Địa lí lớp 10 Bài 26: Tổ chức lãnh thổ nông nghiệp, một số vấn đề phát triển nông nghiệp hiện đại trên thế giới và định hướng phát triển nông nghiệp trong tương lai
Video giải Địa lí 10 Bài 26: Tổ chức lãnh thổ nông nghiệp, một số vấn đề phát triển nông nghiệp hiện đại trên thế giới và định hướng phát triển nông nghiệp trong tương lai – Kết nối tri thức
A. Lý thuyết Địa lí 10 Bài 26: Tổ chức lãnh thổ nông nghiệp, một số vấn đề phát triển nông nghiệp hiện đại trên thế giới và định hướng phát triển nông nghiệp trong tương lai
1. Tổ chức lãnh thổ nông nghiệp
a. Quan niệm và vai trò
– Quan niệm: Là sự sắp xếp và phối hợp các đối tượng nông nghiệp (trong mối quan hệ liên ngành, liên vùng, kết hợp với nhu cầu thị trường) trên một lãnh thổ cụ thể nhằm sử dụng hợp lí nhất các tiềm năng tự nhiên, kinh tế, lao động để đem lại hiệu quả cao về mặt kinh tế, xã hội, môi trường.
– Vai trò
+ Thúc đẩy chuyên môn hóa trong sản xuất nông nghiệp
+ Góp phần sử dụng hợp lí, hiệu quả tài nguyên thiên nhiên cũng như các nguồn lực trên lãnh thổ, hạn chế tác động của tự nhiên đến nông nghiệp và góp phần bảo vệ môi trường.
b. Một số hình thức tổ chức lãnh thổ nông nghiệp
Đa dạng, chủ yếu là trang trại, vùng nông nghiệp, thể tổng hợp nông nghiệp
* Trang trại
Trang trại nuôi bò sữa
– Vai trò:
+ Là hình thức tổ chức lãnh thổ công nghiệp quan trọng của các nước đang phát triển trong quá trình công nghiệp hóa nông nghiệp
+ Thúc đẩy nông nghiệp sản xuất hàng hóa, phát triển kinh tế nông thôn và tăng thu nhập cho người dân nông thôn
+ Khai thác hiệu quả nguồn tài nguyên thiên nhiên và góp phần bảo vệ môi trường
– Đặc điểm
+ Mục đích chủ yếu là sản xuất nông sản hàng hóa.
+ Quy mô sản xuất tương đối lớn.
+ Tổ chức và quản lí sản xuất dựa trên chuyên môn hóa và thâm canh, ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ.
+ Có sử dụng lao động làm thuê.
* Thể tổng hợp nông nghiệp
– Vai trò:
+ Sử dụng hiệu quả nhất các điều kiện tự nhiên, vị trí địa lí, các điều kiện kinh tế xã hội.
+ Tạo ra khối lượng nông sản lớn, có chất lượng cao, cung cấp nguyên liệu cho công nghiệp chế biến và xuất khẩu.
+ Thúc đẩy liên kết trong sản xuất, chế biến và tiêu thụ sản phẩm.
– Đặc điểm:
+ Có sự kết hợp chặt chẽ giữa các hộ gia đình và trang trại, hợp tác xã với các xí nghiệp trên một lãnh thổ, tập trung sản xuất trên một hay một nhóm sản phẩm.
+ Có mối liên kết chặt chẽ giữa vùng sản xuất nguyên liệu với các cơ sở chế biến.
+ Sản xuất mang tính tập trung, áp dụng cơ giới hóa, có trình độ chuyên môn cao.
* Vùng nông nghiệp
– Vai trò:
+ Sử dụng hiệu quả nhất các điều kiện sản xuất của các vùng.
+ Thúc đẩy, phân công lao động theo lãnh thổ, chuyên môn hóa và hợp tác giữa các vùng.
– Đặc điểm:
+ Là hình thức tổ chức lãnh thổ nông nghiệp cao nhất.
+ Lãnh thổ có đặc điểm tương đồng về điều kiện sinh thái nông nghiệp, kinh tế – xã hội, trình độ thâm canh, cơ sở vật chất kĩ thuật giữa các địa phương trong vùng.
+ Có những sản phẩm chuyên môn hóa theo hướng phát huy thế mạnh của vùng.
Bản đồ các vùng nông nghiệp Việt Nam
2. Một số vấn đề phát triển nền nông nghiệp hiện đại và định hướng phát triển nông nghiệp thế giới trong tương lai
a. Một số vấn đề phát triển nền nông nghiệp hiện đại
– Cố gắng khắc phục khó khăn trong sản xuất với các hướng như sau:
+ Hình thành cánh đồng lớn để tăng quy mô sản xuất nông nghiệp nhằm đáp ứng nhu cầu nông sản ngày càng cao của con người.
+ Ứng dụng mạnh mẽ công nghệ (công nghệ sinh học, công nghệ thông tin…) vào sản xuất nông nghiệp để nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và hạn chế tác động của điều kiện bất lợi.
+ Tăng cường hợp tác, liên kết sản xuất trong nông nghiệp, tăng hiệu quả sản xuất, đảm bảo lợi ích của các bên tham gia.
Cánh đồng lớn
b. Định hướng phát triển nông nghiệp trong tương lai
– Phát triển nông nghiệp thích ứng với biến đổi khí hậu: tạo ra các giống mới, thay đổi quy mô và cơ cấu cây trồng phù hợp, phát triển thủy lợi
– Phát triển nông nghiệp công nghệ cao, ứng dụng khoa học – công nghệ để quản lí quá trình sản xuất, tăng hiệu quả sản xuất
– Phát triển nông nghiệp xanh (hữu cơ): Khai thác tối đa các nguồn tài nguyên sạch, hướng đến một mô hình tăng trường bền vững gắn với bảo vệ môi trường.
Nông nghiệp xanh
B. Bài tập trắc nghiệm Địa lí 10 Bài 26: Tổ chức lãnh thổ nông nghiệp, một số vấn đề phát triển nông nghiệp hiện đại trên thế giới và định hướng phát triển nông nghiệp trong tương lai
Câu 1. Hình thức tổ chức lãnh tổ nông nghiệp cao nhất là
A. thể tổng hợp nông nghiệp.
B. khu nông nghiệp công nghệ cao.
C. hợp tác xã nông nghiệp.
D. vùng nông nghiệp.
Đáp án: D
Giải thích: Vùng nông nghiệp là hình thức cao nhất của tổ chức lãnh thổ nông nghiệp nhằm góp phần sử dụng hiệu quả các tiềm năng và thế mạnh của vùng. Là cơ sở hình thành vùng chuyên môn hóa nông nghiệp, góp phần thúc đẩy phân công lao động theo lãnh thổ.
Câu 2. Vùng nông nghiệp có vai trò chủ yếu nào sau đây?
A. Góp phần sử dụng hiệu quả các tiềm năng, thế mạnh của vùng.
B. Đẩy mạnh công nghiệp hóa, khai thác thế mạnh theo lãnh thổ.
C. Tạo điều kiện để thúc đẩy liên kết trong sản xuất nông nghiệp.
D. Góp phần khai thác hiệu quả các lợi thế vị trí địa lí và tự nhiên.
Đáp án: A
Giải thích:
– Là hình thức cao nhất của tổ chức lãnh thổ nông nghiệp nhằm góp phần sử dụng hiệu quả các tiềm năng và thế mạnh của vùng.
– Là cơ sở hình thành vùng chuyên môn hóa nông nghiệp, góp phần thúc đẩy phân công lao động theo lãnh thổ.
Câu 3. Quan niệm của tổ chức lãnh thổ nông nghiệp không có đặc điểm nào sau đây?
A. Chuyên môn hóa, tập trung hóa, liên hợp hóa.
B. Đảm bảo năng suất lao động xã hội cao nhất.
C. Tạo ra tiền đề để sử dụng hợp lí các nguồn lực.
D. Hệ thống liên kết không gian của các ngành.
Đáp án: C
Giải thích: Tổ chức lãnh thổ nông nghiệp được hiểu là hệ thống liên kết không gian của các ngành, các cơ sở sản xuất nông nghiệp và các lãnh thổ dựa trên các cơ sở quy trình kĩ thuật mới nhất, chuyên môn hóa, tập trung hóa, liên hợp hóa và hợp tác sản xuất; cho phép sử dụng hiệu quả nhất sự khác nhau theo lãnh thổ về các điều kiện tự nhiên, kinh tế, lao động và đảm bảo năng suất lao động xã hội cao nhất.
Câu 4. Thể tổng hợp nông nghiệp có vai trò chủ yếu nào sau đây?
A. Tạo điều kiện để thúc đẩy liên kết trong sản xuất nông nghiệp.
B. Góp phần sử dụng hiệu quả các tiềm năng, thế mạnh của vùng.
C. Góp phần khai thác hiệu quả các lợi thế vị trí địa lí và tự nhiên.
D. Hình thức sản xuất cơ sở, vai trò lớn trong sản xuất nông nghiệp.
Đáp án: A
Giải thích:
– Là hình thức tổ chức lãnh thổ nông nghiệp ở mức độ cao nhằm tạo điều kiện thúc đẩy liên kết trong sản xuất nông nghiệp.
– Góp phần khai thác hiệu quả các thế mạnh theo lãnh thổ, đẩy mạnh công nghiệp hóa – hiện đại hóa nông nghiệp.
Câu 5. Phát biểu nào sau đây không đúng về vùng nông nghiệp?
A. Lãnh thổ tương đối đồng nhất về điều kiện kinh tế – xã hội.
B. Ranh giới trùng hợp hoàn toàn với vùng kinh tế tổng hợp.
C. Lãnh thổ tương đối đồng nhất về những điều kiện tự nhiên.
D. Hình thành nên những vùng chuyên môn hóa nông nghiệp.
Đáp án: B
Giải thích: Vùng nông nghiệp có lãnh thổ rộng lớn và ranh giới xác định, được hình thành dựa trên sự tương đồng về điều kiện sinh thái nông nghiệp, kinh tế – xã hội, trình độ thâm canh, cơ sở vật chất – kĩ thuật nông nghiệp, cơ cấu sản xuất,… Sản xuất các sản phẩm chuyên môn hóa trên cơ sở phát huy thế mạnh của vùng.
Câu 6. Hình thức tổ chức lãnh thổ nông nghiệp nào sau đây là kết quả tất yếu của kinh tế hộ gắn với sản xuất hàng hóa?
A. Trang trại nông nghiệp.
B. Vùng nông nghiệp.
C. Hợp tác xã nông nghiệp.
D. Nông trường quốc doanh.
Đáp án: A
Giải thích: Trang trại thúc đẩy nông nghiệp sản xuất hàng hóa, phát triển kinh tế nông thôn và tăng thu nhập cho người dân nông thôn -> Trang trại nông nghiệp là kết quả tất yếu của kinh tế hộ gắn với sản xuất hàng hóa.
Câu 7. Hình thức tổ chức lãnh thổ nông nghiệp nào sau đây gắn liền với quá trình công nghiệp hóa?
A. Trang trại.
B. Vùng nông nghiệp.
C. Hợp tác xã.
D. Hộ gia đình.
Đáp án: A
Giải thích: Trang trại là hình thức tổ chức lãnh thổ nông nghiệp quan trọng của các nước đang phát triển trong quá trình công nghiệp hóa nông nghiệp. Thúc đẩy nông nghiệp sản xuất hàng hóa, phát triển kinh tế nông thôn và tăng thu nhập cho người dân nông thôn.
Câu 8. Hình thức nào sau đây thể hiện một nền nông nghiệp hiện đại, phát triển?
A. Luân canh.
B. Quảng canh.
C. Xen canh.
D. Thâm canh.
Đáp án: D
Giải thích: Hình thức canh tác nông nghiệp thâm canh là hình thức canh tác thể hiện một nền nông nghiệp hiện đại và phát triển.
Câu 9. Đặc điểm nào dưới đây không đúng với hình thức trang trại?
A. Dần thay thế tự cấp, tự túc.
B. Không thuê mướn lao động.
C. Quản lí dựa trên thâm canh.
D. Quy mô sản xuất khá lớn.
Đáp án: B
Giải thích:
Một số đặc điểm cơ bản của trang trại là
– Mục đích chủ yếu của trang trại là sản xuất nông nghiệp hàng hóa.
– Quy mô sản xuất (đất đai, vốn,…) tương đối lớn.
– Cách thức tổ chức và quản lí sản xuất tiến bộ.
– Có thuê lao động để phục vụ sản xuất.
Câu 10. Vùng nông nghiệp không có ý nghĩa nào sau đây?
A. Cơ sở để hình thành vùng công nghiệp.
B. Làm cho phân bố nông nghiệp hợp lí.
C. Tạo vùng chuyên môn hóa nông nghiệp.
D. Sản xuất phù hợp với điều kiện sinh thái.
Đáp án: A
Giải thích:
– Là hình thức cao nhất của tổ chức lãnh thổ nông nghiệp nhằm góp phần sử dụng hiệu quả các tiềm năng và thế mạnh của vùng.
– Là cơ sở hình thành vùng chuyên môn hóa nông nghiệp, góp phần thúc đẩy phân công lao động theo lãnh thổ và phân bố nông nghiệp hợp lí.
Câu 11. Trang trại có vai trò chủ yếu nào sau đây?
A. Góp phần sử dụng hiệu quả các tiềm năng, thế mạnh của vùng.
B. Đẩy mạnh công nghiệp hóa và khai thác thế mạnh theo lãnh thổ.
C. Tạo điều kiện để thúc đẩy liên kết trong sản xuất nông nghiệp.
D. Góp phần khai thác hiệu quả các lợi thế vị trí địa lí và tự nhiên.
Đáp án: D
Giải thích:
– Là hình thức sản xuất cơ sở, có vai trò to lớn trong sản xuất nông nghiệp (cả về kinh tế, xã hội và môi trường).
– Góp phần khai thác hiệu quả các lợi thế về vị trí địa lí, tự nhiên, dân cư, xã hội,…
Câu 12. Hình thức tổ chức lãnh thổ nông nghiệp không phải là
A. vùng nông nghiệp.
B. thể tổng hợp nông nghiệp.
C. trung tâm nông nghiệp.
D. hợp tác xã nông nghiệp.
Đáp án: C
Giải thích: Hình thức tổ chức lãnh thổ nông nghiệp trên thế giới rất đa dạng với nhiều quy mô và cấp độ khác nhau như hộ gia đình, trang trại, hợp tác xã nông nghiệp, khu nông nghiệp công nghệ cao, thể tổng hợp nông nghiệp, vùng nông nghiệp,…
Câu 13. Sản xuất trang trại được tiến hành theo cách thức
A. thâm canh.
B. quảng canh.
C. đa dạng.
D. đa canh.
Đáp án: A
Giải thích: Sản xuất trang trại được tiến hành theo cách thức tổ chức và quản lí sản xuất tiến bộ, trên cơ sở chuyên môn hóa, thâm canh, áp dụng tiến bộ khoa học kĩ thuật.
Câu 14. Hình thức tổ chức lãnh thổ vùng nông nghiệp có đặc điểm nào sau đây?
A. Sản xuất chủ yếu tự cấp tự túc.
B. Có quy mô nhỏ, lẻ và phân tán.
C. Hình thức phát triển cao nhất.
D. Hình thức phát triển thấp nhất.
Đáp án: C
Giải thích: Vùng nông nghiệp là hình thức cao nhất của tổ chức lãnh thổ nông nghiệp nhằm góp phần sử dụng hiệu quả các tiềm năng và thế mạnh của vùng. Là cơ sở hình thành vùng chuyên môn hóa nông nghiệp, góp phần thúc đẩy phân công lao động theo lãnh thổ.
Câu 15. Ý nghĩa của việc phân chia các vùng nông nghiệp là
A. phân bố cây trồng, vật nuôi phù hợp với các điều kiện sinh thái.
B. loại bỏ tính bấp bênh, không ổn định của sản xuất nông nghiệp.
C. đảm bảo đủ nguồn lương thực, thực phẩm cho mỗi hộ gia đình.
D. tự cung, tự cấp các sản phẩm nông nghiệp ở vùng nông nghiệp.
Đáp án: A
Giải thích: Vùng nông nghiệp là hình thức cao nhất, là lãnh thổ nông nghiệp tương đối đồng nhất về điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội nhằm phân bố hợp lí cây trồng vật nuôi, hình thành vùng chuyên môn hóa nông nghiệp.
Bài giảng Địa lí 10 Bài 26: Tổ chức lãnh thổ nông nghiệp, một số vấn đề phát triển nông nghiệp hiện đại trên thế giới và định hướng phát triển nông nghiệp trong tương lai – Kết nối tri thức
Xem thêm các bài tóm tắt Lý thuyết Địa lí lớp 10 Kết nối tri thức hay, chi tiết khác:
Lý thuyết Địa lí 10 Bài 25: Địa lí ngành lâm nghiệp và ngành thủy sản
Lý thuyết Địa lí 10 Bài 26: Tổ chức lãnh thổ nông nghiệp, một số vấn đề phát triển nông nghiệp hiện đại trên thế giới và định hướng phát triển nông nghiệp trong tương lai
Lý thuyết Địa lí 10 Bài 28: Vai trò, đặc điểm, cơ cấu ngành công nghiệp, các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố công nghiệp
Lý thuyết Địa lí 10 Bài 29: Địa lí một số ngành công nghiệp
Lý thuyết Địa lí 10 Bài 30: Tổ chức lãnh thổ công nghiệp
Lý thuyết Địa lí 10 Bài 31: Tác động của công nghiệp với môi trường, phát triển năng lượng tái tạo, định hướng phát triển công nghiệp trong tương lai