Giải bài tập KHTN lớp 7 Bài 32: Cảm ứng ở sinh vật
Mở đầu trang 145 KHTN lớp 7: Trong hình bên, rễ của của cây hướng dương hướng về nguồn nước, còn hoa của nó luôn hướng về phía Mặt Trời. Hãy giải thích hiện tượng đó.
Phương pháp giải:
Ở thực vật rễ là cơ quan hút nước, lá và hoa là cơ quan tiếp nhận ánh sáng mặt trời.
+ Rễ hướng nước giúp cây cây hút được nhiều nước hơn.
+ Lá và hoa hướng ánh sáng giúp cây thu được nhiều ánh sáng hơn.
Trả lời:
– Đây là hiện tượng cảm ứng ở thực vật
– Cảm ứng ở sinh vật là khả năng tiếp nhận kích thích và phản ứng lại các kích thích từ môi trường bên trong và bên ngoài cơ thể.
1. Khái quát về cảm ứng ở sinh vật
Câu hỏi 1 trang 145 KHTN lớp 7: Phản ứng nào của lá cây xấu hổ và giun đất chứng tỏ chúng cảm nhận được các tác động của môi trường? Phản ứng đó có ý nghĩa gì đối với sinh vật?
Phương pháp giải:
Cảm ứng ở sinh vật là khả năng tiếp nhận kích thích và phản ứng lại các kích thích từ môi trường bên trong và bên ngoài cơ thể.
Trả lời:
– Phản ứng khép lá của lá cây xấu hổ khi bị chạm và
– Hiện tượng giun đất co lại khi bị chọc
→ chứng tỏ chúng cảm nhận được các tác động của môi trường
Cảm ứng ở sinh vật là khả năng tiếp nhận kích thích và phản ứng lại các kích thích từ môi trường bên trong và bên ngoài cơ thể.
Câu hỏi 2 trang 146 KHTN lớp 7: Quan sát Hình 32.3 và hoàn thành bảng theo mẫu sau:
Phương pháp giải:
Quan sát hình 32.3
Trả lời:
2. Cảm ứng ở thực vật
Câu hỏi 3 trang 146 KHTN lớp 7: Hãy tìm hiểu các bước thực hiện thí nghiệm chứng minh tính hướng sáng ở thực vật và cho biết tại sao ở bước 2 phải đặt cốc trồng cây trong hộp carton kín có đục lỗ?
Trả lời:
Ở bước 2 phải đặt cốc trồng cây trong hộp carton kín có đục lỗ để tập trung ánh sáng về một phía thành cốc.
Câu hỏi 4 trang 146 KHTN lớp 7: Dự đoán kết quả thí nghiệm sau 2 tuần.
Trả lời:
Dự đoán kết quả thí nghiệm sau 2 tuần.
Cốc A: Cây con mọc nghiêng hướng hết về phía được đụng lỗ (phía có ánh sáng)
Cốc B: Cây mọc thẳng toả đều về các phía.
Câu hỏi 5 trang 147 KHTN lớp 7: Hãy vẽ mô phỏng các bước thực hiện thí nghiệm và dự đoán kết quả thí nghiệm sau 2 tuần.
Trả lời:
Mô phỏng thí nghiệm:
*Cách tiến hành:
– Bước 1: Trải đều một lớp giấy ăn mỏng vào trong hai khay có đục lỗ.
– Bước 2: Rải mùn cưa ẩm đều khắp mặt các khay thành một lớp khoảng 1 cm.
– Bước 3:
+ Khay 1: Trồng một số hạt đỗ đang nảy mầm vào một phía của khay và tưới nước phía đối diện.
+ Khay 2: Trồng một số hạt đỗ đang nảy mầm vào đều mặt khay và tưới nước.
– Bước 4:
+ Khay 1: Treo khay nghiêng một góc 45°, sao cho các hạt đỗ ở phía trên.
+ Khay 2: Để khay theo mặt phẳng nằm ngang và tưới nước đều hằng ngày.
– Bước 5: Theo dõi và ghi chép lại sự khác nhau về chiều phát triển của rẽ giữa các cây trong khay 1 và khay 2 sau 1 tuần.
*Sau 2 tuần ta có thể thu được kết quả:
– Khay 1: Cây đỗ mọc nghiêng 1 góc 45 độ với rễ cây mọc hướng hẳn về hướng có nguồn nước.
– Khay 2: Câu đỗ sinh trưởng bình thường mọc thẳng đứng.
Câu hỏi 6 trang 148 KHTN lớp 7: Hãy kể tên một số thực vật có tính hướng tiếp xúc mà em biết.
Phương pháp giải:
Các loài thực vật thuộc họ bầu bí, các cây thân leo thường có tính hướng tiếp xúc.
Trả lời:
3. Ứng dụng cảm ứng của thực vật trong thực tiễn
Câu hỏi 7 trang 149 KHTN lớp 7: Hãy liệt kê một số ví dụ ứng dụng cảm ứng trong trồng trọt. Giải thích cơ sở của việc ứng dụng đó.
Trả lời:
Vận dụng trang 149 KHTN lớp 7: Hãy tìm hiểu và mô tả hiện tượng bắt mồi ở cây gọng vó. Đây có phải là hiện tượng cảm ứng ở thực vật không?
Trả lời:
Hiện tượng bắt mồi ở cây gọng vó là một hiện tượng cảm ứng động vật:
– Khi mồi (Côn trùng) tiếp xúc với lá cây gọng vó, con vật sẽ bị dính vào lớp keo dính do cây tiết ra và cuống lá sẽ quấn dẫn lại ôm trọn con mồi.
– Đâu là phản ứng của cây khi bị tác động với yếu tố môi trường (cử động của con mồi).
Bài tập (trang 149)
Bài 1 trang 149 KHTN lớp 7: Sử dụng các từ gợi ý: phản ứng, bên trong, cơ thể để hoàn thành đoạn thông tin về cảm ứng: Cảm ứng là khả năng tiếp nhận và …(1)… lại các kích thích từ môi trường …(2)… và môi trường bên ngoài của …(3)… sinh vật.
Trả lời:
Cảm ứng là khả năng tiếp nhận và (1) phản ứng lại các kích thích từ môi trường (2) bên trong và môi trường bên ngoài của (3) cơ thể sinh vật.
Bài 2 trang 149 KHTN lớp 7: Phát biểu nào sau đây đúng khi nói về đặc điểm cảm ứng ở thực vật?
A. Xảy ra nhanh, dễ nhận thấy.
B. Xảy ra chậm, khó nhận thấy.
C. Xảy ra nhanh, khó nhận thấy.
D. Xảy ra chậm, dễ nhận thấy.
Trả lời:
Phát biểu nào sau đây đúng khi nói về đặc điểm cảm ứng ở thực vật?
D. Xảy ra chậm, khó nhận thấy. Ở thực vật, cảm ứng là khả năng tiếp nhận và phản ứng lại các kích thích từ môi trường của cơ thể thông qua vận động của các cơ quan và thường diễn ra chậm và khó nhận thấy.
Bài 3 trang 149 KHTN lớp 7: Hai bạn lớp 6A tranh luận về hiện tượng khép lá ở cây xấu hổ (cây trinh nữ) khi có tác động cơ học từ môi trường và hiện tượng khép lá ở cây me vào ban đêm. Bạn thứ nhất cho rằng hiện tượng khép lá ở hai loài cây này là giống nhau, bạn thứ hai lại cho rằng hiện tượng khép lá ở hai loài cây có bản chất khác nhau. Hãy làm trọng tài cho hai bạn bằng cách chỉ ra tác nhân kích thích, thời gian biểu hiện, ý nghĩa của hai hiện tượng ở hai loài cây trên.
Trả lời:
– Hiện tượng khép lá ở cây xấu hổ (trinh nữ) và cây me đều là hiện tượng cảm ứng của thực vật.
– Tuy nhiên:
+ Cây xấu hổ (trinh nữ) là phản ứng lại với yếu tố chuyển động, tác động của môi trường.
+ Cây me khép lá do cảm ứng với ánh sáng và nhiệt độ của môi trường.
Xem thêm các bài giải SGK Khoa học tự nhiên lớp 7 Chân trời sáng tạo hay, chi tiết khác:
Bài 31: Thực hành chứng minh thân vận chuyển nước và lá thoát hơi nước
Bài 33: Tập tính của động vật
Bài 34: Sinh trưởng và phát triển ở sinh vật
Bài 35: Các nhân tố ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển ở sinh vật