Giải SBT Lịch sử lớp 7 Bài 17: Ba lần kháng chiến chống quân xâm lược Mông Nguyên
Bài tập 1 trang 53 SBT Lịch sử 7: Hãy điền chữ Đ (đúng) hoặc chữ S (sai) vào ¨ trước các dữ kiện cho phù hợp.
¨ Năm 1257, Mông Cổ đã cho quân áp sát biên giới Đại Việt rồi ba lần cử sứ giả đến Thăng Long dụ hàng.
¨ Cuối tháng 1 – 1258, quân Trần tổ chức phản công lớn ở Bình Lệ Nguyên (Vĩnh Phúc). Quân Mông Cổ thua trận rút chạy.
¨ Năm 1271, Hốt Tất Liệt lập ra nhà Nguyên, ráo riết chuẩn bị xâm lược Đại Việt.
¨ Đầu năm 1282, Thượng hoàng triệu phụ lão trong nước họp ở thềm điện Diên Hồng, ban yến và hỏi kế đánh giặc.
¨ “Bệ hạ chém đầu thần trước rồi hãy hàng” là câu nói của Trần Quốc Tuấn khi trả lời vua Trần Thánh Tông.
¨ Năm 1289, Trần Quốc Tuấn được vua phong tước Hưng Đạo Đại Vương.
¨ Trận Bạch Đằng (năm 1288) đã đánh tan cánh quân chở lương thảo của quân Nguyên.
¨ Năm 1288, trên đường bộ, Thoát Hoan phải chui vào ống đồng bắt quân lính khiêng, tháo chạy về nước.
Trả lời:
[ Đ ] Năm 1257, Mông Cổ đã cho quân áp sát biên giới Đại Việt rồi ba lần cử sứ giả đến Thăng Long dụ hàng.
[ S ] Cuối tháng 1 – 1258, quân Trần tổ chức phản công lớn ở Bình Lệ Nguyên (Vĩnh Phúc). Quân Mông Cổ thua trận rút chạy.
[ Đ ] Năm 1271, Hốt Tất Liệt lập ra nhà Nguyên, ráo riết chuẩn bị xâm lược Đại Việt.
[ S ] Đầu năm 1282, Thượng hoàng triệu phụ lão trong nước họp ở thềm điện Diên Hồng, ban yến và hỏi kế đánh giặc.
[ Đ ] “Bệ hạ chém đầu thần trước rồi hãy hàng” là câu nói của Trần Quốc Tuấn khi trả lời vua Trần Thánh Tông.
[ S ] Năm 1289, Trần Quốc Tuấn được vua phong tước Hưng Đạo Đại Vương.
[ S ] Trận Bạch Đằng (năm 1288) đã đánh tan cánh quân chở lương thảo của quân Nguyên.
[ S ] Năm 1288, trên đường bộ, Thoát Hoan phải chui vào ống đồng bắt quân lính khiêng, tháo chạy về nước.
Bài tập 2 trang 54 SBT Lịch sử 7: Nối dữ liệu ở các cột A, B, C, D lại với nhau cho phù hợp để thể hiện được những nét chính của ba lần kháng chiến chống quân xâm lược Mông – Nguyên.
Trả lời:
Bài tập 3 trang 54 SBT Lịch sử 7: Nêu nguyên nhân thắng lợi của cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mông – Nguyên của quân dân ta thời Trần được phản ánh trong hai đoạn tư liệu dưới đây.
Trả lời:
– Nguyên nhân thắng lợi của cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mông – Nguyên thời Trần, được phản ánh trong hai đoạn tư liệu là:
+ Lòng yêu nước, và tinh thần đoàn kết của toàn dân, trên dưới một lòng cùng tham gia đánh giặc.
+ Kế sách đánh giặc đúng đắn.
Bài tập 4 trang 55 SBT Lịch sử 7: Dựa vào đoạn tư liệu dưới đây và trả lời các câu hỏi:
Trước đây, Hưng Đạo Vương có người nô là Dã Tượng và Yết Kiêu, đối xử rất hậu. Khi quân Nguyên tới, Yết Kiêu giữ ở Bãi Tân (một địa điểm trên sông Lục Nam), Dã Tượng thì đi theo. Đến lúc quan quân thua trận, thuỷ quân tan cả. (Hưng Đạo) Vương định rút theo lối chân núi.
Dã Tượng nói: “Yết Kiêu chưa thấy Đại Vương thì nhất định không dời thuyền”. Vương đến Bãi Tân, chỉ có thuyền Yết Kiêu vẫn còn ở đó. Vương mừng lắm, nói:“Chim hồng hộc muốn bay cao phải nhờ sáu trụ cánh. Nếu không có sáu chiếc trụ cánh ấy thì cũng là chim thường mà thôi”.
Nói xong cho chèo thuyền đi, kị binh giặc đuổi theo không kịp.
(Đại Việt sử ký toàn thư, tập 2, NXB Khoa học Xã hội, Hà Nội, 1998, trang 51)
1. Em hiểu Trần Hưng Đạo là người như thế nào qua đoạn tư liệu trên?
2. Nêu ý nghĩa câu nói của Trần Hưng Đạo: “Chim hồng hộc muốn bay cao tất phải nhờ ở sáu trụ xương cánh. Nếu không có sáu trụ xương cánh ấy thì cũng chỉ như chim thường mà thôi”.
3. Qua tư liệu trên, em rút ra nguyên nhân nào đã dẫn đến thắng lợi của quân dân nhà Trần trong ba lần kháng chiến chống quân xâm lược Mông- Nguyên?
Trả lời:
Yêu cầu số 1: Qua đoạn tư liệu trên, có thể thấy, Trần Hưng Đạo là người nhân hậu, biết trọng dụng nhân tài.
Yêu cầu số 2: Ý nghĩa của câu nói: muốn xây dựng, phát triển và bảo vệ đất nước, cần có sự chung tay góp sức của toàn dân, đặc biệt là những cống hiến của người hiền tài.
Yêu cầu số 3: Những nguyên nhân dẫn đến thắng lợi của quân dân nhà Trần được phản ánh trong đoạn tư liệu trên là:
+ Lòng yêu nước, tinh thần đoàn kết, trên dưới một lòng của toàn dân.
+ Tài năng thao lược của các danh tướng, như: Trần Hưng Đạo,…
Bài tập 5 trang 56 SBT Lịch sử 7: Nối các địa danh thời Trần tương ứng với địa phương ngày nay.
Trả lời:
Bài tập 6 trang 56 SBT Lịch sử 7: Hãy khoanh tròn vào chữ cái ứng với ý đúng.
Câu 1: Kế sách “vườn không nhà trống” được áp dụng trong lần kháng chiến nào?
A. Chỉ sử dụng trong cuộc kháng chiến lần thứ nhất.
B. Chỉ áp dụng trong cuộc kháng chiến lần thứ hai.
C. Chỉ áp dụng trong cuộc kháng chiến lần thứ ba.
D. Được áp dụng trong cả ba lần kháng chiến.
Trả lời:
Đáp án đúng là: D
Câu 2: Trước cuộc kháng chiến lần thứ hai (năm 1285), Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn được cử làm……………….. – Tổng chỉ huy các lực lượng kháng chiến.
A. Thượng tướng Thái sư
B. Hưng Đạo Đại Vương
C. Quốc công tiết chế
D. Nguyên soái
Trả lời:
Đáp án đúng là: C
Câu 3: Tác phẩm nào được Trần Quốc Tuấn viết nhằm động viên tinh thần chiến đấu của quân đội nhà Trần trước cuộc kháng chiến năm 1285?
A. Binh thư yếu lược
B. Vạn Kiếp tổng bí truyền thư
C. Hịch tướng sĩ
D. Nam dược thần hiệu
Trả lời:
Đáp án đúng là: C
Câu 4: Trước khi Trần Quốc Tuấn tổ chức đóng cọc trên sông Bạch Đằng thì trong lịch sử nước ta đã có những vị anh hùng nào từng tổ chức đóng cọc dưới lòng con Sông này?
A. Ngô Quyền và Lý Thường Kiệt
B. Ngô Quyền và Lê Hoàn
C. Lý Bí và Ngô Quyền
D. Triệu Quang Phục và Ngô Quyền
Trả lời:
Đáp án đúng là: B
Bài tập 7 trang 57 SBT Lịch sử 7: Hãy hoàn thành thẻ nhớ về Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn.
Trả lời:
– Tên nhân vật: Trần Quốc Tuấn
– Năm sinh – năm mất: ? – 1300
– Công lao của Trần Quốc Tuấn: đóng góp lớn vào thắng lợi của ba lần kháng chiến chống quân Mông – Nguyên xâm lược, bảo vệ vững chắc độc lập dân tộc.
– Điều em học tập được từ Trần Quốc Tuấn: lòng yêu nước, tinh thần nhân đạo.
Xem thêm các bài giải Chân trời sáng tạo hay, chi tiết khác:
Bài 16: Công cuộc xây dựng đất nước thời Trần (1226-1400)
Bài 18: Nhà Hồ và cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Minh (1400-1407)
Bài 19: Khởi nghĩa Lam Sơn (1418-1427)
Bài 20: Đại Việt thời Lê Sơ (1428-1527)