Giải SGK Khoa học tự nhiên 9 Bài 18 (Chân trời sáng tạo): Giới thiệu về hợp kim

Giải bài tập KHTN 9 Bài 18: Giới thiệu về hợp kim

Mở đầu trang 81 Bài 18 KHTN 9: Để khoan được đất, đá, người ta phải chế tạo mũi khoan có độ cứng cao được làm từ hợp kim. Hợp kim là gì? Vì sao lại chế tạo ra hợp kim? Chúng có thành phần và tính chất nào đặc trưng?

Trả lời:

– Hợp kim là vật liệu kim loại có chứa một kim loại cơ bản và một số kim loại hoặc phi kim khác.

– Người ta chế tạo hợp kim vì một số hợp kim có nhiều tính chất ưu việt hơn so với kim loại tạo thành chúng như tính cứng; độ bền cơ học, hoá học; khả năng chịu mài mòn, …

– Thành phần và tính chất của hợp kim:

+ Thành phần của hợp kim: chứa một kim loại cơ bản và một số kim loại hoặc phi kim khác.

+ Tính chất của hợp kim: tính cứng; có độ bền cơ học, hoá học; khả năng chịu mài mòn cao, …

1. Hợp kim

Câu hỏi thảo luận 1 trang 81 KHTN 9: Vì sao người ta thường sử dụng hợp kim mà không dùng kim loại tinh khiết để chế tạo các vật dụng trong đời sống?

Trả lời:

Một số hợp kim có nhiều tính chất ưu việt hơn so với kim loại tạo thành chúng như tính cứng; độ bền cơ học, hoá học; khả năng chịu mài mòn, … do đó người ta thường sử dụng hợp kim mà không dùng kim loại tinh khiết để chế tạo các vật dụng trong đời sống.

Vận dụng trang 82 KHTN 9: Quan sát trong nhà, em thấy có những vật dụng nào được chế tạo từ hợp kim? Kể tên hợp kim làm nên vật dụng đó.

Trả lời:

– Một số vật dụng trong nhà em được chế tạo từ hợp kim: con dao, đũa, chảo gang..

– Hợp kim làm nên vật dụng:

+ Con dao, đũa được làm từ thép không gỉ.

+ Chảo gang được làm từ hợp kim gang.

2. Một số hợp kim phổ biến

Câu hỏi thảo luận 2 trang 82 KHTN 9: Quan sát Bảng 18.1, em hãy cho biết thép thường và thép inox có gì khác về thành phần và tính chất.

Trả lời:

Điểm khác nhau giữa thép thường và thép inox:

* Về thành phần:

– Thép thường chủ yếu là sắt, dưới 2% carbon và một lượng nhỏ các nguyên tố khác.

– Thép inox chủ yếu là sắt và một số nguyên tố khác như Cr, Ni, …

* Về tính chất:

– Thép inox khó bị gỉ hơn so với thép thường.

3. Một số gang thép

Câu hỏi thảo luận 3 trang 84 KHTN 9: Việc thêm đá vôi vào lò cao có mục đích gì trong quá trình sản xuất gang?

Trả lời:

Việc thêm đá vôi vào lò cao trong quá trình sản xuất gang có mục đích để tạo xỉ.

Cụ thể:

+ Nhiệt độ cao trong lò làm đá vôi phân huỷ thành CaO:

CaCO₃ $\stackrel{t^o}{\to }$ CaO + CO₂

+ CaO sẽ kết hợp với các tạp chất có trong quặng để tạo thành xỉ. Ví dụ:

CaO + SiO₂ $\stackrel{t^o}{\to }$ CaSiO₃

Ngoài ra, đá vôi còn có tác dụng hạn chế sự tan ra của tường lò, giữ nhiệt cho kim loại lỏng, lớp xỉ tạo thành nhẹ nổi lên trên còn giúp bảo vệ kim loại lỏng không bị oxi hoá…

Câu hỏi thảo luận 4 trang 84 KHTN 9: Vì sao khí oxygen được thổi liên tục qua gang nóng chảy?

Trả lời:

Khí oxygen được thổi liên tục qua gang nóng chảy để phản ứng với một phần tạp chất (C, S, Si, Mn …) trong gang, làm giảm hàm lượng carbon có trong gang để thu được thép.

Xem thêm các bài giải bài tập Khoa học tự nhiên 9 Chân trời sáng tạo hay, chi tiết khác:

Bài 17. Dãy hoạt động hoá học của kim loại. Một số phương pháp tách kim loại

Bài 18. Giới thiệu về hợp kim

Bài 19. Sự khác nhau cơ bản giữa phi kim và kim loại

Ôn tập chủ đề 6

Bài 20. Giới thiệu về hợp chất hữu cơ

Bài 21. Alkane