Địa Lí lớp 10 Bài 26: Vai trò, đặc điểm, cơ cấu, các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố dịch vụ
A. Lý thuyết Địa Lí 10 Bài 26: Vai trò, đặc điểm, cơ cấu, các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố dịch vụ
I. Vai trò của dịch vụ
– Phát triển nguồn nhân lực và phát triển con người, giải quyết tốt các vấn đề xã hội.
– Góp phần khai thác và sử dụng có hiệu quả tài nguyên thiên nhiên, bảo vệ môi trường.
– Phát triển công nghiệp, nông nghiệp và thực hiện công nghiệp hoá, hiện đại hoá.
– Kết nối các hệ thống, yếu tố của các thành phần kinh tế, đáp ứng nhu cầu phát triển của kinh tế – xã hội.
– Thúc đẩy phân công lao động, toàn cầu hoá và hội – nhập quốc tế.
II. Đặc điểm của dịch vụ
– Sản phẩm của ngành dịch vụ không mang tính vật chất.
Giáo dục cũng là một ngành dịch vụ
– Hoạt động dịch vụ có tính linh hoạt cao nhằm đáp ứng mọi nhu cầu của sản xuất và đời sống xã hội.
– Hoạt động dịch vụ có tính hệ thống. Các nhóm ngành dịch vụ là những mắt xích trong một chuỗi liên kết giữa sản xuất với sản xuất, sản xuất với cung ứng, với tiêu dùng,…
– Không gian lãnh thổ của dịch vụ ngày càng mở rộng. Hoạt động dịch vụ không giới hạn ở một khu vực, một quốc gia mà phát triển toàn cầu.
III. Cơ cấu ngành dịch vụ
– Dịch vụ là kết quả của quá trình lao động nhằm thoả mãn các nhu cầu sản xuất và đời sống con người nên có cơ cấu ngành đa dạng và phức tạp.
– Phân chia các ngành dịch vụ hiện nay dựa vào hoạt động dịch vụ, bao gồm:
+ Dịch vụ kinh doanh.
+ Dịch vụ tiêu dùng.
+ Dịch vụ công.
IV. Các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố các ngành dịch vụ
1. Nhân tố: vị trí địa lí
– Ảnh hưởng đến sự phát triển các loại hình dịch vụ và sự phân bố mạng lưới các hoạt động dịch vụ.
2. Nhân tố: tự nhiên
– Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố các loại hình dịch vụ, đặc biệt là du lịch.
3. Nhân tố: kinh tế – xã hội
– Trình độ phát triển kinh tế: Quyết định sự phát triển và phân bố, tính đa dạng và quy mô các ngành dịch vụ.
– Đặc điểm dân số: ảnh hưởng đến: tốc độ phát triển, cơ cấu và mạng lưới phân bố các
ngành dịch vụ; Sức mua, nhu cầu dịch vụ,…
Nhu cầu mua bán sản phẩm
– Thị trường: Phát triển thương mại và phân bố các loại hình dịch vụ.
– Vốn đầu tư: khuyến khích phát triển mạnh các ngành dịch vụ; phát triển dịch vụ trong nước và thế giới.
– Khoa học – công nghệ: Thay đổi phương thức sản xuất nhiều loại hình dịch vụ, phát triển dịch vụ có hàm lượng chất xám cao.
– Văn hóc, lịch sử: Hình thức tổ chức mạng lưới dịch vụ và sự phát triển, phân bố dịch vụ du lịch.
B. 15 câu trắc nghiệm Địa Lí 10 Bài 26: Vai trò, đặc điểm, cơ cấu, các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố dịch vụ
Câu 1. Hoạt động nào sau đây không thuộc dịch vụ kinh doanh?
A. Bưu chính viễn thông.
B. Hoạt động đoàn thể.
C. Tài chính, ngân hàng.
D. Vận tải hàng hóa.
Đáp án: B
Giải thích:
Người ta thường chia dịch vụ thành ba nhóm:
– Dịch vụ kinh doanh: tài chính, ngân hàng, bảo hiểm, vận tải hàng hóa, bưu chính viễn thông,…
– Dịch vụ tiêu dùng: bán buôn, bán lẻ, y tế, giáo dục, thể dục, thể thao, du lịch,…
– Dịch vụ công: hành chính công, hoạt động đoàn thể, thủ tục hành chính, vệ sinh môi trường,…
Câu 2. Ngành dịch vụ không có đặc điểm nào sau đây?
A. Hoạt động dịch vụ có tính hệ thống, chuỗi liên kết sản xuất.
B. Sản phẩm ngành dịch vụ thường không mang tính vật chất.
C. Gắn liền với việc sử dụng máy móc và áp dụng công nghệ.
D. Không gian lãnh thổ của ngành dịch vụ ngày càng mở rộng.
Đáp án: C
Giải thích:
Một số đặc điểm của ngành dịch vụ là
– Sản phẩm của ngành dịch vụ thường không mang tính vật chất.
– Hoạt động dịch vụ có tính linh hoạt cao nhằm đáp ứng mọi nhu cầu của sản xuất và đời sống xã hội.
– Hoạt động dịch vụ có tính hệ thống. Toàn bộ các nhóm ngành dịch vụ là những mắt xích trong một chuỗi liên kết giữa sản xuất với sản xuất, sản xuất với cung ứng, sản xuất với tiêu dùng,…
– Không gian lãnh thổ của dịch vụ ngày càng mở rộng. Hoạt động dịch vụ không giới hạn ở một khu vực, một quốc gia mà phát triển toàn cầu.
– Các thành tựu khoa học – công nghệ đang được ứng dụng mạnh mẽ trong ngành dịch vụ nhằm nâng cao chất lượng phục vụ và năng suất lao động.
Câu 3. Về kinh tế, ngành dịch vụ có vai trò nào sau đây?
A. Tăng cường toàn cầu hóa, hội nhập quốc tế, bảo vệ môi trường.
B. Các lĩnh vực của đời sống xã hội và sinh hoạt diễn ra thuận lợi.
C. Góp phần khai thác và sử dụng hiệu quả tài nguyên thiên nhiên.
D. Các hoạt động sản xuất, phân phối diễn ra một cách thông suốt.
Đáp án: D
Giải thích:
Vai trò về kinh tế:
– Dịch vụ giúp các hoạt động sản xuất, phân phối diễn ra một cách thông suốt, đạt hiệu quả cao và giảm rủi ro.
– Dịch vụ thúc đẩy sự phân công lao động, hình thành cơ cấu lao động và cơ cấu kinh tế hợp lí, thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa.
– Dịch vụ góp phần tăng thu nhập quốc dân cũng như thu nhập của cá nhân trong xã hội.
Câu 4. Phát biểu nào sau đây không hoàn toàn đúng với vai trò của ngành dịch vụ?
A. Tạo việc làm và nâng cao thu nhập người lao động.
B. Cho phép khai thác tốt hơn tài nguyên thiên nhiên.
C. Góp phần phân bố lại dân cư, cung cấp nhiên liệu.
D. Có tác dụng thúc đẩy các ngành sản xuất vật chất.
Đáp án: C
Giải thích:
Sự phát triển ngành dịch vụ có vai trò quan trọng trong hoạt động sản xuất và đời sống xã hội:
– Thúc đẩy sự phát triển và phân bố của các ngành kinh tế khác.
– Đẩy nhanh chuyển dịch cơ cấu ngành kinh tế.
– Khai thác có hiệu quả các nguồn lực tự nhiên và kinh tế – xã hội để phát triển đất nước.
– Thúc đẩy liên kết giữa các ngành kinh tế, các vùng lãnh thổ, hội nhập kinh tế quốc tế.
– Tạo việc làm và nâng cao thu nhập cho người lao động.
– Nâng cao đời sống văn hóa, văn minh cho người dân.
Câu 5. Hoạt động nào sau đây thuộc dịch vụ tiêu dùng?
A. Giáo dục, thể dục, thể thao.
B. Ngân hàng, bưu chính.
C. Các hoạt động đoàn thể.
D. Bảo hiểm, hành chính công.
Đáp án: A
Giải thích:
Người ta thường chia dịch vụ thành ba nhóm:
– Dịch vụ kinh doanh: tài chính, ngân hàng, bảo hiểm, vận tải hàng hóa, bưu chính viễn thông,…
– Dịch vụ tiêu dùng: bán buôn, bán lẻ, y tế, giáo dục, thể dục, thể thao, du lịch,…
– Dịch vụ công: hành chính công, hoạt động đoàn thể, thủ tục hành chính, vệ sinh môi trường,…
Câu 6. Các dịch vụ tiêu dùng gồm có
A. bán buôn, bán lẻ, y tế, giáo dục, thể dục, thể thao, du lịch.
B. tài chính, ngân hàng, bảo hiểm, vận tải hàng hóa, bưu chính.
C. hành chính công, thủ tục hành chính, vệ sinh môi trường.
D. bán buôn, bán lẻ, sửa chữa, du lịch, giáo dục, thể dục, y tế.
Đáp án: A
Giải thích:
Người ta thường chia dịch vụ thành ba nhóm:
– Dịch vụ kinh doanh: tài chính, ngân hàng, bảo hiểm, vận tải hàng hóa, bưu chính viễn thông,…
– Dịch vụ tiêu dùng: bán buôn, bán lẻ, y tế, giáo dục, thể dục, thể thao, du lịch,…
– Dịch vụ công: hành chính công, hoạt động đoàn thể, thủ tục hành chính, vệ sinh môi trường,…
Câu 7. Về kinh tế, ngành dịch vụ không có vai trò nào sau đây?
A. Thúc đẩy sự phân công lao động và hình thành cơ cấu lao động.
B. Các hoạt động sản xuất, phân phối diễn ra một cách thông suốt.
C. Tăng cường toàn cầu hóa, hội nhập quốc tế và bảo vệ môi trường.
D. Tăng thu nhập quốc dân, thu nhập của các cá nhân trong xã hội.
Đáp án: C
Giải thích:
Vai trò về kinh tế:
– Dịch vụ giúp các hoạt động sản xuất, phân phối diễn ra một cách thông suốt, đạt hiệu quả cao và giảm rủi ro.
– Dịch vụ thúc đẩy sự phân công lao động, hình thành cơ cấu lao động và cơ cấu kinh tế hợp lí, thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa.
– Dịch vụ góp phần tăng thu nhập quốc dân cũng như thu nhập của cá nhân trong xã hội.
Câu 8. Hoạt động nào sau đây thuộc dịch vụ công?
A. Ngân hàng, bưu chính.
B. Các hoạt động đoàn thể.
C. Bảo hiểm, hành chính công.
D. Giáo dục, thể dục, thể thao.
Đáp án: B
Giải thích:
Người ta thường chia dịch vụ thành ba nhóm:
– Dịch vụ kinh doanh: tài chính, ngân hàng, bảo hiểm, vận tải hàng hóa, bưu chính viễn thông,…
– Dịch vụ tiêu dùng: bán buôn, bán lẻ, y tế, giáo dục, thể dục, thể thao, du lịch,…
– Dịch vụ công: hành chính công, hoạt động đoàn thể, thủ tục hành chính, vệ sinh môi trường,…
Câu 9. Về mặt môi trường, ngành dịch vụ có vai trò nào sau đây?
A. Góp phần khai thác và sử dụng hiệu quả tài nguyên thiên nhiên.
B. Các lĩnh vực của đời sống xã hội và sinh hoạt diễn ra thuận lợi.
C. Các hoạt động sản xuất, phân phối diễn ra một cách thông suốt.
D. Tăng cường toàn cầu hóa, hội nhập quốc tế, bảo vệ môi trường.
Đáp án: A
Giải thích: Về mặt môi trường, dịch vụ góp phần khai thác, sử dụng hiệu quả tài nguyên thiên nhiên và bảo vệ môi trường.
Câu 10. Các dịch vụ kinh doanh gồm có
A. tài chính, ngân hàng, bảo hiểm, vận tải hàng hóa, bưu chính.
B. bán buôn, bán lẻ, y tế, giáo dục, thể dục, thể thao, du lịch.
C. bán buôn, bán lẻ, sửa chữa, du lịch, giáo dục, thể dục, y tế.
D. hành chính công, thủ tục hành chính, vệ sinh môi trường.
Đáp án: A
Giải thích:
Người ta thường chia dịch vụ thành ba nhóm:
– Dịch vụ kinh doanh: tài chính, ngân hàng, bảo hiểm, vận tải hàng hóa, bưu chính viễn thông,…
– Dịch vụ tiêu dùng: bán buôn, bán lẻ, y tế, giáo dục, thể dục, thể thao, du lịch,…
– Dịch vụ công: hành chính công, hoạt động đoàn thể, thủ tục hành chính, vệ sinh môi trường,…
Câu 11. Hoạt động nào sau đây thuộc dịch vụ kinh doanh?
A. Bảo hiểm, hành chính công.
B. Giáo dục, thể dục, thể thao.
C. Các hoạt động đoàn thể.
D. Ngân hàng, bưu chính.
Đáp án: D
Giải thích:
Người ta thường chia dịch vụ thành ba nhóm:
– Dịch vụ kinh doanh: tài chính, ngân hàng, bảo hiểm, vận tải hàng hóa, bưu chính viễn thông,…
– Dịch vụ tiêu dùng: bán buôn, bán lẻ, y tế, giáo dục, thể dục, thể thao, du lịch,…
– Dịch vụ công: hành chính công, hoạt động đoàn thể, thủ tục hành chính, vệ sinh môi trường,…
Câu 12. Hoạt động nào sau đây không thuộc dịch vụ tiêu dùng?
A. Y tế, giáo dục.
B. Bán buôn, bán lẻ.
C. Vận tải hàng hóa.
D. Thể dục, thể thao.
Đáp án: C
Giải thích:
Người ta thường chia dịch vụ thành ba nhóm:
– Dịch vụ kinh doanh: tài chính, ngân hàng, bảo hiểm, vận tải hàng hóa, bưu chính viễn thông,…
– Dịch vụ tiêu dùng: bán buôn, bán lẻ, y tế, giáo dục, thể dục, thể thao, du lịch,…
– Dịch vụ công: hành chính công, hoạt động đoàn thể, thủ tục hành chính, vệ sinh môi trường,…
Câu 13. Các dịch vụ công gồm có
A. bán buôn, bán lẻ, sửa chữa, du lịch, giáo dục, thể dục, y tế.
B. hành chính công, thủ tục hành chính, vệ sinh môi trường.
C. bán buôn, bán lẻ, y tế, giáo dục, thể dục, thể thao, du lịch.
D. tài chính, ngân hàng, bảo hiểm, vận tải hàng hóa, bưu chính.
Đáp án: B
Giải thích:
Người ta thường chia dịch vụ thành ba nhóm:
– Dịch vụ kinh doanh: tài chính, ngân hàng, bảo hiểm, vận tải hàng hóa, bưu chính viễn thông,…
– Dịch vụ tiêu dùng: bán buôn, bán lẻ, y tế, giáo dục, thể dục, thể thao, du lịch,…
– Dịch vụ công: hành chính công, hoạt động đoàn thể, thủ tục hành chính, vệ sinh môi trường,…
Câu 14. Hoạt động nào sau đây không thuộc dịch vụ công?
A. Hoạt động đoàn thể.
B. Thủ tục hành chính.
C. Hành chính công.
D. Bưu chính viễn thông.
Đáp án: D
Giải thích:
Người ta thường chia dịch vụ thành ba nhóm:
– Dịch vụ kinh doanh: tài chính, ngân hàng, bảo hiểm, vận tải hàng hóa, bưu chính viễn thông,…
– Dịch vụ tiêu dùng: bán buôn, bán lẻ, y tế, giáo dục, thể dục, thể thao, du lịch,…
– Dịch vụ công: hành chính công, hoạt động đoàn thể, thủ tục hành chính, vệ sinh môi trường,…
Câu 15. Về mặt xã hội, ngành dịch vụ có vai trò nào sau đây?
A. Tăng cường toàn cầu hóa, hội nhập quốc tế, bảo vệ môi trường.
B. Góp phần khai thác và sử dụng hiệu quả tài nguyên thiên nhiên.
C. Các hoạt động sản xuất, phân phối diễn ra một cách thông suốt.
D. Các lĩnh vực của đời sống xã hội và sinh hoạt diễn ra thuận lợi.
Đáp án: D
Giải thích: Về mặt xã hội, dịch vụ giúp cho các lĩnh vực của đời sống xã hội và sinh hoạt công cộng diễn ra thuận lợi, nâng cao đời sống con người.
Xem thêm các bài tóm tắt Lý thuyết Địa lí lớp 10 Cánh diều hay, chi tiết khác:
Lý thuyết Địa lí 10 Bài 25: Tổ chức lãnh thổ công nghiệp
Lý thuyết Địa lí 10 Bài 26: Vai trò, đặc điểm, cơ cấu, các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố dịch vụ
Lý thuyết Địa lí 10 Bài 27: Địa lí giao thông vận tải và bưu chính viễn thông
Lý thuyết Địa lí 10 Bài 28: Thương mại, tài chính ngân hàng và du lịch
Lý thuyết Địa lí 10 Bài 29: Môi trường và tài nguyên thiên nhiên
Lý thuyết Địa lí 10 Bài 30: Phát triển bền vững và tăng trưởng xanh