Tin học lớp 10 Bài 6: Câu lệnh rẽ nhánh
Phần 1. Lý thuyết Tin học 10 Bài 6: Câu lệnh rẽ nhánh
1. Cấu trúc rẽ nhánh trong mô tả thuật toán
Các ngôn ngữ lập trình bậc cao cung cấp công cụ mô tả <điều kiện>, tính giá trị <điều kiện> và thể hiện cấu trúc rẽ nhánh dựa trên giá trị tính được của <điều kiện>.
2. Điều kiện rẽ nhánh
– Trong mô tả thuật toán, <điều kiện> rẽ nhánh là một biểu thức logic True hoặc False.
Bảng 1. Kí hiệu phép so sánh trong Python
|
So sánh |
Kí hiệu trong Python |
|
Lớn hơn |
> |
|
Lớn hơn hoặc bằng |
>= |
|
Nhỏ hơn |
< |
|
Nhỏ hơn hoặc bằng |
<= |
|
Bằng |
= = |
|
Khác |
!= |
– Kết nối các biểu thức logic với nhau bằng các phép tính logic (and – và, or – hoặc, not – phủ định) ta lại nhận được một biểu thức logic (Hình 6.2).
Hình 6.2: Một số phép toán logic
3. Câu lệnh rẽ nhánh trong chương trình Python
– Python cung cấp hai câu lệnh rẽ nhánh:
+ Câu lệnh rẽ nhánh dạng if
Hình 6.3: Cách viết và sơ đồ khối của câu lệnh if
Ví dụ: Minh họa chương trình sử dụng câu lệnh if trong Python
Hình 6.4: Chương trình kiểm tra số nguyên dương có hai chữ số
+ Câu lệnh rẽ nhánh if – else:
Hình 6.5: Cách viết và sơ đồ khối của câu lệnh if-else
Câu lệnh hoặc các câu lệnh cùng nhóm viết lùi vào trong một số vị trí so với dòng điều kiện và viết thẳng hàng với nhau gọi là một khối lệnh.
Hình 6.6: Cách viết các câu lệnh
Lưu ý: Cách viết các câu lệnh trong Python:
– Các câu lệnh ở khối trong viết lùi các đầu dòng nhiều hơn các lệnh khối ngoài.
– Các câu lệnh cùng một khối có khoảng cách đầu dòng như nhau.
Phần 2. Bài tập trắc nghiệm Tin học 10 Bài 6: Câu lệnh rẽ nhánh
Câu 1. Trong Python, đối với cấu trúc if-else thì <câu lệnh hay nhóm câu lệnh 2> được thực hiện khi:
A. Điều kiện sai.
B. Điều kiện đúng.
C. Điều kiện bằng 0.
D. Điều kiện khác 0.
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng là: A
Theo sơ đồ khối:
<Điều kiện> sai thì <câu lệnh hay nhóm câu lệnh 2> sẽ thực hiện .
Câu 2. Trong Python, đối với cấu trúc if hoặc if-else thì câu lệnh hoặc nhóm câu lệnh phải được viết như thế nào?
A.Viết thẳng hàng so với điều kiện.
B. Lùi vào trong một số vị trí so với dòng chứa điều kiện và không cần viết thẳng hàng với nhau.
C. Chỉ lùi vào trongmột số vị trí so với dòng chứa điều kiện khi có nhóm lệnh.
D. Lùi vào trong một số vị trí so với dòng chứa điều kiện và viết thẳng hàng với nhau.
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng là: D
Trong Python, đối với cấu trúc if hoặc if-else thì câu lệnh hoặc nhóm câu lệnh phải được viết: Lùi vào trong một số vị trí so với dòng chứa điều kiện và viết thẳng hàng với nhau.
Câu 3. Cho đoạn chương trình sau:
if d>0:
x1=-b-math.sqrt(d)/2*a
x1=-b+math.sqrt(d)/2*a
Lỗi sai trong đoạn chương trình trên là:
A. Nhóm lệnh không lùi vào một số vị trí so với dòng chứa điều kiện.
B. Thiều dấu chấm sau mỗi câu lệnh.
C. Không viết hoa chữ cái đầu của mỗi dòng.
D. Không có dấu kết thúc câu.
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng là: A
Trong cấu trúc if hoặc if-else câu lệnh hoặc nhóm câu lệnh phải được viết:
Lùi vào trong một số vị trí so với dòng chứa điều kiện và viết thẳng hàng với nhau.
Câu 4. <Điều kiện> trong câu lệnh rẽ nhánh là:
A. Biểu thức tính toán.
B. Biểu thức logic.
C. Biểu thức quan hệ.
D. Các hàm toán học.
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng là: B
<Điều kiện> trong câu lệnh rẽ nhánh là một biểu thức logic nhận giá trị True hoặc False
Câu 5. Cho đoạn chương trình sau:
a=2
b=3
if a>b:
a=a*2
else:
b=b*2
Sau khi thực hiện đoạn chương trình trên giá trị của b là:
A. 4
B. 2
C. 6
D. Không xác định
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng là: C
vì a
Câu 6. Câu lệnh if trong chương trình Python có dạng:
A. if <điều kiện>
<câu lệnh hay nhóm câu lệnh>
B. if <điều kiện>:
<câu lệnh hay nhóm câu lệnh>
C. <điều kiện>:
<câu lệnh hay nhóm câu lệnh>
D. if <điều kiện>:
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng là: B
Câu lệnh if có dạng:
if <điều kiện>:
<câu lệnh hay nhóm câu lệnh>
Câu 7. Trong quá trình thực hiện thuật toán, khi nào cần dùng cấu trúc rẽ nhánh?
A. Khi phải dựa trên một điều kiện cụ thể nào đó để xác định bước thực hiện tiếp theo.
B. Khi có các phép tính toán.
C. Khi lặp đi lặp lại một công việc nào đó.
D. Khi sử dụng các hàm toán học.
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng là: A
Trong quá trình thực hiện thuật toán phải dựa trên một điều kiện cụ thể nào đó để xác định bước thực hiện tiếp theo thì cần dùng cấu trúc rẽ nhánh.
Câu 8. Câu lệnh rẽ nhánh if-else trong chương trình Python có dạng:
A. if <điều kiện>:
<câu lệnh hay nhóm câu lệnh>
B. if <điều kiện>:
<câu lệnh hay nhóm câu lệnh 1>
else
<câu lệnh hay nhóm câu lệnh 2>
C. if <điều kiện>:
<câu lệnh hay nhóm câu lệnh 1>
else:
<câu lệnh hay nhóm câu lệnh 2>
D. if <điều kiện>
<câu lệnh hay nhóm câu lệnh 1>
else:
<câu lệnh hay nhóm câu lệnh 2>
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng là: C
Câu lệnh rẽ nhánh if-else có dạng:
if <điều kiện>:
<câu lệnh hay nhóm câu lệnh 1>
else:
<câu lệnh hay nhóm câu lệnh 2>
Phải có dấu hai chấm (:) sau if và else
Câu 9. Trong Python, câu lệnh if <câu lệnh hay nhóm câu lệnh> sẽ thực hiện khi:
A. <Điều kiện> sai.
B. <Điều kiện> đúng.
C. <Điều kiện> bằng 0.
D. <Điều kiện> khác 0.
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng là: B
Theo sơ đồ khối:
<Điều kiện> đúng thì <câu lệnh hay nhóm câu lệnh> sẽ thực hiện .
Câu 10. Trong Python, với cấu trúc if – else thì <câu lệnh hay nhóm câu lệnh 1> được thực hiện khi:
A. Điều kiện sai.
B. Điều kiện đúng.
C. Điều kiện bằng 0.
D. Điều kiện khác 0.
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng là: B
Theo sơ đồ khối:
<Điều kiện> đúng thì <câu lệnh hay nhóm câu lệnh 1> sẽ thực hiện .
Câu 11. Cho đoạn chương trình sau:
x=10
y=3
d=0
if x%y==0:
d=x//y
Sau khi thực hiện đoạn chương trình trên giá trị của d là:
A. 3
B. 1
C. 0
D. Không xác định
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng là: C
vì x%y!=0 nên d giữ nguyên giá trị ban đầu d=0.
Câu 12. Câu lệnh nào sau đây viết đúng:
A. if a>b
print(a)
B. if a>b:print(a)
C. if a>b print(a)
D. if a>b:
print(a)
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng là: D
Theo cấu trúc của câu lệnh if:
if <điều kiện>:
<câu lệnh hay nhóm câu lệnh>
Câu 13. Câu lệnh nào sau đây viết đúng:
A. if a>b:
print(a)
else:
print(b)
B. if a>b
print(a)
else:
print(b)
C. if a>b print(a)
else print(b)
D. if a>b
print(a)
else
print(b)
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng là: A
Câu lệnh rẽ nhánh if-else có dạng:
if <điều kiện>:
<câu lệnh hay nhóm câu lệnh 1>
else:
<câu lệnh hay nhóm câu lệnh 2>
Câu 14. Chọn phát biểu đúng?
Cho biểu thức: x or y
A. Cho kết quả là False khi và chỉ khi x và y đều nhận giá trị False.
B. Cho kết quả là True khi x và y đều nhận giá trị True.
C. Đảo giá trị của x và y cho nhau
D. Cho kết quả là False khi và chỉ khi x hoặc y nhận giá trị False.
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng là: A
Biểu thức: x or y
Cho kết quả là False khi và chỉ khi x và y đều nhận giá trị False.
Câu 15. Phát biểu nào sau đây là sai?
A. Các ngôn ngữ lạp trình bậc cao đều có câu lệnh thể hiện cấu trúc rẽ nhánh.
B. Điều kiện trong câu lệnh rẽ nhánh có thể là phép gán.
C. Trong cấu trúc if hoặc if-else câu lệnh hoặc nhóm câu lệnh phải được viết:
Lùi vào trong một số vị trí so với dòng chứa điều kiện và viết thẳng hàng với nhau.
D. Câu lệnh rẽ nhánh trong Python có 2 dạng cơ bản là if và if-else.
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng là: B
<Điều kiện> trong câu lệnh rẽ nhánh là một biểu thức logic nhận giá trị True hoặc False
Xem thêm các bài tóm tắt Lý thuyết Tin học lớp 10 Cánh diều hay, chi tiết khác:
Lý thuyết Bài 5: Thực hành viết chương trình đơn giản
Lý thuyết Bài 6: Câu lệnh rẽ nhánh
Lý thuyết Bài 7: Thực hành câu lệnh rẽ nhánh
Lý thuyết Bài 8: Câu lệnh lặp
Lý thuyết Bài 9: Thực hành câu lệnh lặp
Lý thuyết Bài 10: Chương trình con và thư viện các chương trình con có sẵn