Giải bài tập Lịch sử 6 Bài 4: Nguồn gốc loài người
Câu hỏi giữa bài
Câu hỏi mở đầu trang 17 Bài 4 Lịch Sử lớp 6: Các em có biết tại sao người châu Phi có làn da đen, người châu Á da vàng, người châu Âu lại da trắng? Liệu họ có chung một nguồn gốc hay không? Nếu có thì từ đâu mà ra?
Lời giải:
* Nguyên nhân dẫn đến sự khác nhau về màu da giữa người châu Phi và châu Âu:
– Độ sáng tối của da là do số lượng các hắc tố trong da quyết định.
+ Người châu Âu có ít hắc tố nên màu da rất nhạt.
+ Người châu Phi nhiều hắc tố nên da màu đen hoặc nâu đen.
– Các nhà khoa học cho biết, màu da của người là kết quả thích ứng với môi trường trong quá trình tiến hóa lâu dài.
+ Người châu Phi do sống ở vùng vĩ độ thấp, nhiều ánh nắng, cường độ nắng gay gắt => tia cực tím xâm nhập vào da, gây hại và khiến da bị tổn thương, khi đó cơ thể sẽ kích thích sản sinh ra hắc tố (melanin) bảo vệ tế bào da => lượng hắc tố cao khiến da đen sạm đi.
+ Người châu Âu sống ở vùng vĩ độ cao, ánh nắng mặt trời chiếu không mạnh nên da họ có ít hắc tố hơn => da của họ sáng hơn.
* Người châu Phi và Châu Âu đều có chung một nguồn gốc (được tiến hóa qua hàng triệu năm từ một loài vượn cổ).
Câu hỏi 1 trang 17 Lịch Sử lớp 6: Dựa vào hình trên trục thời gian (trang 16), em hãy cho bết quá trình tiến hóa từ vượn thành người đã trải qua các giai đoạn nào? Cho biết niên đại tương ứng của các giai đoạn đó.
Lời giải:
– Quá trình tiến hóa từ vượn thành người trải qua các giai đoạn là: Vượn người; Người tối cổ và Người tinh khôn.
– Niên đại tương ứng với các giai đoạn:
+ Loài Vượn cổ xuất hiện cách ngày nay khoảng 6 triệu năm.
+ Cách ngày nay khoảng 4 triệu năm trước, một nhánh của loài Vượn cổ đã phát triển lên thành Người tối cổ.
+ Cách ngày nay khoảng 15 vạn năm, người Tối cổ đã tiến hóa thành Người tinh khôn.
Câu hỏi 2 trang 19 Lịch Sử lớp 6: Hãy chỉ ra những dấu tích của Người tối cổ tìm thấy được ở Đông Nam Á và Việt Nam trên lược đồ (hình 2 – trang 18). Những dấu tích đó chứng tỏ điều gì?
Lời giải:
– Những địa điểm tìm thấy dấu tích của Người tối cổ ở Đông Nam Á và Việt Nam:
+ Ở Việt Nam:
- Thẩm Khuyên, Thẩm Hai (Lạng Sơn)
- Núi Đọ (Thanh Hóa).
- An Khê (Gia Lai).
- Xuân Lộc (Đồng Nai).
+ Ở các quốc gia khác thuộc khu vực Đông Nam Á:
- Lang Xpen (Campuchia).
- Pôn-đa-ung và A-ni-at (Mianma).
- Kho-ta Tam-pan và Ni-a (Malaixia).
- Tri-nin (In-đô-nê-xia).
– Những dấu tích của Người tối cổ được tìm thấy ở Đông Nam Á đã chứng tỏ tại khu vực Đông Nam Á (nói chung) và Việt Nam (nói riêng) từ rất sớm đã diễn ra quá trình tiến hóa từ vượn thành người.
Luyện tập & Vận dụng
Luyện tập và Vận dụng 1 trang 19 Lịch Sử lớp 6: Từ những thông tin và hình ảnh trong bài học, hãy cho biết những bằng chứng nào chứng tỏ ở khu vực Đông Nam Á và Việt Nam diễn ra quá trình tiến hóa từ Vượn thành người?
Lời giải:
– Tại khu vực Đông Nam Á (nói chung) và Việt Nam (nói riêng) từ rất sớm đã diễn ra quá trình tiến hóa từ vượn thành người. Dấu tích của người tối cổ (bao gồm: di cốt hóa thạch và công cụ đồ đá) được tìm thấy ở khắp Đông Nam Á và cả ở Việt Nam:
+ Ở Việt Nam, dấu tích của Người tối cổ được tìm thấy tại:
· Thẩm Khuyên, Thẩm Hai (Lạng Sơn)
· Núi Đọ (Thanh Hóa).
· An Khê (Gia Lai).
· Xuân Lộc (Đồng Nai).
+ Ở các quốc gia khác thuộc khu vực Đông Nam Á, dấu tích của Người tối cổ được tìm thấy tại:
· Lang Xpen (Campuchia).
· Pôn-đa-ung và A-ni-at (Mianma).
· Kho-ta Tam-pan và Ni-a (Malaixia).
· Tri-nin (In-đô-nê-xia).
Luyện tập và Vận dụng 2 trang 19 Lịch Sử lớp 6: Quan sát hình 2 (trang 17), em thấy vượn người, người tinh khôn và người tối cổ có điểm gì khác nhau?
Lời giải:
– Điểm khác biệt giữa Vượn người, Người tối cổ, Người tinh khôn:
|
Vượn người |
Người tối cổ |
Người tinh khôn |
|
– Có khả năng đi, đứng bằng 2 chi sau. |
– Đi, đứng hoàn toàn bằng 2 chân. – Chưa loại bỏ hết dấu tích của vượn trên cơ thể mình, ví dụ: + Trán còn thấp, bợt ra sau. + U mày nổi cao. + Trên cơ thể vẫn còn lớp lông dày. |
– Có cấu tạo cơ thể như người ngày nay: + Cương cốt nhỏ. + Cơ thể gọn và linh hoạt. + Bàn tay nhỏ, khéo léo. + Trán cao, mặt phẳng. |
Luyện tập và Vận dụng 3 trang 19 Lịch Sử lớp 6: Làm việc theo nhóm: hãy sưu tầm tư liệu và xây dựng một bài giới thiệu bằng hình ảnh kèm chú thích thể hiện quá trình phát triển của người nguyên thủy trên thế giới hoặc ở Việt Nam.
Lời giải:
– Học sinh có thể tham khảo hình ảnh và những thông tin dưới đây về quá trình tiến hóa từ vượn thành người (trên thế giới):
