Soạn bài Nhân vật lí tưởng trong kết thúc của truyện cổ tích thần kì
* Nội dung chính: Đoạn trích là phần cuối của bài viết “Nhân vật lí tưởng trong kết thúc của truyện cổ tích thần kì”, các tác giả Bùi Mạnh Nhị, Nguyễn Tấn Phát đã bàn về sự xuất hiện và phát triển của nhân vật lí tưởng trong truyện cổ tích thần kì.
*Suy ngẫm và phản hồi
Câu 1 (trang 138 sgk Ngữ văn 9 Tập 1): Theo tác giả bài viết, kết thúc của truyện cổ tích thần kì phản ánh ước mơ gì của quần chúng nhân dân? (Những) ước mơ ấy thường được thể hiện như thế nào qua cách kết thúc của truyện cổ tích thần kì?
Trả lời:
Kết thúc của truyện cổ tích thần kì phản ánh ước mơ của quần chúng nhân dân, những thứ mà họ không bao giờ có được. Ước mơ ấy thường được thể hiện: nhân vật kết hôn, lên ngôi, sống hạnh phúc, cảnh vật và cảnh vật, cuộc sống xung quanh cũng thay đổi, tươi sáng.
Câu 2 (trang 138 sgk Ngữ văn 9 Tập 1): Bàn về kiểu nhân vật đội lốt người xấu xí, tác giả bài viết cho rằng: Đạo đức, tài năng của kiểu nhân vật đội lốt người xấu xí là động lực giúp họ khôi phục sự tương ứng hài hòa giữa cái bên trong tốt đẹp với cái bên ngoài. Em có đồng ý với ý kiến đó không? Chọn ví dụ từ một truyện cổ tích thần kì đã học để làm rõ quan điểm của em.
Trả lời:
– Em đồng ý với ý kiến trên.
– Ví dụ như truyện cổ tíchSọ Dừa:
+ Đây là một bé trai không chân và không tay, duy nhất chỉ có mỗi một cái đầu nhìn như sọ dừa, nên cậu bé được đặt là Sọ Dừa. Khi Sọ Dừa lên 7-8 tuổi thì cuộc sống ngày càng khó khăn hơn.
+ Nhưng cậu lại là đứa con ngoan biết giúp đỡ gia đình. Khi mẹ nói Sọ Dừa rằng nhà càng lúc càng nghèo và không biết lấy gì để nuôi Sọ Dừa nữa, không biết rồi cuộc sống của hai mẹ con ta sẽ ra sao. Sọ Dừa liền nói với mẹ: “mẹ yên tâm con lớn rồi con sẽ đi ở đợ cho nhà phú hộ kiếm tiền nuôi mẹ”.
+ Hành trình làm cho nhà phú ông và lấy được vợ:Tuy Sọ Dừa mang hình hài xấu xí nhưng lại vô cùng nhanh nhẹn và hoạt bát, nên khi xin đi ở đợ cho nhà phú ông, ban đầu phú ông không nhận nhưng sau một hồi tính toán thiệt hơn, thấy Sọ Dừa nuôi cơm đỡ tốn nên nhận Sọ Dừa. Sọ Dừa hàng ngày đều đưa trâu đi ăn đồng xa, nhìn con nào con nấy đều béo tốt và khỏe mạnh, phú ông lấy làm mừng lắm, càng tin tưởng Sọ Dừa hơn. Nhà phú ông có ba cô con gái nhưng chỉ có cô út là dịu dàng, nết na, hay nhận việc mang cơm cho Sọ Dừa. Sọ Dừa nói với mẹ mình muốn lấy con gái phú ông, vì thương con mẹ Sọ Dừa cũng qua thưa chuyện. Phú ông lấy làm điều nực cười lắm nhưng không từ chối thẳng thừng mà thách Sọ Dừa mang thật nhiều sính lễ là vàng bạc châu báu thì phú ông mới gả con gái cho. Sọ Dừa vốn dĩ là tiên xuống trần gian để thử lòng con người, vì vậy Sọ Dừa biến được nhiều vàng bạc để làm sính lễ.Hai cô chị nhà phú ông thấy Sọ Dừa xấu xí, khác người thì đã lắc đầu bĩu môi không thèm nhìn, chỉ có mỗi cô út là gật đầu đồng ý. Sau khi lấy được vợ Sọ Dừa trở về hình hài là một chàng trai tuấn tú, thông minh.
= > Qua đây ta thấy được đạo đức, tài năng của kiểu nhân vật đội lốt người xấu xí là động lực giúp họ khôi phục sự tương ứng hài hòa giữa cái bên trong tốt đẹp với cái bên ngoài.
Câu 3 (trang 138 sgk Ngữ văn 9 Tập 1): Cách thể hiện khát vọng công lí trong văn bản “Thúy Kiều báo ân, báo oán” có gì tương đồng và khác biệt so với cách thể hiện khát vọng này trong truyện cổ tích thần kì?
Trả lời:
|
Thúy Kiều báo ân, báo oán |
Truyện cổ tích thần kì |
|
|
Giống nhau |
Đều hướng đến cuộc đấu tranh giữa cái thiện và cái ác, ước mơ của nhân dân lao động về công bằng trong cuộc sống. |
|
|
Khác nhau |
Thúy Kiều được Từ Hải (anh hùng) cứu giúp khỏi phận long đong, bạc nổi. |
Được các thế lực thần linh, ông Bụt, ông Trời giúp đỡ để thoát khỏi những khó khăn về đời sống vật chất, tinh thần. |
Xem thêm các bài soạn văn lớp 9 Chân trời sáng tạo hay, chi tiết khác:
Thuý Kiều báo ân, bảo oán (Nguyễn Du)
Nhân vật lí tưởng trong kết thúc của truyện cổ tích thần kì (Bùi Mạnh Nhị, Nguyễn Tấn Phát) .
Thực hành tiếng Việt trang 138
Tiếng đàn giải oan (Truyện thơ Nôm khuyết danh)
Viết bài văn nghị luận phân tích một tác phẩm văn học .
Thực hiện cuộc phỏng vấn