Giải bài tập Lịch sử 9 Bài 9: Chiến tranh lạnh (1947 – 1989)
Mở đầu trang 41 Bài 9 Lịch Sử 9: Em hiểu Chiến tranh lạnh là gì? Hãy chia sẻ những hiểu biết của em về nguyên nhân, biểu hiện và hậu quả của Chiến tranh lạnh.
Nhận định về tình trạng chiến tranh lạnh ngay sau Chiến tranh thế giới thứ hai, Rây-mân A-ron viết: “Hoà bình là bất khả thi, chiến tranh không thể xảy ra” (Cuộc đối đầu lớn, NXB Ga-li-mát, Pa-ri, 1948). |
Trả lời:
– Chiến tranh lạnh là cuộc chiến tranh không nổ súng, không có xung đột quân sự trực tiếp nhưng luôn ở trong tình trạng căng thẳng do chạy đua vũ trang giữa hai siêu cường Liên Xô và Mĩ.
– Nguyên nhân dẫn đến chiến tranh lạnh:
+ Đối lập về mục tiêu, chiến lược giữa hai siêu cường Xô – Mĩ.
+ Mỹ và các nước tư bản chủ nghĩa lo ngại về sự tồn tại và ảnh hưởng của chủ nghĩa cộng sản ở Liên Xô.
– Biểu hiện của chiến tranh lạnh: Mỹ-đứng đầu hệ thống tư bản chủ nghĩa và Liên Xô- đứng đầu đầu hệ thống xã hội chủ nghĩa luôn ở trong tình trạng đối đầu trên các lĩnh chính trị-quân sự và mở rộng ảnh hưởng ở các khu vực trên thế giới…
– Hậu quả của chiến tranh lạnh:
+ Đẩy thế giới vào tình trạng luôn căng thẳng, đối đầu giữa hai phe đối lập, thậm chí làm bùng nổ các cuộc chiến tranh, xung đột cục bộ ở khắp các khu vực trên phạm vi toàn cầu, làm xuất hiện nguy cơ của một cuộc chiến tranh thế giới mới.
+ Đưa đến sự chia cắt lãnh thổ, chia rẽ tình cảm dân tộc, xung đột tôn giáo,… ở nhiều quốc gia, khu vực với hệ luỵ sâu sắc và lâu dài.
1. Nguyên nhân xuất hiện Chiến tranh lạnh
Câu hỏi trang 41 Lịch Sử 9: Khai thác tư liệu và thông tin trong mục, hãy trình bày nguyên nhân dẫn đến Chiến tranh lạnh.
Trả lời:
♦ Nguyên nhân dẫn đến chiến tranh lạnh:
– Đối lập về mục tiêu, chiến lược giữa hai siêu cường Xô – Mĩ.
+ Liên Xô chủ trương duy trì hòa bình, an ninh thế giới, bảo vệ những thành quả của chủ nghĩa xã hội và đẩy mạnh phong trào cách mạng thế giới;
+ Mỹ: Chủ trương chống phá Liên Xô và phe xã hội chủ nghĩa, đàn áp phong trào cách mạng thế giới, mưu đồ làm bá chủ toàn cầu.
– Mỹ và các nước tư bản chủ nghĩa lo ngại về sự tồn tại và ảnh hưởng của chủ nghĩa cộng sản ở Liên Xô.
=> Tháng 3-1947, Tổng thống Mỹ Tơ-ru-man công khai thực hiện Chiến lược toàn cầu, từ bỏ hợp tác với Liên Xô, bắt đầu cuộc Chiến tranh lạnh chống Liên Xô và các nước xã hội chủ nghĩa.
2. Biểu hiện của Chiến tranh lạnh
Câu hỏi trang 43 Lịch Sử 9: Trình bày một số biểu hiện chính của Chiến tranh lạnh.
Trả lời:
Biểu hiện của chiến tranh lạnh: Mỹ-đứng đầu hệ thống tư bản chủ nghĩa và Liên Xô- đứng đầu đầu hệ thống xã hội chủ nghĩa luôn ở trong tình trạng đối đầu trên các lĩnh chính trị-quân sự và mở rộng ảnh hưởng ở các khu vực trên thế giới…
Cụ thể:
– Về kinh tế:
+ Mĩ và các nước tư bản chủ nghĩa: Thực hiện Kế hoạch Mác-san (1947), Mỹ đầu tư khoảng 13 tỉ USD cho 16 nước Tây Âu phục hồi kinh tế.
+ Liên Xô và các nước xã hội chủ nghĩa: Thành lập Hội đồng Tượng trợ kinh tế-SEV (1949), thúc đẩy sự hợp tác, giúp đỡ lẫn nhau giữa các nước xã hội chủ nghĩa.
– Về chính trị-quân sự:
+ Mĩ và các nước tư bản chủ nghĩa: Thành lập Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương-NATO (1949); Chế tạo thành công bom nguyên tử (1945). Phóng thành công vệ tinh nhân tạo (1958),…
+ Liên Xô và các nước xã hội chủ nghĩa: Thành lập Tổ chức Hiệp ước Vác-sa-va (1955); Chế tạo thành công bom nguyên tử (1949). Phóng thành công vệ tinh nhân tạo (1957),….
– Mĩ và Liên Xô tăng cường mở rộng ảnh hưởng ở các khu vực
3. Hậu quả của Chiến tranh lạnh
Câu hỏi trang 43 Lịch Sử 9: Hãy nêu hậu quả của Chiến tranh lạnh.
Trả lời:
– Hậu quả của Chiến tranh lạnh:
+ Đẩy thế giới vào tình trạng luôn căng thẳng, đối đầu giữa hai phe đối lập, thậm chí làm bùng nổ các cuộc chiến tranh, xung đột cục bộ ở khắp các khu vực trên phạm vi toàn cầu, làm xuất hiện nguy cơ của một cuộc chiến tranh thế giới mới.
+ Đưa đến sự chia cắt lãnh thổ, chia rẽ tình cảm dân tộc, xung đột tôn giáo,… ở nhiều quốc gia, khu vực với hệ luỵ sâu sắc và lâu dài.
Luyện tập – Vận dụng
Luyện tập trang 43 Lịch Sử 9: Hãy hoàn thành bảng (theo gợi ý dưới đây vào vở) tóm tắt nguyên nhân, biểu hiện chính và hậu quả của Chiến tranh lạnh.
Nội dung |
Tóm tắt |
Nguyên nhân |
|
Biểu hiện chính |
|
Hậu quả |
|
Trả lời:
Nội dung |
Tóm tắt |
Nguyên nhân |
– Đối lập về mục tiêu, chiến lược giữa hai siêu cường Xô – Mĩ. – Mỹ và các nước tư bản chủ nghĩa lo ngại về sự tồn tại và ảnh hưởng của chủ nghĩa cộng sản ở Liên Xô. |
Biểu hiện chính |
– Mỹ-đứng đầu hệ thống tư bản chủ nghĩa và Liên Xô- đứng đầu đầu hệ thống xã hội chủ nghĩa luôn ở trong tình trạng đối đầu trên các lĩnh chính trị-quân sự và mở rộng ảnh hưởng ở các khu vực trên thế giới… |
Hậu quả |
– Tình hình ở nhiều quốc gia, khu vực và trên toàn thế giới luôn trong tình trạng đối đầu, căng thẳng. – Đưa đến sự chia cắt lãnh thổ, chia rẽ tình cảm dân tộc, xung đột tôn giáo,… ở nhiều quốc gia, khu vực với hệ luỵ sâu sắc và lâu dài. |
Vận dụng trang 43 Lịch Sử 9: Tìm hiểu từ sách, báo và internet, hãy nêu một số biểu hiện là hậu quả của Chiến tranh lạnh đối với thế giới hiện nay.
Trả lời:
– Hậu quả của Chiến tranh Lạnh vẫn còn tồn tại đến ngày nay là: sự chia cắt bán đảo Triều Tiên thành hai nhà nước: Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên và Đại Hàn Dân Quốc.
Xem thêm các bài giải bài tập Lịch Sử lớp 9 Kết nối tri thức hay, chi tiết khác:
Bài 8. Cách mạng tháng Tám năm 1945
Bài 9. Chiến tranh lạnh (1947 – 1989)
Bài 10. Liên Xô và Đông Âu từ năm 1945 đến năm 1991
Bài 11. Nước Mỹ và Tây Âu từ năm 1945 đến năm 1991
Bài 12. Khu vực Mỹ La-tinh và châu Á từ năm 1945 đến năm 1991
Bài 13. Việt Nam trong năm đầu sau Cách mạng tháng Tám năm 1945