Giải bài tập KTPL lớp 11 Bài 20: Quyền và nghĩa vụ công dân về tự do ngôn luận, báo chí và tiếp cận thông tin
Mở đầu trang 135 KTPL 11: Em hãy chia sẻ hiểu biết của mình về các quyền và nghĩa vụ của công dân về tự do ngôn luận, báo chí và tiếp cận thông tin.
Lời giải:
– Công dân có quyền tự do phát biểu ý kiến, bày tỏ quan điểm của mình về các vấn đề chính trị, kinh tế, văn hoá, xã hội của đất nước.
– Quyền tự do ngôn luận của công dân được thực hiện bằng nhiều hình thức khác nhau và ở các phạm vi khác nhau:
+ Công dân có thể sử dụng quyền này tại các cuộc họp ở cơ quan, trường học, tổ dân phố … trực tiếp phát biểu ý kiến nhằm xây dựng cơ quan, trường học, địa phương mình.
+ Công dân có thể viết bài gửi đăng báo, bày tỏ ý kiến, quan điểm của mình về chủ trường, chính sách và pháp luật của nhà nước…
+ Công dân có quyền đóng góp ý kiến, kiến nghị với đại biểu Quốc hội và hội đồng nhân dân trong dịp đại biểu tiếp xúc với cử tri ở cơ sở hoặc viết thư cho Đại biểu Quốc hội trình bày, đề đạt nguyện vọng về những vấn đề mà mình quan tâm.
Giải Kinh tế Pháp luật 11 trang 136
1. Pháp luật về quyền và nghĩa vụ công dân về tự do ngôn luận, báo chí và tiếp cận thông tin
Câu hỏi trang 136 KTPL 11: Từ thông tin Hiến pháp và Luật Báo chí, em hãy cho biết trong trường hợp trên đại diện nhân dân xã V đã thực hiện quyền của mình như thế nào.
Lời giải:
Trong trường hợp, đại diện nhân dân xã V đã góp ý kiến với Hội đồng nhân dân xã về tình hình giáo dục ở xã mình. Nhân dân đã thực hiện đúng quyền công dân về tự do ngôn luận theo quy định của Luật Báo chí.
Câu hỏi trang 136 KTPL 11: Theo em, hành vi của Q có phải là thực hiện quyền tự do ngôn luận không? Vì sao?
Lời giải:
Trong tình huống, hành vi của Q là vi phạm quyền và nghĩa vụ công dân về tự do ngôn luận, vì đã lợi dụng quyền tự do ngôn luận để xâm phạm uy tín, danh dự của H, xâm phạm quyền và lợi ích hợp pháp của H.
Giải Kinh tế Pháp luật 11 trang 138
Câu hỏi trang 138 KTPL 11: Em hãy cho biết:
Hành vi của một số người dân cung cấp thông tin cho báo chí là đúng hay sai? Vì sao?
Lời giải:
Hành vi của một số người dân xã M cung cấp thông tin cho báo chí về tình hình hoạt động của chính quyền xã trong việc xây dựng nông thôn mới là đúng, vì đã thực hiện đúng quyền tự do báo chí theo quy định tại khoản 2 Điều 10 Luật Báo chí năm 2016.
Câu hỏi trang 138 KTPL 11: Trong trường hợp này, báo chí có quyền đăng tin do công dân cung cấp hay không? Vì sao?
Lời giải:
Trong trường hợp này báo chí có quyền đăng tin do nhân dân cung cấp theo quy định tại khoản 1 Điều 12 Luật Báo chí.
Giải Kinh tế Pháp luật 11 trang 140
Câu hỏi trang 140 KTPL 11: Ở trường hợp 1, anh Huy và mọi người nói chung có thể tìm hiểu thông tin về vấn đề mình quan tâm bằng cách nào?
Lời giải:
Ở trường hợp 1, anh Huy và mọi người dân nói chung có thể tìm hiểu thông tin về vấn đề mình quan tâm bằng cách tự do tiếp cận thông tin được cơ quan nhà nước công khai như: tìm hiểu qua kênh truyền hình và qua báo chí trung ương; tìm hiểu thông tin ở địa phương qua các hệ thống truyền thông của tỉnh như đài phát thanh truyền hình, hệ thống đài phát thanh của địa phương, Cổng thông tin điện tử, Trang thông tin điện tử của các cơ quan nhà nước trong tỉnh.
Câu hỏi trang 140 KTPL 11: Ở trường hợp 2, chị Lan đã thực hiện quyền của mình như thế nào? Đó là quyền gì?
Lời giải:
Ở trường hợp 2 chị Lan đã thực hiện quyền của mình bằng cách yêu cầu cơ quan nhà nước cung cấp thông tin theo quy định tại khoản 2 Điều 10 Luật Tiếp cận thông tin năm 2016.
Giải Kinh tế Pháp luật 11 trang 141
2. Hậu quả của hành vi vi phạm quyền và nghĩa vụ công dân về tự do ngôn luận, báo chí và tiếp cận thông tin của công dân
Câu hỏi trang 141 KTPL 11: Em hãy cho biết, trong tình huống trên, hành vi của Nguyễn Thị B đã dẫn đến hậu quả gì cho bản thân.
Lời giải:
Nguyễn Thị B đã có hành vi trái phép như lợi dụng quyền tự do ngôn luận, thông qua một số tài khoản trên mạng xã hội để viết bài, phát ngôn trực tiếp, đưa ra những thông tin sai sự thật, thiếu kiểm chứng về hoạt động của chính quyền địa phương.
Câu hỏi trang 141 KTPL 11: Nguyễn Thị B đã có những hành vi nào trái pháp luật?
Lời giải:
Hành vi của Nguyễn Thị B đã dẫn đến hậu quả là B đã bị Toà án nhân dân huyện X xét xử, xử phạt tù 5 năm về tội lợi dụng các quyền tự do ngôn luận, xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân, theo khoản 1 Điều 331 Bộ luật Hình sự.
3. Trách nhiệm của học sinh trong thực hiện các quyền và nghĩa vụ công dân về tự do ngôn luận, báo chí và tiếp cận thông tin
Câu hỏi trang 142 KTPL 11: Trách nhiệm của các bạn học sinh Trường Trung học phổ thông X đã được thể hiện như thế nào trong trường hợp trên?
Lời giải:
– Trách nhiệm của các bạn HS ở trường trung học phổ thông X được thể hiện theo hai hướng:
+ Hướng tích cực: Đa số các bạn tích cực phát biểu ý kiến đóng góp vào việc thực hiện đổi mới giáo dục. Các bạn này đã thực hiện tốt quyền tự do ngôn luận của công dân.
+ Hướng khác: Một số bạn còn rụt rè, e ngại khi cho rằng quyền tự do ngôn luận là quyền của các thầy cô giáo, không phải quyền của HS. Suy nghĩ của các bạn như vậy là sai.
Giải Kinh tế Pháp luật 11 trang 143
Luyện tập
Luyện tập 1 trang 143 KTPL 11: Hành vi nào sau đây của công dân không thể hiện quyền tự do ngôn luận? Vì sao?
A. Ông A tố cáo hành vi của ông H bao che cho việc làm sai trái của cán bộ cấp dưới.
B. Giáo viên phát biểu phản ánh với Uỷ ban nhân dân huyện về tình trạng cơ sở vật chất của một số trường xuống cấp, cần được đầu tư xây dựng.
C. Trong đợt đại biểu Quốc hội tiếp xúc với cử tri huyện X, nhân dân đã đóng góp nhiều ý kiến, kiến nghị về phát triển kinh tế, văn hoá, xã hội của huyện mình.
D. Anh I viết bài đăng báo phản đối hành vi hách dịch, cửa quyền của một số cán bộ trong việc giải quyết thủ tục hành chính cho nhân dân.
Lời giải:
– Phương án đúng: A.
– Vì: Hành vi của ông A là thực hiện quyền tố cáo, không phải quyền tự do ngôn luận.
Luyện tập 2 trang 143 KTPL 11: Trước việc làm thiếu trách nhiệm của Sở Giao thông vận tải để lại các hố ga không có nắp gây nguy hiểm cho người tham gia giao thông, ông B đã cung cấp thông tin cho báo chí kèm theo ảnh chụp rõ ràng về các hố ga này. Có người nói, hành vi này của ông B là thực hiện quyền và nghĩa vụ của công dân về tự do ngôn luận; nhưng lại có người cho rằng đây là quyền và nghĩa vụ của công dân về tự do báo chí.
Lời giải:
– Hành vi của ông B là thực hiện quyền tự do báo chí, vì ông B đã cung cấp thông tin cho báo chí về việc làm thiếu trách nhiệm của sở giao thông vận tải tỉnh C.
Luyện tập 3 trang 143 KTPL 11: Sau khi nghe đài phát thanh huyện phát thông tin về chủ trương của huyện cho các gia đình thuộc diện hộ nghèo vay vốn để đầu tư sản xuất kinh doanh với mức lãi suất ưu đãi đặc biệt, chị B đã đến Uỷ ban nhân dân huyện yêu cầu được cung cấp thông tin đầy đủ, cụ thể về việc này. Người cán bộ Uỷ ban tiếp chị không cung cấp ngay thông tin cho chị B mà hẹn chị 4 ngày sau sẽ trả lời. Đến hẹn, chị B được người cán bộ này cung cấp thông tin sai lệch so với thông tin đã được phát qua đài phát thanh.
Theo em, người cán bộ Uỷ ban nhân dân huyện có thực hiện đúng quyền và nghĩa vụ công dân về tiếp cận thông tin hay không? Vì sao?
Lời giải:
– Người cán bộ Uỷ ban nhân dân huyện không thực hiện đúng quyền và nghĩa vụ công dân về tiếp cận thông tin vì không những không cung cấp ngay thông tin cho chị B, mà còn cung cấp thông tin sai lệch.
Luyện tập 4 trang 143 KTPL 11: Do có hành vi gây rối trật tự công cộng, K bị Công an huyện xử phạt vi phạm hành chính. Một số phần tử xấu kích động, xúi giục nên K đã đăng bài viết trên Facebook có tính chất xuyên tạc những thông tin về hoạt động của chính quyền địa phương, từ cấp xã đến cấp huyện. Từ vụ việc này, có người cho rằng hành vi của K vi phạm quyền tự do ngôn luận của công dân; nhưng có người khác lại cho rằng, do K viết bài trên Facebook nên đã vi phạm quyền tự do báo chí.
Em đồng ý với ý kiến nào trên đây? Vì sao?
Lời giải:
Em đồng tình với ý kiến: K vi phạm quyền tự do ngôn luận của công dân. Vì: quyền tự do ngôn luận phải được thực hiện trong khuôn khổ pháp luật, theo quy định của pháp luật.
Luyện tập 4 trang 143 KTPL 11: Do có hành vi gây rối trật tự công cộng, K bị Công an huyện xử phạt vi phạm hành chính. Một số phần tử xấu kích động, xúi giục nên K đã đăng bài viết trên Facebook có tính chất xuyên tạc những thông tin về hoạt động của chính quyền địa phương, từ cấp xã đến cấp huyện. Từ vụ việc này, có người cho rằng hành vi của K vi phạm quyền tự do ngôn luận của công dân; nhưng có người khác lại cho rằng, do K viết bài trên Facebook nên đã vi phạm quyền tự do báo chí.
Em nhận xét thế nào về hành vi của K?
Lời giải:
Hành vi của K vi phạm quyền tự do ngôn luận vì đã viết bài trên Facebook xuyên tạc thông tin về hoạt động của chính quyền địa phương.
Giải Kinh tế Pháp luật 11 trang 144
Luyện tập 5 trang 144 KTPL 11: Khi đọc những quy định của pháp luật về quyền và nghĩa vụ công dân về tự do ngôn luận, bạn P cho rằng chỉ khi nào chúng ta được hoàn toàn tự do phát biểu ý kiến của mình mà không cần tuân thủ các quy định của pháp luật thì khi đó chúng ta mới thật sự có quyền tự do ngôn luận.
Em có đồng ý với ý kiến của bạn P hay không ?Vì sao?
Lời giải:
– Không đồng tình với ý kiến của bạn P, vì quyền tự do ngôn luận phải được thực hiện trong khuôn khổ pháp luật, theo quy định của pháp luật.
Vận dụng
Vận dụng trang 144 KTPL 11: Em hãy cùng các bạn trong nhóm xây dựng một kế hoạch tuyên truyền về quyền và nghĩa vụ công dân về tự do ngôn luận, báo chí và tiếp cận thông tin trong khu dân cư (xã, phường, thôn, xóm) theo gợi ý:
– Lập kế hoạch tuyên truyền:
+ Mục đích, đối tượng tuyên truyền;
+ Hình thức, nội dung tuyên truyền;
+ Thời gian, địa điểm thực hiện.
– Trình bày kế hoạch trước lớp.
Lời giải:
(*) Sản phẩm tham khảo: Tờ gấp tuyên truyền về: “Một số quy định pháp luật về quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, tiếp cận thông tin”
– Trang số 1:
– Trang số 2:
Xem thêm lời giải bài tập Kinh tế pháp luật lớp 11 Cánh diều hay, chi tiết khác:
Bài 19: Quyền được bảo đảm an toàn và bí mật thư tín, điện thoại, điện tín
Bài 20: Quyền và nghĩa vụ công dân về tự do ngôn luận, báo chí và tiếp cận thông tin
Bài 21: Quyền và nghĩa vụ công dân về tự do tín ngưỡng và tôn giáo
Bài 1: Cạnh tranh trong kinh tế thị trường
Bài 2: Cung, cầu trong kinh tế thị trường