Giải bài tập GDCD 6 Bài 11: Quyền cơ bản của trẻ em
Khởi động
Khởi động trang 50 Giáo dục công dân lớp 6: Cùng nghe bài hát “Quyền trẻ em” ( sáng tác: Trịnh Vĩnh Thành).
Em hãy ghi lại các quyền trẻ em được nhắc tới trong bài hát?
Lời giải:
Sau khi nghe bài hát “Quyền trẻ em” ( sáng tác: Trịnh Vĩnh Thành), nội dung bài hát có nhắc đên các quyền như:
+ Quyền được chăm lo
+ Quyền bảo vệ
+ Quyền được tham gia
+ Quyền được đến trường
+ Quyền được vui chơi.
+…
=> Đây là những quyền chính đáng trẻ em được hưởng
Khám phá
Khám phá 1 trang 50 Giáo dục công dân lớp 6: Tìm hiểu các nhóm quyền cơ bản của trẻ em
Ngày 20-11-1989 Đại hội đồng Liên hợp quốc đã thông qua Công ước quốc tế về quyền trẻ em. Viêt Nam là quốc gia đầu tiên ở Châu Á và là quốc gia thứ hai trên thế giới phê chuẩn Công ước quốc tế của Liên hợp quốc về quyền trẻ em vào ngày 20-2-1990.
Căn cứ theo Hiến Pháp nước cộng hòa xã hội Việt Nam và tiếp thu những nội dung của Công ước quốc tế về quyền trẻ em, Quốc hội đã xây dựng và ban hành Luật Trẻ em năm 2016. Theo đó, tre em có bốn nhóm quyền cơ bản như sau: Nhóm quyền được sống còn; Nhóm quyền được bảo vệ; Nhóm quyền được phát triển; Nhóm quyền được tham gia.
* Nhóm quyền được sống còn
Em hãy đọc thông tin kết hợp với quan sát các hình ảnh dưới đây để xác định các quyền trong nhóm quyền được sống còn của trẻ em.
Trẻ em có quyền được sống và được đáp ứng nhu cầu cơ bản để tồn tại như: có nơi ở, được khai sinh, nuôi dưỡng, chăm sóc sức khỏe,…Trẻ em còn non nớt về thể chất và tinh thần nên gặp nhiều nguy cơ nhất cho sự sống còn. Vì vậy, trẻ em rất cần được quan tâm, chăm sóc về dinh dưỡng, y tế và tình cảm để duy trì sự sống.
Lời giải:
– Nhóm quyền được sống còn của trẻ em gồm:
+ Quyền được khai sinh
+ Quyền nuôi dưỡng
+ Quyền chăm sóc sức khỏe.
+…
* Nhóm quyền được bảo vệ
Em hãy đọc thông tin kết hợp với quan sát các hình ảnh dưới đây để xác định các quyền trong nhóm quyền được bảo vệ của trẻ em.
Trẻ em còn non nớt về thể chất, trí tuệ, nhân cách và trải nghiệm cuộc sống nên phải được bảo vệ để chống lại tất cả các hình thức bóc lột lao động, xâm hại tình dục, lạm dụng ma túy sao nhãng và bị bỏ rơi, bị bắt cóc,… Trẻ em cần được bảo vệ khỏi sự can thiệp vô cớ vào thư tín và sự riêng tư.
Lời giải:
– Nhóm quyền bảo vệ của trẻ em gồm:
+ Quyền được bảo vệ bóc lột sức lao động
+ Quyền được bảo vệ để không bị xâm hại tình dục
+ Quyền được bảo vệ để không bị bắt cóc
+ Quyềnbí mật về đời sống riêng tư
+ Quyền được bảo vệ để không bị bạo lực
+ Quyền….
* Nhóm quyền được phát triển
Em hãy đọc thông tin kết hợp với quan sát các hình ảnh dưới đây để xác định các quyền trong nhóm quyền được phát triển của trẻ em.
Trẻ em có quyền được phát triển để phát triển toàn diện, bao gồm việc học tập vui chơi, tham gia các hoạt động văn hóa, tiếp nhận thông tin, tự do tư tưởng, tự do tín ngưỡng và tôn giáo. Trẻ em cần có sự yêu thương và cảm thông của cha mẹ để phát triển hài hòa.
Lời giải:
– Nhóm quyền phát triển của trẻ em gồm:
+ Quyền học tập
+ Quyền vui chơi, giải trí
+ Quyền tự do tín ngưỡng và tôn giáo
+ Quyền phát triển năng khiếu.
+ Quyền….
* Nhóm quyền được tham gia
Em hãy đọc thông tin kết hợp với quan sát các hình ảnh dưới đây để xác định các quyền trong nhóm quyền được tham gia của trẻ em.
Trẻ em có quyền được tham gia vào những công việc có ảnh hưởng đến cuộc sống của các em như: được bày tỏ ý kiến, được lắng nghe, tôn trọng, được kết giao, được bàn bạc và được quyết định,…
Lời giải:
– Nhóm quyền tham gia của trẻ em gồm:
+ Quyền được phát biểu ý kiến thể hiện quan điểm của mình
+ Quyền được được kết giao bạn bè
+ Quyền ….
Khám phá 2 trang 53 Giáo dục công dân lớp 6: Em hãy đọc thông tin sau và trả lời câu hỏi
1. Công ước Liên hợp quốc về quyền trẻ em đã thể hiện sự quan tâm của cộng đồng quốc tế đối với trẻ em. Công ước đảm bảo cho trẻ em được sống, được phát triển trong bầu không khí hạnh phúc, yêu thương, an toàn, lành mạnh, bình đẳng; được tham gia vào các hoạt động xã hội; được phát triển đầy đủ, toàn diện về thể chất và tinh thần.
2. Thời phong kiến, pháp luật chủ yếu bảo hộ quyền và lợi ích của giai cấp thống trị, quyền trẻ em không đảm bảo. Nhiều gia đình vì quá nghèo, không có đủ điều kiện nuôi dưỡng nên đã phải bán con cho gia đình giàu có. Các em phải làm việc vất vả, không được ăn no, không được học hành, hay bị đánh, mắng,…
a) Em hãy cho quyền trẻ em có ý nghĩa như thế nào?
b) Theo em, điều gì sẽ xảy ra nếu quyền trẻ em không được thực hiện?
Lời giải:
a, Theo em quyền trẻ em có ý nghĩa rất quan trọng, là điều kiện cần thiết để cho trẻ em được sống, được phát triển trong bầu không khí hạnh phúc, yêu thương, an toàn, lành mạnh, bình đẳng; được tham gia vào các hoạt động xã hội; được phát triển đầy đủ, toàn diện về thể chất và tinh thần.
b, Theo em, nếu quyền trẻ em không được thực hiện thì dẫn đến:
+ Trẻ em sẽ phải đối diện với nguy cơ mất an toàn, ảnh hưởng đến quyền được sống, được phát triển của bản thân
+ Tình trạng bất bình đẳng và tệ nạn xã hội không ngừng gia tăng, gây ảnh hưởng nghiệm trọng đến sự phát triển của các quốc gia và toàn thế giới.
+….
=> Do đó các quốc gia và toàn thế giới cần có sự quan tâm và quán triệt việc thực hiện quyền trẻ em
Luyện tập
Luyện tập 1 trang 54 Giáo dục công dân lớp 6: Trò chơi “Tiếp sức” kể về bốn nhóm quyền của trẻ em
Mỗi nhóm lựa chọn một trong bốn nhóm quyền của trẻ em (quyền được sống còn, quyền được bảo vệ, quyền được phát triển, quyền được tham gia) để kể về từng quyền cụ thể của trẻ em ở nhóm quyền đó.
Lời giải:
Luyện tập 2 trang 54 Giáo dục công dân lớp 6: Em hãy sắp xếp các quyền cụ thể của trẻ em dưới đây theo bốn nhóm quyền theo bảng mẫu
a. Trẻ em đến tuổi đi học được tới trường.
b. Trẻ em mồ côi được chăm sóc tại cơ sở bảo trợ.
c. Trẻ em có năng khiếu múa hát được học ở các trường nghệ thuật.
d. Trẻ em được viết thư kết bạn, giao lưu với bạn bè.
e. Trẻ em không phải làm công việc nặng nhọc.
g. Trẻ em được tiêm phòng vacvin theo qui định của Nhà nước.
h. Trẻ em có quyền có quốc tịch.
i. Trẻ em được khuyết tật được học tại cá trường chuyên biệt.
k. Trẻ em được có quyền được bày tỏ ý kiến, quan điểm cá nhân.
l. Trẻ em được bảo vệ, chống lại việc bóc lột, xâm hại.
Lời giải:
Nhóm quyền được sống còn |
Nhóm quyền được bảo vệ |
Nhóm quyền được phát triển |
Nhóm quyền được tham gia |
b, g, h |
e, l |
a, c, i |
d, k |
Luyện tập 3 trang 54 Giáo dục công dân lớp 6: Em hãy kể một tấm gương thực hiện tốt quyền trẻ em. Em học được điều gì từ tấm gương đó.
Lời giải:
– Em xin kể một tấm gương thực hiện tốt quyền trẻ em đó là: Cô Trang Hà – cô gái khiếm thị Việt Nam là sinh viên ưu tú ở Mỹ
Trang Hà, cô gái đến từ Bình Dương, Việt Nam, bị khiếm thị bẩm sinh xuất hiện trên website Đại học Arkansas – Fort Smith (Mỹ) như một tấm gương vượt khó học giỏi với số điểm trung bình năm nhất 4.0 (mức điểm tối đa). Cô sinh viên năm hai đã vượt qua cú sốc ngoại ngữ, dành hơn một tháng học thuộc đường tới trường, đọc sách giáo khoa bằng chữ nổi, học cách sử dụng thiết bị công nghệ phục vụ cho việc học. Cô Trang tốn 3 tiếng để hoàn thành bài tập, gấp 3 lần một học sinh bình thường. Mỗi khi bắt đầu học kỳ mới, cô Trang lại mất thêm nhiều thời gian học thuộc đường tới lớp mới, tìm sách giáo khoa. Kết quả học tập xuất sắc sau năm đầu tiên ở đại học là chứng minh nghị lực của cô gái Việt Nam nhỏ bé sống trên đất Mỹ.
– Em học được điều gì từ tấm gương cô Trang Hà là:
+ Mỗi con người chúng ta sinh ra ai cũng có quyền sống, quyền học tập,… được phát triển trong bầu không khí hạnh phúc, yêu thương, an toàn, lành mạnh, bình đẳng; được tham gia vào các hoạt động xã hội; được phát triển đầy đủ, toàn diện về thể chất và tinh thần.
+ Dù trong bất cứ hoàn cảnh khó khăn nào thì nếu chúng ta nỗ lực cố gắng hết mình thì sẽ đem lại cho chúng ta niềm vui và hạnh phúc…
+ Cô là tấm gương sáng về học tập để bản thân em noi theo.
Luyện tập 4 trang 54 Giáo dục công dân lớp 6: Bố mẹ mua cho Quân rất nhiều sách tham khảo, Quân không thích đọc nên mang sách cho bạn. Khi biết chuyện, bố mẹ rất tức giận và dã mắng Quân. Quân cảm thấy rât ấm ức vì cho rằng mình là trẻ em nên có quyền cho bạn sách, bố mẹ không được phản đối.
a) Quân hiểu về quyền trẻ em trong tình huống này là đúng hay sai? Vì sao?
b) Nếu là Quân em sẽ ứng xử như thế nào?
Lời giải:
a, Quân hiểu về quyền trẻ em trong tình huống này là sai
– Vì:
+ Sách tham khảo do bố mẹ bỏ tiền mua cho Quân, là tài sản của gia đình nên phải xin phép bố mẹ…
+ Mục đích Quân cho sách là vì không thích đọc, lười học nên mang sách cho bạn để khỏi phải học, đây là việc không nên làm chỉ vì lười biếng không muốn dùng sách mà cho đi.
b, Nếu là Quân em sẽ ứng xử như sau:
+ Xin lỗi bố mẹ vì đã tự ý đem sách bố mẹ mua cho bạn
+ Giải thích cho bố mẹ tại sao mình lại cho sách..
+ Nếu đọc thấy khó hiểu thì có thể nhờ bố mẹ,..giúp đỡ
+ Góp ý bố mẹ mua những sách tham khảo mà mình thích…
+….
Vận dụng
Vận dụng 1 trang 54 Giáo dục công dân lớp 6: Em hãy sưu tầm hoặc vẽ tranh về quyền trẻ em và chia sẻ bức tranh đó?
Lời giải:
Tranh về quyền vui chơi, giải trí
Tranh về quyền học tập
Vận dụng 2 trang 54 Giáo dục công dân lớp 6: Em hãy viết thư tư vấn cho một bạn hay bị bố đánh và đe dọa nghỉ học để giúp bạn được hưởng các quyền cơ bản của trẻ em?
Lời giải:
Hà Nội, ngày ….tháng …..năm 2020
Lan thân mến!
Kể từ ngày Lan cùng gia đình chuyển về sống ở quê, mình chưa được gặp bạn lần nào. Mình nhớ Lan nhiều, mình rất muốn biết dạo này Lan sống thế nào? May quá! Hôm nay, mình gặp bác Hải gần nhà Lan lên chơi, mình đã hỏi thăm Lan thì được bác cho biết: Lan thường xuyên bị bố đánh và đe dọa nghỉ học…, mình vô cùng thương bạn. Thế là mình lên phòng, viết thư này gửi bạn như một lời động viên, bạn hãy cố gắng lến nhé!
Đầu tiên, mình xin chia sẻ với Lan một số kinh nghiệm để giải quyết tình thế ngay lúc đó để bố đỡ la mắng, đánh đập bạn như: Khi bố Lan la mắng thì bạn hãy giữ bình tĩnh, bạn đừng cãi lại; lúc bị mắng bạn sẽ cảm thấy căng thẳng và tổn thương, trong trường hợp này, Lan nên hít thở sâu và nhịp nhàng sẽ giúp bạn trở nên bình tĩnh và thả lỏng hơn; nếu sự mắng nhiếc tiếp tục diễn ra đến mức độ mà bạn hoàn toàn không thể chịu nổi thì bạn nên tìm cách khéo léo để rời khỏi đó;… Ngoài ra nếu tình trạng la mắng, đánh đập cứ kéo dài và bị đe dọa nghỉ học, thì mình muốn khuyên bạn nên mạnh mẽ nhờ người thân hoặc những cô chú làm ở xã phường hiểu biết pháp luật để đứng ra bảo vệ bạn, tránh hành vi bị ngược đãi. Bởi chúng ta đang sống ở một đất nước xã hội chủ nghĩa, một đất nước vì quyền và bảo vệ quyền con người, đặc biệt là với trẻ em chúng ta có quyền được chăm sóc, được nuôi dưỡng, học tập và vui chơi…là điều chính đáng.
Mình mong mọi điều tốt đẹp sẽ đến với bạn, bạn hãy thật mạnh mẽ để vượt qua khó khăn này nhé! Nếu mình có thể giúp được gì thì Lan cứ biên thư cho mình nhé. Mong sớm nhận được tin từ bạn…
Bạn thân của Lan
Hoa