Vừa nhắm mắt, vừa mở cửa sổ – Ngữ văn lớp 7
1. Nội dung tác phẩm Vừa nhắm mắt, vừa mở cửa sổ
Nhà tôi có khu vườn rất rộng. Bố trồng nhiều hoa. Buổi chiều ra đồng về, bố thường dẫn tôi ra vườn, hai bố con thi nhau tưới. Bố làm cho tôi một bình tưới nhỏ bằng cải thùng dụng sơn rất vừa tay. Bố lại lấy hộp lon gò thành cái vòi sen nữa. Bố hay bảo tôi nhắm mắt lại, sau đó dẫn tôi đi chạm từng bông hoa một. Bố nói:
– Đố con hoa gì?
Tôi luôn nói sai. Nhưng bố nói không sao cả, dần dần tôi sẽ nói đúng. Những buổi chiều tôi hay nhắm mắt sở những bông hoa rồi tập đoàn. Tôi đoán được hai loại hoa: hoa mồng gà và hoa hướng dương. Bố cười khả khả khen tiến bộ lắm! Một hôm khác, tôi đoán được ba loại hoa. Bố nói:
– Phen này con sẽ đoán được hết các loại hoa của bố mất thôi!
Và đúng như vậy, không bao lâu, tôi đã đoán được hết vườn hoa. Tử trong nhà ra ngoài vườn, tôi có thể chạm bất cứ loại cây nào và nói đúng tên của nó. Tôi cũng đã thuộc khu vườn. Tôi có thể vừa nhắm vừa đi mà không chạm vào vật gì. Những lúc rảnh rỗi, bố hay đứng trong vườn rồi đố tôi tìm ra bố. Bố nói:
– Bố thấy con hé mắt!
Tôi cãi lại:
– Không! Con không có hé mắt. Con biết chỗ cây hoàng lan mà! –Thật không? – Bố giả vở nghi ngờ.
ông có hệ mất. Con biết chỗ cây hoàng lan n
Trò chơi này không chỉ diễn ra ngoài vườn mà còn trong nhà. Bố hay giấu cục kẹo dâu đỏ rồi đố tôi, vả lần nào tôi cũng tìm thấy. Bố con đố khi tôi nhắm mắt, bố đứng cách tôi bao xa.
Lúc đầu tôi luôn đoán sai nhưng sau thì đúng dần. Mỗi lần như thế, bố đều lấy thước ra đo đảng hoảng.
Bây giờ, khi đang còn vùi đầu trong mền, tôi vẫn biết bố đang cách xa tôi bao nhiêu mét khi chỉ cần nghe tiếng bước chân. Trò chơi này làm chủ Hùng ngạc nhiên lắm. Chủ cử hay nghi ngờ rằng không thể được, cháu đã ăn gian. Cháu hẻ mắt. Thế là tôi lại lặp trở chơi cho đến khi chủ phải thốt lên
– Thật không thể tin nổi, cháu có con mắt thần!
[…]
Thằng Tý hay đem cho bố tôi những trải ổi. Nó trèo cây giỏi lắm, nhà nó có một vườn ổi. Những trái ổi to được nó lựa để dành cho bố đều có bịch ni lông bọc lại đảng hoảng. Những trái ổi như thế bao giờ cũng vừa to vừa mềm, cắn vào rất dã. Bố tôi ít khi nào ăn ổi, nhưng vì nó, bố ăn.
Tôi nói:
– Sao bố kính trọng nó quá vậy?
Bố cưới xoa:
– Không phải đâu, bố không cưỡng lại được trước món quà. Một món quả bao giờ
cũng đẹp. Khi ta nhận hay cho một món quả, ta cũng đẹp lây vì món quà đó.
Bổ còn nói thêm một nụ hôn cũng là một món quà sang trọng. Một giấc ngủ của tôi cũng chính là một món quà, cả con người tôi đều là món quà của bố. Tôi đi nhẹ ra vườn. Tôi hiểu, khu vườn là món quả bất tận của tôi. Mỗi một bông hoa là một món quả nhỏ, một vườn hoa là món quà lớn. Tôi nhắm mắt và chạm tay rồi gọi tên từng món quả. Tôi chạm phải bố. Tôi la lên
− A! Món quà của tui đây rồi. Ôi cái món quả này sự quá.
Bổ lại nghĩ ra trò chơi khác. Thay vì chạm vào hoa, bây giờ tôi chỉ ngửi rồi gọi tên nó. Bố đưa bông hoa trước mũi tôi rồi nói, hoa gì? Trò chơi cử được diễn ra liên tục cho đến hồi tôi nhận diện được tất cả mùi hương của các loài hoa.
Đêm, tôi mở cửa sổ và nói:
– Hoa hồng đang nở kia bố ơi !
Bổ không tin, xách đến ra soi và đúng vậy. Những bông hoa cứ đem hương đến cửa
sổ như bảo cho tôi biết từng mua. Hoa gì nở sớm, hoa gì nở muộn Tôi còn phân biệt đồng một lúc những hoa gì đang nở. Bố nói tôi có cái mũi tuyệt nhất thế giới.
Bạn hãy tưởng tượng, một buổi sáng mở sương. Bạn vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ, và bạn chợt hiểu khu vườn nói gì. Bạn hiểu bây giờ là mùa gì và bông hoa nào đang nở, tên gì. Từng tiếng bước chân trong vườn, bạn biết chính xác người có bước chân đó cách xa bạn bao nhiêu mét. Bạn còn biết tiếng chân đỏ là của ai, bố hay mẹ. Bạn sẽ giả vở hỏi:
– Ai đó? Có phải là người khách lạ không?
– Không. Tôi là khách quen! – Người đó trả lời.
Bạn sẽ nói:
Khách quen sao tui không biết vậy cả? Tui nghe bước chân lạ lắm.
– Đó là tại vì tui đang hồi hộp. Tui thấy khu vườn nở nhiều hoa quả.
– Hoa hồng và mào giả phải không?
– Ôi! Sao anh biết hay quá vậy?
Bạn sẽ nói to lên
– Tại vì tôi có con mắt thần
– Con mắt thần nằm ở đâu vậy?
– Nằm ở mũi tui.
Đỏ chính là một điều bí mật mà tôi muốn chia sẻ với bạn. Bạn hãy thử đi rồi sẽ thấy khu vườn sẽ lớn lên rất nhiều. Những bông hoa thơm hơn và khi nhắm mắt, bạn vẫn nhìn thấy nó. Không chỉ vậy, bạn còn thấy nguyên cả khu vườn. Bạn có thể nhìn thấy bông hồng ngay trong đêm tối. Đêm bạn nằm, đắp chăn kín người nhưng bạn vẫn có thể đi dạo. Bạn sẽ không bao giờ lạc trong bất cứ một khu vườn nào, bởi vì, những bông hoa sẽ chỉ lối cho bạn, một lối đi an toàn và thơm ngát.
Và lúc đó, bạn sẽ tiếc lắm nếu thế giới này vắng đi những bông hoa. Bạn sẽ tự hỏi, tại sao trong khu vườn không có người dẫn lối? Người ta sẽ ngạc nhiên hỏi lại, người dẫn lối nào? Bạn sẽ tử tử nói, đó là NHỮNG BÔNG HOA…
Những bông hoa chính là người đưa đường!
2. Tác giả Nguyễn Ngọc Thuần
1. Tiểu sử
– Nguyễn Ngọc Thuần (1972)
– Quê quán: Tân Thiện – Hàm Tân, Bình Thuận.
– Là một nhà văn trẻ đầy triển vọng ở thể loại văn xuôi đương đại, là thành viên của Hội nhà văn Việt Nam.
2. Sự nghiệp
a. Tác phẩm chính
– Giăng giăng tơ nhện
– Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ, NXB Trẻ 2000
– Một thiên nằm mộng, …
b. Giải thưởng
– Giăng giăng tơ nhện (giải thưởng Văn học tuổi hai mươi lần II);
– Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ, NXB Trẻ 2000, giải nhất cuộc thi Văn học Thiếu nhi lần III,
– Giải Peter Pan (giải thưởng của Thụy Điển dành cho tác phẩm thiếu nhi hay nhất;
– Một thiên nằm mộng – giải A cuộc vận động sáng tác văn học thiếu nhi của NXB Kim Đồng 2001-2002;
– Nhện ảo – giải A cuộc vận động sáng tác cho thiếu nhi 2003,
– Giải B (không có giải A) cuộc thi sáng tác văn học cho tuổi trẻ do NXB Thanh niên phối hợp với NXB Văn nghệ tổ chức cho tác phẩm Trên đồi cao chăn bầy thiên sứ…
3. Tác phẩm Vừa nhắm mắt, vừa mở cửa sổ
1. Tìm hiểu chung
a. Xuất xứ
Xuất bản năm 2004, đạt giải nhất cuộc thi Văn học Thiếu nhi lần III.
b. Bố cục Vừa nhắm mắt, vừa mở cửa sổ
Văn bản Vừa nhắm mắt, vừa mở cửa sổ được chia thành 3 phần:
– Phần 1: Từ đầu đến “con mắt thần” (Những trò chơi của bố và bạn nhỏ).
– Phần 2: Tiếp theo đến “vì món quà đó” (Cách bố đón nhận món quà của Tý).
– Phần 3: Còn lại (Bài học của bố về cách cảm nhận thế giới tự nhiên).
c. Thể loại
Văn bản Vừa nhắm mắt, vừa mở cửa sổ thuộc thể loại truyện dài.
d. Phương thức biểu đạt
Phương thức biểu đạt của văn bản Vừa nhắm mắt, vừa mở cửa sổ là tự sự.
2. Giá trị nội dung và nghệ thuật
a. Giá trị nội dung của văn bản Vừa nhắm mắt, vừa mở cửa sổ
Tác phẩm đưa ra một cách cảm nhận thiên nhiên xung quanh ta: cảm nhận bằng mọi giác quan. Đồng thời gửi đến thông điệp về món quà và cách gửi quà, nhận quà. Qua đó cho thấy tình yêu thiên nhiên, tình cha con và tình cảm với những “món quà” của các nhân vật.
b. Giá trị nghệ thuật của văn bản Vừa nhắm mắt, vừa mở cửa sổ
Truyện ngắn với những hình ảnh ẩn dụ biểu tượng: những đóa hoa, những món quà.
Sơ đồ tư duy văn bản Vừa nhắm mắt, vừa mở cửa sổ
Xem thêm các bài tóm tắt tác giả, tác phẩm Ngữ văn lớp 7 Kết nối tri thức hay, chi tiết khác:
Tác giả – tác phẩm: Chiều Sông Thương
Tác giả – tác phẩm: Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ
Tác giả – tác phẩm: Người thầy đầu tiên
Tác giả – tác phẩm: Quê Hương
Tác giả – tác phẩm: Trong lòng mẹ