt độ sôi, nhiệt độ nóng chảy trong dãy đồng đẳng của benzen
– Mô tả được tính chất hóa học của benzen: phản ứng thế (quy tắc thế), phản ứng cộng vào vòng benzen, phản ứng oxi hóa và phản ứng thế mạch nhánh.
* Stiren:
– Nêu được cấu tạo phân tử, tính chất vật lí của stiren
– Mô tả được tính chất hóa học của stiren: phản ứng cộng, phản ứng trùng hợp liên kết đôi ở mạch nhánh
– Nêu được các ứng dụng của hiđrocacbon thơm
2. Kỹ năng:
* Benzen:
– Viết được công tức cấu tạo của benzen và một số chất trong dãy đồng đẳng của benzen
– Viết được phương trình hóa học biểu diễn tính chất hóa học của benzen, vận dụng quy tắc thế để dự đoán sản phẩm phản ứng
– Xác định công thức phân tử, viết công thức cấu tạo và gọi tên
– Tính khối lượng của benzen, toluen tham gia phản ứng hoặc thành phần phần trăm khối lượng trong hỗn hợp
* Stiren:
– Viết công thức cấu tạo và dự đoán tính chất hóa học của stiren
– Viết phương trình hóa học minh họa tính chất hóa học của stiren
– Phân biệt được một số hiđrocacbon bằng phương pháp hóa học
– Tính khối lượng sản phẩm sau phản ứng trùng hợp
– Tìm được thông tin tư liệu về dầu mỏ và than ở Việt Nam
3. Thái độ:
– Nghiêm túc, tích cực yêu thích môn học
– Chủ động hợp tác có kế hoạch
– Giáo dục học sinh một số hợp chất vòng thơm dễ gây bệnh ung thư
4. Năng lực hình thành:
*Năng lực chung:
– Năng lực tự chủ, tự học
– Năng lực giao tiếp, hợp tác
– Năng lực chủ động, sáng tạo
– Năng lực nêu và giải quyết vấn đề.
*Năng lực đặc thù:
– Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học: gọi tên cho benzen, toluen, các hiđrocacbon thơm khác và viết phương trình hóa học
– Năng lực tính toán: giải được các phương trình trong bài toán tính %, m, V,…
– Năng lực nghiên cứu và thực hành hóa học: tìm tòi tài liệu đã học về benzen, phản ứng thế, phản ứng cộng, phản ứng trùng hợp,…
II. PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC
– Đàm thoại gợi mở
– Nêu và giải quyết vấn đề
III. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH
– Giáo viên:
+ Kế hoạch dạy học
+ Mô hình phân tử benzen
+ Dụng cụ, hóa chất thí nghiệm
– Học sinh:
+ Đọc trước bài: Benzen và đồng đẳng. Một số hiđrocacbon thơm khác
+ Xem trước nội dung có liên quan: phản ứng cộng, phản ứng oxi hóa,…
IV. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
1. Ổn định tổ chức: đồng phục, kiểm tra sỉ số,…
2. Kiểm tra bài cũ:
3. Hoạt động dạy học:
HOẠT ĐỘNG 1: VÀO BÀI
– GV trình bày: Chúng ta đã học chương hiđrocacbon no, chương hiđrocacbon không no, hôm nay chúng sang 1 chương nữa là hiđrocacbon thơm.
CHƯƠNG 7: HIĐROCACBON THƠM. NGUỒN HIĐROCACBON THIÊN NHIÊN
HỆ THỒNg HÓA VỀ HIĐROCACBON
– GV vấn đáp với HS: Ở nhà các em có cảm nhận mùi hương của long nảo, hay nhan đốt là mùi thơm hay là mùi hôi?
– HS1: Hôi
– HS 2: Thơm
– GV: Đối với long nảo, nhan có mùi hương đặc trưng do thành phần có chứa vòng benzen. Mùi thơm hay hôi tùy theo cảm nhận của mỗi người nhưng “thơm” về mặt hóa học có ý nghĩa như thế nào? Chúng ta sẽ đi vào bài 35:
BENZEN VÀ ĐỒNG ĐẲNG. MỘT SỐ HIĐROCACBON THƠM KHÁC.
A – BENZEN VÀ ĐỒNG ĐẲNG
HOẠT ĐỘNG 2: KHÁI NIỆM, ĐỒNG ĐẲNG, ĐỒNG PHÂN, DANH PHÁP VÀ CẤU TẠO
Mục tiêu: Trình bày được định nghĩa, công thức chung, đặc điểm cấu tạo, đồng phân và danh pháp của benzen
Thời gian Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung bài học
1. Khái niệm:
– GV giới thiệu 1 số hợp chất:
– Gọi HS nhận xét điểm chung trên các hợp chất trên?
– Nhận xét. Yêu cầu HS rút ra khái niệm về hiđrocacbon thơm?
– Nhận xét và phân loại: gồm 2 loại
+ Hiđrocacbon thơm chứa 1 vòng benzen
+ Hiđrocacbon thơm chứa nhiều vòng benzen
2. Đồng đẳng:
– GV trình bày: Đầu dãy đồng đẳng của hiđrocacbon thơm là C6H6. Gọi HS phát biểu các công thức tiếp theo của dãy đồng đẳng?
– Từ dãy đồng đẳng yêu cầu HS rút ra công thức phân tử chung của hiđrocacbon thơm?
3. Đồng phân, danh pháp:
a) Đồng phân
– GV trình bày:
+ Đồng phân về vị trí nhóm thế trên vòng benzen
+ Đồng phân về mạch nhánh của nhóm ankyl trên vòng benzen
– GV hướng dẫn HS viết đồng phân:
C6H6: C7H8:
C8H10:
– Nhận xét:
+ C6H6 và C7H8 không có đồng phân cấu tạo
+ Từ C8H10 trở đi có đồng cấu tạo về vị trí nhóm thế trên vòng benzen
+ Từ C9H12 trở đi vừa có đồng phân về vị trí nhóm thế trên vòng benzen vừa có đồng phân về mạch nhánh của nhóm ankyl trên vòng benzen (Yêu cầu HS về nhà viết đồng phân cấu tạo của C9H12)
– GV giới thiệu công thức tính nhanh đồng phân của hiđrocacbon thơm:
(n – 6)2 với n = 7, 8
b) Danh pháp: Tên thay thế
*Qui tắc:
– Đánh số trên vòng benzen sao cho vị trí nhánh là nhỏ nhất
*Công thức:
Tên thay thế = vị trí nhánh – tên nhánh + benzen
– GV trở lại các CTCT để hướng dẫn HS gọi tên:
– GV giới thiệu cách gọi tên khác cho các vị trí trên vòng benzen:
– GV trở lại gọi tên các CTCT theo vị trí o, m, p.
– GV yêu cầu HS về nhà tự xem cách gọi tên thông thường. Lưu ý cho HS về tên thông thường của C7H8 là toluen.
4. Cấu tạo:
– GV cho HS quan sát mô hình cấu tạo của benzen. Từ đó rút ra công thức triển khai và công thức thu gọn?
– Yêu cầu HS nhận xét về số lượng C, H, cấu trúc, đặc điểm liên kết trong cấu tạo benzen?
– Nhận xét.
– Đều chứa vòng benzen
– Hiđrocacbon thơm là những hiđrocacbon mà trong phân tử có chứa 1 hay nhiều vòng benzen
– C6H6, C7H8, C8H10, C9H12,…
– CTPT chung: CnH2n-6 (n>=6)
– Benzen có cấu trúc phẳng và hình lục giác đều gồm 6 nguyên tử C, 6 nguyên tử H cùng nằm trên 1 mặt phẳng
– Trong phân tử benzen có 3 liên kết đôi và 3 liên kết đơn nằm xen kẽ nhau.
A – BENZEN VÀ ĐỒNG ĐẲNG
I. Khái niệm, đồng đẳng, đồng phân, danh pháp, cấu tạo
1. Khái niệm:
– Hiđrocacbon thơm là những hiđrocacbon mà trong phân tử có chứa 1 hay nhiều vòng benzen
Hiđrocacbon thơm
1 vòng benzen nhiều vòng benzen
2. Đồng đẳng:
C6H6, C7H8, C8H10, C9H12,… CnH2n-6 (n>=6)
3. Đồng phân, danh pháp:
a) Đồng phân
+ Đồng phân về vị trí nhóm thế trên vòng benzen
+ Đồng phân về mạch nhánh của nhóm ankyl trên vòng benzen
C6H6: C7H8:
C8H10:
– Công thức tính nhanh đồng phân của hiđrocacbon thơm:
(n – 6)2 với n = 7, 8
b) Danh pháp: Tên thay thế
*Qui tắc:
– Đánh số trên vòng benzen sao cho vị trí nhánh là nhỏ nhất
*Công thức:
Tên thay thế = vị trí nhánh – tên nhánh + benzen
4. Cấu tạo:
– Nhận xét:
+ Benzen có cấu trúc phẳng và hình lục giác đều gồm 6 nguyên tử C, 6 nguyên tử H cùng nằm trên 1 mặt phẳng
+ Trong phân tử benzen có 3 liên kết đôi và 3 liên kết đơn nằm xen kẽ nhau.
Xem thêm