Giải bài tập Giáo dục công dân lớp 6 Bài 3: Siêng năng, kiên trì
Khởi động
Khởi động trang 14 Giáo dục công dân lớp 6: – Quan sát hình ảnh và cho biết hình ảnh đó thể hiện đức tính nào của các nhân vật trong hình ảnh.
– Hãy cho biết hình ảnh trên đề cập đến đức tính nào của con người?
Lời giải:
– Qua quan sát chúng ta có thể thấy:
+ Nguyễn Thị Ánh Viên là vận động viên bơi lội có đức tính siêng năng, kiên trì, vì thế mà cô đã mang lại vinh quang, giành 8 huy chương Vàng ở SEA game28 cho nước nhà.
+ Ngô Văn Hiếu là người có đức tính kiên trì, giàu lòng nhân ái khi có hành dộng cao đẹp cõng bạn Nguyễn Tất Minh hơn 10 năm đến trường.
– Cả hai hình ảnh trên đều đề cập đến đức tính siêng năng, kiên trì của con người.
Khám phá
Khám phá 1 trang 15 Giáo dục công dân lớp 6: – Vì sao Hoài Thương có thể tự ăn uống, thay quần áo, phụ giúp mẹ việc nhà và đi học?
– Từ câu chuyện vầ Hoài Thương, em rút ra được bài học gì cho bản thân?
– Theo em, siêng năng, kiên trì là gì?
Lời giải:
– Hoài Thương có thể tự ăn uống, thay quần áo, phụ giúp mẹ việc nhà và đi học là vì Hoài Thương đã cố gắng, kiên trì cùng mẹ đến trung tâm y tế hàng ngày để tập vật lí trị liệu một thời gian dài.
– Từ câu chuyện vầ Hoài Thương, em rút ra được bài học gì cho bản thân là: cần phải luôn siêng năng, không được nản chí trước khó khăn, chúng ta cần phải nỗ lực hết mình thì thành công sẽ mỉm cười với chúng ta.
– Siêng năng, kiên trì là:
+ Siêng năng là tính cách làm việc tự giác, cần cù, chịu khó, thường xuyên của con người.
+ Kiên trì là tính cách làm việc miệt mài, quyết tâm giữ vững ý chí, làm đến cùng dù gặp khó khăn trở ngại.
Khám phá 2 trang 15 Giáo dục công dân lớp 6: Hãy nêu suy nghĩ của em về các câu danh ngôn sau:
– Trên đường thành công không có dấu chân của người lười biếng (Lỗ Tấn).
– Nghị lực và kiên trì sẽ chiến thắng tất cả (Benjamin Franklin)
Lời giải:
– Trên đường thành công không có dấu chân của người lười biếng (Lỗ Tấn)
Câu nói khẳng định rằng muốn có được thành công, mỗi người đều phải cần cù, chăm chỉ, những người lười biếng thì không bao giờ hái được thành công. Vì vậy, mỗi chúng ta cần phải chăm chỉ, cần cù lao động và làm việc để có được thành công.
– Nghị lực và kiên trì sẽ chiến thắng tất cả (Benjamin Franklin)
Câu nói khẳng định với chúng ta rằng, muốn chiến thắng, chúng ta cần phải có tinh thần nghị lực và kiên trì vượt qua mọi hoàn cảnh. Vì vậy khi gặp khó khăn, đừng nản chí, hãy kiên trì làm đến cùng thì thành công sẽ đến.
Khám phá 3 trang 16 Giáo dục công dân lớp 6: – Em hãy quan sát các hình ảnh dưới đây để xác định biểu hiện của siêng năng, kiên trì và chưa siêng năng, kiên trì.
– Ngoài những biểu hiện trên, hãy kể thêm những biểu hiện khác của siêng năng, kiên trì trong lao động, học tập và sinh hoạt hằng ngày mà em biết.
Lời giải:
– Biểu hiện của siêng năng, kiên trì là: hình 2, 3, 5, 6, bởi vì những hình ảnh này đều cho thấy mọi người đều có ý chí quyết tâm hoàn thành công việc.
– Biểu hiện trái với siêng năng, kiên trì là: hình 1, 4, bởi vì những hình ảnh này đều cho thấy mọi người đều chưa có ý chí quyết tâm, chăm chỉ hoàn thành công việc.
– Ngoài những biểu hiện trên, những biểu hiện khác của siêng năng, kiên trì trong lao động, học tập và sinh hoạt hằng ngày mà em biết là:
+ Bạn Bình gặp bài toán khó thường sẽ cố gắng suy nghĩ đến cùng.
+ Mẹ em khi chưa hoàn thành xong việc sẽ hoàn thành đến cùng rồi mới đi ngủ.
+ Bạn Minh chăm chỉ chạy bộ mỗi ngày….
Luyện tập
Luyện tập 1 trang 17 Giáo dục công dân lớp 6: – Tình huống 1: Quan sát hình ảnh, đọc thông tin và trả lời câu hỏi
Hôm nay trời mưa to, em lưỡng lự có nên đi học võ hay không.
Em chọn cách ứng xử nào? Vì sao?
+ Xin phép nghỉ một buổi vì trời mưa.
+ Mặc áo mưa đến phòng tập võ.
+ Nhờ sự giúp đỡ của bố mẹ.
– Tình huống 2:
Đêm khuya và bên ngoài trời rất lạnh, em còn bài tập chưa làm xong. Em phân vân không biết nên đi ngủ hay là tiếp tục làm cho xong các bài tập.
Em chọn cách ứng xử nào? Vì sao?
– Nỗ lực suy nghĩ để hoàn thành bài tập.
– Nhờ người thân, bạn bè làm hộ.
– Đi ngủ để đảm bảo sức khoẻ, sáng mai dậy sớm làm tiếp.
Lời giải:
– Tình huống 1:
Em sẽ chọn mặc áo mưa đến phòng tập võ bởi vì trời mưa vẫn có thể đi học an toàn, chỉ cần chúng ta che chắn cẩn thận, mất một buổi học là mất một tri thức mới
– Tình huống 2:
Trường hợp này, em sẽ nỗ lực suy nghĩ để hoàn thành bài tập bởi vì tự mình suy nghĩ để hoàn thành bài tập sẽ cung cấp một tri thức mới, đồng thời rèn luyện cho chúng ta sự kiên trì.
Luyện tập 2 trang 18 Giáo dục công dân lớp 6: Tình huống 1:
Hùng đang dọn dẹp nhà cửa thì Tuấn sang chơi. Tuấn rủ: “Đi đá bóng đi, cả tuần | học rồi, chủ nhật phải được tự do, thoải mái chứ. Lần nào sang cũng thấy cậu làm việc nhà là sao?”
– Em sẽ nói gì với Tuấn? Vì sao?
Tình huống 2:
Vào năm học mới, Hoa đặt mục tiêu trở thành học sinh giỏi toán. Vì vậy, bạn luôn cố gắng giải các bài tập trong sách giáo khoa. Một lần, thấy Hoa đang loay hoay tìm lời giải cho một bài toán khó, Mai đưa cho Hoa cuốn sách Giải bài tập Toán 6 và nói: “Cậu chép đi cho nhanh, việc gì phải tốn thời gian suy nghĩ.”
– Em có đồng ý với Hoa không? Vì sao?
Tình huống 3:
Hai tháng nữa là đến Hội khỏe Phù Đổng toàn trường, Minh muốn thử sức ở cự li chạy 1000m dành cho nam. Hoàng khuyên: “Minh không nên tham gia vì ở trường có rất nhiều người chạy nhanh.”
– Em sẽ đưa ra lời khuyên với bạn Hoàng như thế nào?
Lời giải:
– Tình huống 1: Nếu em là Hùng em sẽ nói Tuấn khi nào mình dọn dẹp nhà cửa phụ bố mẹ xong sẽ đi đá bóng cùng. Vì đi học cả tuần chỉ có chủ nhật mới được nghỉ nên sẽ tranh thủ chút thời gian rảnh để phụ bố mẹ.
– Tình huống 2: Em không đồng ý với ý kiến của Mai. Vì dù bài tập khó những chúng ta cũng phải cố gắng nổ lực tìm cách giải để nâng cao thêm kiến thức chứ không được chép như vậy.
– Tình huống 3: Em sẽ nói với Hoàng mặc dù có nhiều người chạy nhanh nhưng nếu chúng ta không nổ lực, không cố gắng tham gia thì làm sao biết được năng lực bản thân ta ở đâu.
Luyện tập 3 trang 19 Giáo dục công dân lớp 6: Liên hệ bản thân
– Hãy liệt kê những việc làm hằng ngày. Em thấy mình đã siêng năng chưa? Vì sao?
– Em đã từng nổ lực hết sức vượt qua khó khăn để kiên trì hoàn thành một công việc hay chưa ? Nếu có hãy chia sẻ về điều đó?
Lời giải:
– Những việc làm hằng ngày của em là: dậy sớm, quét nhà phụ mẹ, nấu cơm, tự giặt quần áo, học bài, phụ ông bà tưới cây…. Em thấy mình đã siêng năng. Vì em thường xuyên giúp bố mẹ và cố gắng làm những bài tập khó mà cô giáo giao về nhà.
– Em đã từng nổ lực hết sức vượt qua khó khăn để kiên trì hoàn thành một công việc. Chẳng hạn trong học tập khi gặp một bài tập khó em sẽ cố gắng tìm cách giải, nếu không được em sẽ hỏi thầy cô hướng dẫn…
Vận dụng
Vận dụng 1 trang 19 Giáo dục công dân lớp 6: Em hãy thiết kế một khẩu hiệu về siêng năng kiên trì trong học tập, lao động và các hoạt động khác của em và bạn bè?
Lời giải:
Khẩu hiệu về siêng năng kiên trì là:
“ Siêng năng, kiên trì – Con đường đi đến thành công”
Vận dụng 2 trang 19 Giáo dục công dân lớp 6: Thực hiện một trong các gợi ý sau:
Em hãy tìm về câu chuyện siêng năng, kiên trì của một bạn cùng tuổi mà em biết. Sau đó chia sẻ với bạn thân hoặc viết đăng lên báo tường của lớp?
Lời giải:
“Chiếc rìu của người tiều phu”
Trên núi có một tiều phu đốn củi kiếm sống, phải khó khăn lắm anh mới dựng được ngôi nhà gỗ nhỏ để có thể che gió che mưa.
Một ngày, anh mang củi đã đốn được đi vào trong thành đổi lấy hàng hóa, mãi tới xế chiều mới về đến nhà, thì phát hiện nhà của mình đang bị cháy.
Hàng xóm đều chạy đến giúp anh ta dập lửa, nhưng vì trời đã chạng vạng tối mà gió lại thổi rất mạnh, nên không thể dập cháy được. Mọi người đều hết cách, chỉ biết đứng một bên nhìn ngọn lửa thiêu đốt căn nhà gỗ.
Khi lửa đã tắt, anh tiều phu tay cầm một cây gậy, đi vào căn nhà đã cháy rụi không ngừng lục bới tìm kiếm.
Người đứng ngoài xem đều cho rằng anh ta đang tìm bảo vật gì đó, nên đều rất tò mò đứng quan sát.
Sau nửa ngày, tiều phu cuối cùng cũng hưng phấn hô lên: “Tôi tìm thấy rồi, tôi tìm thấy rồi!”.
Những người hàng xóm nghe thấy thế đều nhao nhao nhìn về trước xem rốt cuộc đó là cái gì, nhưng chỉ thấy tay anh ta đang cầm cái rìu sắt. Tiều phu tràn đầy tự tin nói: “Chỉ cần có cái rìu này, tôi có thể làm một ngôi nhà mới kiên cố vững chắc hơn”.
Bài học rút ra ở câu truyện là:
Người thành công không phải là người chưa từng bị đánh bại, mà là sau khi bị đánh bại, vẫn kiên cường, tích cực rảo bước tiến lên phía trước.