Giải vở bài tập Ngữ Văn lớp 7 Bài 4: Nghị luận văn học
Bài tập 1 trang 81, 82 VBT Ngữ Văn 7 Tập 1: Thực hiện các yêu cầu chuẩn bị bài và trong khi đọc văn bản.
Câu 1 trang 81 VBT Ngữ Văn 7 Tập 1: Ghi lại một số hiểu biết của em sau khi học bài thơ Tiếng gà trưa (Xuân Quỳnh).
Trả lời:
Vẻ đẹp nội dung: Tiếng gà trưa đã gọi về những kỉ niệm đẹp đẽ của tuổi thơ và tình bà cháu. Tình cảm gia đình đã làm sâu sắc thêm tình quê hương đất nước.
Câu 2 trang 81 VBT Ngữ Văn 7 Tập 1: Trong phần (1) của văn bản Vẻ đẹp của bài thơ “Tiếng gà trưa”, yếu tố nghệ thuật nào của khổ thơ được tác giả chú ý?
Trả lời:
Trong phần (1) của văn bản Vẻ đẹp của bài thơ “Tiếng gà trưa”, yếu tố được chú ý đến là âm thanh tiếng gà.
Câu 3 trang 82 VBT Ngữ Văn 7 Tập 1: Theo tác giả, ẩn dụ chuyển đổi cảm giác là gì?
Trả lời:
Theo tác giả, ẩn dụ chuyển đổi cảm giác là hình thức tu từ dựa trên các đặc tính riêng biệt của sự vật nhất định. Được nhận biết bằng một giác quan tuy nhiên lại được đặc tả bằng câu từ cho các gian quan khác.
Câu 4 trang 82 VBT Ngữ Văn 7 Tập 1: Trong phần (2), tác giả nêu tác dụng của các yếu tố nghệ thuật nào ở bài thơ Tiếng gà trưa?
Trả lời:
Trong phần (2), tác giả nêu tác dụng của đảo khắp mình lên trước đốm hoa trắng làm cho bức tranh gà mái mơ trở nên đẹp lộng lẫy và tác dụng của phép so sánh Lông gà như màu nắng làm cho bức tranh gà mái vàng trở nên đẹp rực rỡ.
Câu 5 trang 82 VBT Ngữ Văn 7 Tập 1: Trong phần (3), tác giả cho thấy nhịp của đoạn thơ được trích dẫn có gì đặc biệt?
Trả lời:
Nhịp của đoạn thơ chậm rãi, đầy chất suy tưởng.
Câu 6 trang 82 VBT Ngữ Văn 7 Tập 1: Ở phần (4), vì sao khổ thơ cuối bài Tiếng gà trưa được tác giả Đinh Trọng Lạc coi là hay nhất, cảm động nhất?
Trả lời:
Tác giả coi khổ thơ trên là hay nhất, cảm động nhất vì nó chứa đựng tình cảm thiêng liêng, cao quý, sâu sắc và chân thành của tác giả và cũng là của anh chiến sĩ trên con đường hành quân.
Bài tập 2 trang 82, 83, 84 VBT Ngữ Văn 7 Tập 1: Thực hiện các yêu cầu sau khi đọc văn bản.
Câu 1 trang 82 VBT Ngữ Văn 7 Tập 1: Nội dung chính của văn bản nghị luận Vẻ đẹp của bài thơ “Tiếng gà trưa” là gì?
Nhan đề của văn bản có liên quan đến nội dung chính như thế nào?
Trả lời:
– Nội dung chính: những nét đặc sắc về nội dung và hình thức nghệ thuật trong bài thơ Tiếng gà trưa.
– Nhan đề của văn bản liên quan trực tiếp đến nội dung mà tác giả muốn truyền tải.
Câu 2 trang 82 VBT Ngữ Văn 7 Tập 1: Bài thơ Tiếng gà trưa được tác giả phân tích theo thứ tự nào?
Trong mỗi khổ thơ, người viết phân tích những chi tiết, hình ảnh gì?
Trả lời:
– Bài thơ Tiếng gà trưa được tác giả phân tích theo thứ tự từ quá khứ tới hiện tại.
– Trong mỗi khổ thơ, người viết phân tích những chi tiết, hình ảnh:
Câu 3 trang 83 VBT Ngữ Văn 7 Tập 1: Hãy dẫn ra một ví dụ về ý kiến, lí lẽ và bằng chứng được tác giả nêu lên trong văn bản Vẻ đẹp của bài thơ “Tiếng gà trưa” mà em thấy độc đáo, sâu sắc.
Trả lời:
– Lí lẽ: Khổ thơ cuối cùng hay nhất, cảm động nhất, nó chứa đựng những tình cảm thiêng liêng cao quý, sâu sắc và chân thành của tác giả và cũng là của anh chiến sĩ đang trên con đường hành quân.
“ Cháu chiến đấu hôm nay
…
Ô trứng hồng tuổi thơ”
– Bằng chứng: Không nén lại được tình cảm yêu quý và biết ơn đối với bà, anh chiến sĩ thốt lên tiếng gọi thật cảm động, làm cho lời nói độc thoại bên trong thể hiện như lời đối thoại sống động. Việc lặp lại nhiều lần từ Vì ở đầu các dòng thơ góp phần biểu hiện ý chí chiến đấu mạnh mẽ vì Tổ quốc, vì nhân dân, trong đó bao gồm cả những người thân yêu trong gia đình mình, mà ở đây ghi đậm dấu ấn là người bà yêu quý với bao kỉ niệm êm đềm của tuổi thơ.
Câu 4 trang 83 VBT Ngữ Văn 7 Tập 1: Trong văn bản trên, tác giả rất chú trọng cách phân tích hình thức nghệ thuật (từ ngữ, hình ảnh, biện pháp tu từ,…) để làm nổi bật nội dung của bài thơ. Em hãy dẫn ra một ví dụ trong văn bản để làm rõ điều đó.
Trả lời:
Cháu chiến đấu hôm nay
Vì lòng yêu Tổ quốc
Vì xóm làng thân thuộc
Bà ơi, cũng vì bà
Vì tiếng gà cục tác
Ổ trứng hồng tuổi thơ
Tác giả đã sử dụng điệp từ “vì” ở đầu dòng thơ góp phần biểu hiện ý chí chiến đấu mạnh mẽ vì Tổ quốc, vì nhân dân, trong đó bao gồm cả những người thân yêu trong gia đình mình mà ở đây ghi đậm dấu ấn của người bà kính yêu.
Câu 5 trang 83 VBT Ngữ Văn 7 Tập 1: Mục đích của văn bản Vẻ đẹp của bài thơ “Tiếng gà trưa” là gì?
Các phần trong văn bản đã làm rõ cho mục đích đó như thế nào?
Trả lời:
– Mục đích của văn bản: phân tích vẻ đẹp về nội dung và nghệ thuật trong bài thơ.
+ Phần 1: Vẻ đẹp trong khổ thơ đầu tiên.
+ Phần 2: Tiếp theo đến “để cho cháu được vui sướng”: Phân tích khổ thơ thứ hai trong bài thơ.
+ Phần 3: Tiếp theo đến “vô bờ bến của bà”: Nét đặc biệt trong sau câu thơ đầu khổ thơ thứ 4
+ Phần 4: Còn lại: Phân tích vẻ đẹp trong khổ thơ cuối cùng
Câu 6 trang 84 VBT Ngữ Văn 7 Tập 1: Văn bản nghị luận này giúp em hiểu thêm được gì về bài thơ Tiếng gà trưa đã học ở Bài 2?
Trả lời:
Văn bản nghị luận này giúp em hiểu rõ về nội dung, ý nghĩa sâu sắc và hình thức nghệ thuật mà tác giả sử dụng trong bài thơ.