Mời quý thầy cô cùng tham khảo và tải về chi tiết tài liệu dưới đây.
Ngày Soạn:
Bài giảng Sinh học 11 Bài 37: Sinh trưởng và phát triển ở động vật
Tiết 38 Bài 37: Sinh trưởng và phát triển ở động vật
I. Mục tiêu bài học:
– Khái niệm được sinh trưởng và phát triển ở động vật.
– Phân biệt được phát triển qua biến thái và không qua biến thái ; phát triển qua biến thái hoàn toàn và không hoàn toàn.
– Lấy được các ví dụ về sinh trưởng và phát triển không qua biến thái , qua biến thái hoàn toàn và không hoàn toàn.
– Nêu khái niệm biến thái.
Rèn luyện các kỹ năng quan sát , so sánh, phân tích ,tổng hợp
Nhận thức được những nhu cầu mà cơ thể đòi hỏi trong từng giai đoạn ,có thể tác động hữu hiệu vì lợi ích bản thân sinh vật và con người.
a, Năng lực chung.
– Năng lực tự học
– Năng lực tự giải quyết vấn đề và sáng tạo.
– Năng lực giao tiếp.
– Năng lực hợp tác.
– Năng lực tính toán.
– Năng lực công nghệ thông tin.
b, Năng lực đặc thù.
– Năng lực sử dụng ngôn ngữ sinh học.
– Năng lực nghiên cứu và thực hành sinh học.
– Năng lực tính toán.
– Năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn sinh học
– Năng lực vận dụng kiến thức sinh học vào cuộc sống
– Năng lực sáng tạo
II . Chuẩn bị :
1.Chuẩn bị của giáo viên :
– Các tranh H 37.1; 37.2; 37.3; 37.4; 37.5 SGK được phóng to.
– Phiếu học tập.
2. Chuẩn bị của học sinh:
đọc trước bài 37
III . Phương pháp:
Vấn đáp tìm tòi , diễn giải , thảo luận nhóm.
IV . Trọng tâm bài học:
Phân biệt phát triển qua biến thái và không qua biến thái .
Phân biệt phát triển qua biến thái hoàn toàn và qua biến thái không hoàn toàn.
V . Tiến trình lên lớp :
1. Ổn định lớp
* Mở bài: GV: Về bản chất thì ST , PT ở động vật cũng giống như ở thực vật nhưng có những điểm khác thực vật . Vậy để hiểu rõ về ST , PT ở động vật như thế nào ,hôm nay chúng ta sẽ đi vào bài ST , PT ở động vật.
* Nội dung 1: I . Khái niệm sinh trưởng và phát triển ở động vật
|
Hoạt động của GV |
Hoạt động của HS |
Nội Dung |
|
-GV yêu cầu HS nghiên cứu SGK phần I. -GV cho HS lấy ví dụ về sự ST ở động vật . – GV nhận xét ,bổ sung ví dụ. ? Thế nào là ST ?
GV nhận xét ,hoàn thành kiến thức.
?Cho ví dụ về PT ở động vật. – GV nhận xét ví dụ ,bổ sung ? Thế nào là phát triển?
– GV bổ sung , hoàn thành kiến thức: * GV lưu ý cho HS: Khi nói đến PT phải nói đến 3 yếu tố cơ bản : – ST : Thay đổi về KT và KL – Phân hóa tế bào cơ quan – Tạo hình dáng đặc trưng cho cơ thể và các cơ quan. ? Quá trình ST và PT ở động vật bắt đầu diễn ra từ lúc nào? (đối với ĐV đẻ trứng và ĐV đẻ con )
– GV nhận xét ,bổ sung.
– GV treo tranh H 37.1 , 2 , 3 Yêu cầu HS quan sát. ? ST và PT của động vật gồm những hình thức nào?
? Thế nào là biến thái ?
? Dựa vào biến thái , chia PT của động vật thành những kiểu nào?
|
– Nghiên cứu SGK phần I.
– Lấy ví dụ.
– Trả lời. – Nhận xét ,bổ sung.
– Lấy ví dụ:
– Trả lời – HS nhận xét ,bổ sung
– Ghi nhớ
*Trả lời: – Động vật đẻ trứng : ST, PT từ trong trứng đẻ ra trưởng thành. – ĐV đẻ con : Mẹ mang thai đẻ ra trưởng thành.
-Quan sát tranh -Trả lời: ở động vật ST và PT gồm 2 hình thức : qua biến thái hoặc không qua biến thái. -Trả lời : Là sự thay đổi đột ngột về hình thái , cấu tạo và sinh lí của động vật sau khi sinh ra hoặc nở ra từ trứng . -Trả lời |
1. Sinh trưởng
ST là quá trình thay đổi về số lượng (tăng kích thước và khối lượng của cơ thể ) nhờ tăng số lượng và kích thước tế bào. 2.Phát triển:
PT là quá trình biến đổi bao gồm ST , phân hóa (biệt hóa) tế bào và phát sinh hình thái các cơ quan và cơ thể.
– ST và PT từ khi có hợp tử trưởng thành.
3. Các kiểu ST và PT:
ST và PT của động vật có thể trải qua biến thái hoặc không qua biến thái .
Dựa vào biến thái , chia PT của động vật thành những kiểu sau: – PT không qua biến thái – PT qua biến thái : + PT qua biến thái hoàn toàn. + PT qua biến thái không hoàn toàn. |
* Nội dung 2 : II . Phát triển không qua biến thái và phát triển qua biến thái.
|
Hoạt động của GV |
Hoạt động của HS |
Nội Dung |
|
– GV chia lớp thành 6 nhóm – GV phát phiếu học tập – Yêu cầu HS nghiên cứu phần II, III SGK , tiếp tục quan sát các H 37.1,2,3,4 để so sánh và thảo luận, sau đó hoàn thành phiếu học tập . – Cho các nhóm báo cáo kết quả. – Yêu cầu các nhóm khác nhận xét , bổ sung. – GV nhận xét , bổ sung và kết luận – GV treo bảng phụ có sẵn đáp án . – GV yêu cầu HS giải đáp các lệnh trong SGK: ? Cho biết sự khác nhau giữa PT qua biến thái và không qua biến thái ? ? Cho biết sự khác nhau giữa PT qua biến thái hoàn toàn và không hoàn toàn? – GV nhận xét , bổ sung ,kết luận.
|
– Hình thành 6 nhóm
– Nghiên cứu SGK. – Quan sát hình vẽ ,so sánh – Thảo luận. – Hoàn thành phiếu học tập.
– Đại diện nhóm trình bày kết quả. – Các nhóm khác nhận xét , bổ sung.
– Hoàn thành kiến thức vào vở.
-HS trả lời: +PT không qua biến thái: là kiểu PT mà con non có đặc điểm ,hình thái ,cấu tạo,sinh lí tương tự với con trưởng thành.Con non PT thành con trưởng thành không trải qua giai đoạn lột xác. +PT qua biến thái hoàn toàn: là kiểu PT mà ấu trùng có hình thái, cấu tạo, sinh lí khác con trưởng thành. Qua nhiều lần lột xác và giai đoạn trung gian ấu trùng biến đổi thành con trưởng thành. +PT qua biến thái khônghoàn toàn: là kiểu PT mà ấu trùng có hình thái, cấu tạo, sinh lí gần giống con trưởng thành . Qua nhiều lần lột xác, ấu trùng biến đổi thành con trưởng thành.
|
Nội dung (phiếu học tập)
Ví dụ (SGK)
|
Câu 1. Biến thái là sự thay đổi :
a. Đột ngột về hình thái, cấu tạo và sinh lý trong quá trình ST và PT của động vật.
b. Về hình thái, cấu tạo và sinh lý trong quá trình ST và PT của động vật.
c. Đột ngột về hình thái, cấu tạo trong quá trình ST và PT của động vật.
d. Đột ngột về hình thái, sinh lý trong quá trình ST và PT của động vật.
Câu 2. Ở động vật , PT qua biến thái không hoàn toàn có đặc điểm là :
a. Qua hai lần lột xác . b. Con non gần giống con trưởng thành
c. Qua 3 lần lột xác . d.Con non giống con trưởng thành
Câu 3. Những sinh vật nào sau đây phát triển không qua biến thái:
a. Bọ ngựa, cào cào. b. Cánh cam , bọ rùa.
c. Cá chép, Khỉ, Chó , Thỏ . d. Bọ xít, Ong, Châu chấu.
Đáp án : 1.a ; 2.b ; 3. c
Phiếu học tập
|
Các kiểu phát triển |
Phát triển không qua biến thái
|
Phát triển qua biến thái |
|
|
Biến thái hoàn toàn |
Biến thái không hoàn toàn |
||
|
Ví dụ |
|
|
|
|
Qua các giai đoạn |
|
|
|
|
Đặc điểm |
|
|
|
Đáp án Phiếu học tập
|
Các kiểu phát triển |
Phát triển không qua biến thái
|
Phát triển qua biến thái |
|
|
Biến thái hoàn toàn |
Biến thái không hoàn toàn |
||
|
Ví dụ |
-Người – Voi, khỉ… |
-Bướm – Tằm, muỗi… |
Châu chấu … |
|
Qua các giai đoạn |
– Giai đoạn phôi thai:(diễn ra trong dạ con của thú) Hợp tử phân chia –> phôi phân hóa tế bào cơ quan –> thai nhi. – Giai đoạn sau sinh: Con sinh ra lớn lên trưởng thành.
|
– Giai đoạn phôi 🙁 diễn ra trong trứng đã thụ tinh) Hợp tử phân chia phôi Phân hóa tế bào cơ quan của ấu trùng chui ra từ trứng. – Giai đoạn hậu phôi : lột xác Ấu trùng ——-> nhộng –> Con trưởng thành |
– Giai đoạn phôi 🙁 diễn ra trong trứng đã thụ tinh) Hợp tử phân chia –> phôi —> Phân hóa tế bào cơ quan của ấu trùng chui ra từ trứng – Giai đoạn hậu phôi : Ấu trùng –> Con trưởng thành |
|
Đặc điểm |
– Con non có đặc điểm , hình thái, cấu tạo, sinh lí tương tự với con trưởng thành. -Con non PT thành con trưởng thành không trải qua giai đoạn lột xác |
Ấu trùng có hình thái, cấu tạo, sinh lí khác con trưởng thành. Qua nhiều lần lột xác và giai đoạn trung gian(nhộng ở côn trùng, ấu trùng biến đổi thành con trưởng thành |
Ấu trùng có đặc điểm hình thái, cấu tạo, sinh lí gần giống con trưởng thành . Qua nhiều lần lột xác, ấu trùng biến đổi thành con trưởng thành. |
Xem thêm